Door Dries van Dijk - De invoering van nieuwe brievenbusstickers JA – JA, NEE – JA etc., door de gemeente Utrecht is om te voorkomen dat de voordeurmat besmet raakt met reclameboodschappen maar trof ook de lokale bladen zoals De Brug en het Stadsblad. De journalistiek, hoe klein ook, viel opeens onder de commerciële boodschappen. Protest was er door de belangenvereniging NVJ, maar ook Utrechters en de lokale bladen zelf. De rechter werd ingeschakeld en floot de gemeente Utrecht terecht terug.

Maar de gemeente Utrecht kan niet tegen verlies en gaat onvervaard in cassatie tegen dit rechterlijke besluit waarin de persvrijheid hoger wordt aangeslagen dan milieuargumenten. Laten lokale bladen ten onrechte voor drukpapier bomen kappen? Snijdt dat argument hout?

Al ruim 20 jaar wordt alom geroepen, dat een papieren krant geen bestaansrecht heeft. Al eeuwen wordt geroepen, dat huis-aan-huis bladen alleen de achterkant van advertenties vol schrijven. Al bijna 40 jaar werk(te) ik als correspondent/fotograaf voor diverse lokale bladen: De Brug (Vleuten-De Meern), Utrecht Nieuwsblad (nu AD), Rijn en Gouwe (Nu AD) en Nieuwsblad VAR (nu VARnws). Nu al jaren als ZZp’er. In die tijd is de mogelijkheid om lokaal nieuws werkelijk op grote schaal huis-aan-huis op mat of op het scherm te brengen er niet beter op geworden. De lokale journalistiek, net als landelijk, mag niets meer kosten, de fotografie is verworden tot een kiekjeskakafonie. 

Maar de behoefte aan goed gefundeerd, lokaal onderzocht nieuws is immer groot. Ook huis-aan-huis. En ook op papier. De DUIC is een mooie nieuwe loot aan de huis-aan-huis stam, ook al gaat t vooral via bakjesverspreiding. De DUIC, De Utrechtse Internet (!)Courant kreeg smoel in de papieren verspreiding.

De lokale krant blijft op papier veel makkelijker toegankelijk en van groot belang voor lokale verdieping van het nieuws. Goed voorbeeld: VARnws. In Stichtse Vecht en in Leidsche Rijn, Vleuten-de Meern en Harmelen komt deze krant in de oude wijken al 76 jaar iedere donderdag vanzelfsprekend op de mat en wordt door Flipje naar de baas of bazin gebracht. Het is typerend voor het enge denken in deze tijd, dat mensen nu opeens via een ja-ja-sticker toestemming moeten geven voor zo'n val op de mat.

De papieren krant is en blijft voor veel mensen primair, blijkt uit lezersonderzoek, al wordt 20 jaar fake iets anders geroepen. Ook bij lokale kranten als VAR en De Brug en Stadsblad is internet een belangrijke aanvulling om te zien wat er vandaag om de hoek is gebeurd. 

De krant zelf is niet langer het journaal, maar geeft, tot mijn grote vreugde, op lokaal, nationaal en internationaal niveau achtergronden, waarvoor de huidige snelle mens iets meer tijd kan, mag, moet nemen. De lokale krant heeft hierin huis-aan-huis het grootste draagvlak als informatiedrager. Elke belemmering van dit erfgoed schiet bij mij dan ook in het verkeerde keelgat.

Als je informatie op brede schaal als draagvlak voor democratie opvat, dan is elke belemmering hierin taboe. Overigens maakt de gemeente Utrecht in dit Covid-19 tijdperk zelf ook gebruik van de informatiemogelijkheid. Betaalde berichten, ook bedoeld om door elke inwoner met leescapaciteit gelezen te worden. Persvrijheid voor goede informatie! Bezorgvrijheid ook.

Ook de advertenties op papier hebben voor de lokale middenstand een groot belang bij het behoud van en trekken van klanten. Daarnaast wordt de krant, niet bezorgd, in grote getale opgehaald bij Wijkcentra, bibliotheek en supermarkt. Die infostroom ligt nu even moeilijker, dus huis-aan-huis bezorgen wint opeens weer aan belang.

De milieuwinst zie ik dan ook graag eens in een goed rapport uitgedrukt, nog afgezien van het gegeven, dat veelal gerecycled papier wordt gebruikt. Ook de oude krant kan, naast de kattenbak, terug in de blauwe bak. Gemeenteplan: Symbool politiek met flinke lokale en sociale maatschappelijke schade. Kortzichtig op dit moment. Winst: voor de Ja Ja-stickerdrukker en voor de lokale bladen: deze discussie verslaan, ook op papier. We verslaan ook graag de heroverweging in College en Gemeenteraad.