Utrechtse Zaken – De Oude Tijd

Als klein meisje aan mijn moeders hand door Hoog Catharijne, even het hondje van bloemenzaak Josy aaien. Langs mijn vaders speelgoedkraam op Achter Clarenburg, naar De Slegte voor een nieuw boek en naar MADO voor mijn eerste vulpen. Er is veel veranderd in het winkelaanbod sinds de jaren negentig; veel speciaalzaken van toen, bestaan niet meer. De overgebleven zaken, krijgen een podium in de wekelijkse rubriek Utrechtse Zaken. 
Deze week, deel 4, De Oude Tijd 

Door Zita Eijzenbach -  Eigenlijk is Edwin van den Berg (1964) tuinarchitect en in zijn vrije tijd zit hij het liefst op zijn racefiets, maar ook is hij sinds 1989 eigenaar van sigarenspeciaalzaak De Oude Tijd aan het Janskerkhof. Een aantal jaar geleden nam hij een tweede winkel in Hilversum erbij.


Sigaretten heeft hij nooit gerookt, ook niet ‘stiekem op het schoolplein’, maar tegen een goede sigaar en daar - als het even kan - een mooie borrel bij, zegt hij geen ‘nee’. Sinds kort is Van den Berg ook lid van het Jonge Heren Sigaren Genootschap. "Voor mij is er niets zo mooi als samen met mijn zoon op een terras zitten en genieten van een lekkere borrel en een goede sigaar!"

Via de tabakszaak van zijn schoonouders, raakt Van den Berg geïnteresseerd in sigaren. “De tijdschriften in zo'n zaak vond ik maar niets, maar ‘winkeltje spelen’ vond ik erg leuk.
Via een advertentie ging ik hier aan de slag in ’89, maar omdat het niet boterde tussen mij en de eigenaar, zei ik hem na een maand of vijf dat ik weg zou gaan.
Toen deed hij me onverwacht het aanbod de winkel van hem te kopen. Twee winkels was te veel voor hem alleen, dus mocht ik deze winkel overnemen.”

Klimaatkamer

De winkel was destijds 21 vierkante meter groot en de vertrekken beneden deden dienst als woonhuis voor de oude familie. Na twee verbouwingen en de installatie van een klimaatkamer  - de enige in Utrecht - is Van den Berg best tevreden met het resultaat. In de klimaatkamer wordt de luchtvochtigheid op bepaalde waarden gehouden, zodat de hier gestalde sigaren niet uitdrogen.

“Wij hebben zelf nooit overwogen om hier te gaan wonen omdat er beneden geen daglicht binnenkomt. Bovendien staan de ruimtes beneden vol met voorraad voor de zaak en de webwinkel. Voorlopig bevalt onze woonplaats Huizen nog goed, maar verhuizen naar Utrecht is over een tijdje ook best een optie."  

800 soorten sigaren kan De Oude Tijd leveren.
“Vooral sinds afgelopen jaar, loopt de webwinkel als een trein. We worden bijna ingehaald door ons eigen succes! Mensen uit Groningen, Friesland, Drenthe en Limburg doen bestellingen, maar er gaan ook pakketjes naar Duitsland en België. Soms omdat er daar geen speciaalzaak is, soms vanwege de prijs en soms vanwege het ruime aanbod hier.
 Volgens mij overdrijf ik niet, als ik zeg dat hier zo’n 300 verschillende Nederlandse en 500 verschillende buitenlandse sigaren liggen.”

Al zou hij mogen kiezen, weet Van den Berg geen mooiere locatie voor zijn winkel. Toch is het niet altijd rustig geweest op de ‘prachtlocatie’ aan het Janskerkhof.

“Naast de gebruikelijke winkeldieven, hebben we ook eens een inbreker gehad die vergeten was dat de bloemenmarkt hier zaterdagochtend staat. Toen hij naar buiten kwam, stonden er twee bloemisten hem op te wachten. Hij kon zo ingerekend worden! Een andere was ook niet heel slim bezig; die man had wat te veel gedronken en besloot hier toen een raam in te gooien. Hij kon ook zo mee, want er liepen twee agenten in burger achter hem.”

De wereld rond

Volgende week gaat Van den Berg op een trip in Italië op zoek naar bruyèrehout om er vervolgens een pijp van te maken. Een ingeniues proces waarbij de verhouding ‘hoe ouder het hout, hoe prijziger de pijp’ van toepassing is. Eerder bezocht Van den Berg met zijn vrouw de Dominicaanse Republiek, Cuba en o.a. Brazilië. 

“In januari ga ik naar een sigarenmakerij in naar Nicaragua. Het is niet alleen een heel mooie branche, maar er zitten ook zo veel mooie verhalen achter de pijpen en de sigaren!”

Een pijp is er tot zo’n € 1295,- bij De Oude Tijd en een bijpassende aansteker is er tot € 995,-.
“Dat is dan wel een aansteker die je niet zomaar kwijt raakt!”

Zeker niet iedere doos sigaren in de winkel kost 400 euro; veel valt in een ‘meer toegankelijkere prijsklasse’ en de meeste  klanten lopen ook binnen voor een pakje sigaretten. “Het gaat mij wel om ‘prijs versus enjoyment’ en qua genieten, is er ook een maximum aan de prijs. Bij een sigaar van 200 euro, die je een uur kunt roken, vraag ik me af of dat nog tot elkaar in verhouding staat.”

Waarschuwing

De discussie over dat roken slecht zou zijn, voert Van den Berg menigmaal. “Ik las laatst ergens dat je meer schadelijke stoffen binnen krijgt als je achter zo’n stinkbus fietst, dan wanneer je een maand rookt. Waarom moet er dan 40 procent van de verpakking van een pakje sigaretten uit een waarschuwing bestaan en staat er helemaal geen waarschuwing op een stadsbus?"


"Ik denk dat iedereen die volwassen is, toch wel verstandig genoeg is om te begrijpen dat tabak schadelijk voor je is. Ik zal niet zeggen dat het goed voor je is, maar sigaren rook je om te genieten; sigaretten rook je voor je nicotineshot.
Zolang het maar met mate gaat, maar dat is bij alles zo. Iedere dag een vette hap halen is ook niet verstandig, maar op een patatbakje hoeft ook geen waarschuwing. ‘Vet eten kan de cholesterol verhogen’, zoiets?”


Worden rokers nog van regeringswege gewaarschuwd, tieners onder de 18 wordt het verboden en ook daar heeft De Oude Tijd mee te maken. Verkopers moeten hun klanten tot 25 jaar om legitimatie vragen. “We krijgen veel smoesjes; mensen die hun portemonnee zijn vergeten, een identiteitskaart die gejat is, dat soort dingen. Soms wordt er iemand boos, maar we moeten streng zijn; een boete ligt rond de € 1400,- en na twee boetes moet de zaak een maand dicht.” 

“We kunnen de inschatting wat betreft de leeftijd steeds beter maken, maar toch zit ook ik er nog wel eens naast. Ik heb eens een dame gevraagd om haar identiteitsbewijs, waarop ze mij vroeg: ‘Zal ik mijn oudste zoon die buiten staat met de kinderwagen er even bij roepen?’ Ze bleek 33 te zijn!”

De Oude Tijd over tien jaar

“Goed personeel is moeilijk te vinden; er is toch behoorlijk wat kennis nodig, voordat je hier goed aan de slag kunt. We hebben de ervaring dat zo’n 75 procent van de mensen die reageren op een advertentie, dat alleen doet omdat ze moeten solliciteren. Zo hebben we een keer een reactie gehad van een dame die op Terschelling woonde. We hebben kort overwogen om haar voor een sollicitatiegesprek uit te nodigen om 8 uur ’s ochtends.”


“Misschien dat mijn zoon Nick de zaak over tien jaar wil overnemen; hij is nu 21 en staat een paar dagen per week in de winkel. Hij moet eerst zijn opleiding afmaken; daarna zien we wel."

Waar De Oude Tijd over tien jaar staat is volgens Van den Berg sowieso moeilijk in te schatten. De webwinkel loopt geweldig, maar hij zegt dat wetgeving bepalend is voor de toekomst zoals het feit dat er volgend jaar foto's op de pakjes sigaretten komen waarop bijvoorbeeld kankergezwellen te zien zijn als gevolg van het roken. "Ik verwacht dat de gevolgen van die maatregel bij sigaretten nog wel te overzien zijn. Maar als de foto’s ook op de dozen sigaren moeten, dan kan dat wel eens heel slecht uitpakken. Als cadeauartikel valt het dan weg; je doet niemand een doos sigaren met zo’n foto er op cadeau!”