Marcus WK-2014 - In de favela
Gepubliceerd: maandag 23 juni 2014 12:37
Vier jaar geleden was ik ook al gewaarschuwd voor de townships in Zuid-Afrika, en dat viel reuze mee. Ook nu werd ik er in de media en door vrienden op gewezen dat de favela's in Brazilië erg gevaarlijk zijn. Verhalen te over, over schietende bendeleden verwikkeld in drugsoorlogen en de daarbij verdwalende kogels die je om de oren fluiten.
Eigenwijs als ik ben heb ik mij toch maar eens in verdiept in het hoe en wat van een favela. Ik wilde het met mijn eigen ogen zien, hier in Maceio. Horloge, ring en gouden kettinkje niet omgedaan, dat advies nam ik ter harte, en hup een stuk lopen met aan mijn lijf een simpel broekje en sjabbie shirt.
Favela staat voor wat wij voor het gemak in Nederland een Vogelaarswijk noemen. Oftewel een no-go-area. Nou is Kanaleneiland natuurlijk geen favela, die vergelijking gaat toch wel mank, maar echt happy voel ik mij niet meer in mijn vroegere buurt.
Nu is het in Brazilië zo dat iedereen recht heeft op huisvesting, gratis zorg (ja PvdA, je leest het goed) en gratis onderwijs (ook dit lees je goed PvdA) en als je verder wil studeren op de universiteit dan kan je een beurs aanvragen.
De zorg zit als volgt in mekaar, er zijn twee soorten ziekenhuizen. Heb je centen, dan ga je naar het ziekenhuis waar je geen wachttijden hebt. Heb je geen geld, en dat zijn er veel hier, dan ga je naar dat andere ziekenhuis, alleen zijn daar vele wachtenden voor je. Maar de zorg zelf is in allebei de gevallen hetzelfde.
De staat bouwt ook huisjes waar de gewone man in kan wonen. Gratis. Alleen wat is het geval. De gewone man die in de favela woont wil helemaal niet weg uit de favela. Hij woont er al zijn hele leven en heeft daar zijn vrienden en familie. Stroom en water hebben sommige wel en ook weer niet. Soms word het afgetapt (waar heb ik dat eerder gehoord). Simpel gezegd wil men gewoon niet uit de favela vertrekken. Straatjes in de favela hebben geen bordjes, en als er überhaupt post word bezorgd dan weet altijd wel iemand waar diegene woont. Tenslotte is het één grote familie.
De huisjes zijn allemaal opgetrokken uit stenen die men links en rechts gevonden heeft. Want ook hier geldt: een huis is nooit af.
Wat voor werk doen ze dan, waar verdienen ze hun brood mee? Er zijn er die blikjes ophalen, plastic verzamelen etc. Tuurlijk zijn er gasten die andere dingen doen, die het daglicht niet kunnen verdragen, die in de drugshandel zitten, maar dat is wereldwijd een probleem, niet alleen hier.
Hoewel er veel armoede is, is er op een of andere manier wel geld. Immers, iedere Braziliaan heeft recht op het minimumloon cq uitkering. Dus er hoeft in principe niet gebedeld te worden. Wat wel gebeurt zoals kruispunten waar je autoramen tien keer worden gewassen. Ook zijn er die een circus-act doen met 3 balletjes, ze jongleren zich het apenlazarus.
Maar ja, wat die jonglerende knaapjes ophalen wordt vaak regelrecht gebruikt voor de aankoop van een tube lijm of iets anders waarmee ze de ellende van alledag kunnen vergeten.
Terug naar de favela. Als ik er rondloop valt mij op dat over het algemeen iedereen super aardig en behulpzaam is. Er wordt mij tijdens de wandeling geen strobreed in de weg gelegd. Nou was het niet zo dat ik er uren heb doorgebracht, maar gevaar heb ik niet gevoeld. En nogmaals: in nogal wat steden in Nederland, tot in kleine dorpen in Limburg aan toe, vinden ook schietpartijen en liquidaties plaats en vliegen de kogels je er om de oren.
Zoals gezegd, je moet niet te opzichtig rond lopen met sieraden enzo, maar in Salvador was het na de eerste wedstrijd in de favela supergezellig. Er was op een pleintje een tent gebouwd en huppetee feesten maar en we kregen van iedereen een hand alsof wij hoogstpersoonlijk de goals hadden gemaakt. Ze zijn hier dol op Oranje, dat is wel duidelijk.
Ondertussen ben ik weer op weg, op naar de volgende wedstrijd, die in Sao Paolo, en ik ben benieuwd wat ik daar allemaal ga meemaken.
Marcus van den Heuvel