Jaarlijks worden er in de gemeente Utrecht in opdracht van of met goedvinden van het bestuur meer dan 4000 bomen gekapt. Hoeveel meer is niet bekend. Er wordt namelijk ook een onbekend aantal andere bomen gekapt, zonder vergunning, zonder dat daaraan bekendheid wordt gegeven, in alle stilte.

De bomenkap is te veel, is veelal onnodig en ten dele onrechtmatig, menen wij, de Stichting Utrechtse Burgers.

Veel oudere bomen worden bedreigd, er is te weinig aanplant, het groenbeleid is niet aangepast aan de klimaatverandering en burgers zijn buitengesloten van kapplannen.

Wij willen aansturen op een ingrijpende verandering van het gemeentelijk beleid. Aanleiding daarvoor zijn de futiele antwoorden op raadsvragen-bij-incident over bomenkap van vooral D66, PvdD, GL, PvdD en CU en over bomenkap überhaupt. Op de achtergrond staan ontevredenheid over de rigoureuze verstening van de stad en over rol en feitelijke zeggenschap van de gemeenteraad.

De volksvertegenwoordiging

De ontwikkelingen na het in de 90-er jaren door de gemeenteraad gehouden raadgevend referendum (volksraadpleging) over de toekomst van het gebied aan beide zijden van het station, gaan ver voorbij de toen verworpen variant. Voorgelegd werden een 'groene' en een 'betonnen' ontwikkelingsrichting. De Utrechtse bevolking koos overduidelijk voor de 'groene' variant. Onder aanvoering van B&W en het ambtelijk apparaat stuurde de gemeenteraad in feite op een scenario dat een overtreffende trap is van de 'betonnen' variant. In grote meerderheid zijn de raad en de lokale partijen zeer ingenomen met de gang van zaken en de verdere betongrijze toekomst die wenkt. Dit is veelzeggend voor de manier waarop de volksvertegenwoordiging zich tot de burgers verhoudt.

Bomenleed

De vitaliteit van oude bomen in met name de binnenstad en de 19de eeuwse wijken wordt bedreigd door wortelruimtegebrek, stikstofgebrek, bodemverdichting door voertuigen en machines, grondwaterstand-veranderingen, werkzaamheden van kabelaars en de stadsverwarming en vooral ook door bouw- en verkeersprojecten. Deze volwassen bomen met zo’n een goede jeugd zijn uiterst belangrijk voor de leefbaarheid en zij gaan te vaak plots of stapsgewijs voor de bijl.

Buitensluiting van burgers

Voor burgers is het onwaarschijnlijk moeilijk om te achterhalen of en welke bomen er geveld dreigen te worden, laat staan dat tijdig bezwaar gemaakt kan worden en dat een serieuze behandeling krijgt. De gemeente zet 2x/jaar een klein deel van de te kappen bomen op internet. Maar de betreffende website overheid.nl is voor een leek vrijwel ondoorgrondelijk en bovendien vaag, incompleet in zijn berichten.

De meeste bomen worden overigens buiten de halfjaarlijkse vellijsten om ad hoc geka(a)pt, met zodanige bekendmaking dat een zienswijze wel erg lastig is. Even spijtig is het dat de te kappen bomen niet ter plekke herkenbaar gemarkeerd worden. Meedenken van omwonenden en andere burgers over bomenkap in hun leefomgeving is dan ook vrijwel onmogelijk. De buitensluiting van burgers en omwonenden wordt onderstreept door het vrijwel nooit weigeren van aangevraagde kapvergunningen en - idem - het vrijwel nooit honoreren van bezwaar of protest.

Adaptatie aan klimaatverandering

Het KNMI verwacht dat het aantal tropische dagen in Nederland zal stijgen van gemiddeld 5 nu, naar 23 in 2030 en naar 38 in 2100. Deze hoge zomerse extremen brengen niet alleen ongemak, maar leiden ook nu al tot een flinke oversterfte bij jonge kinderen en bij ouderen, ziekte, lusteloosheid. Lommer van bomen kan de extremen in lokale temperaturen aanzienlijk verminderen, wel met 8 graden C. Verder helpen bomen de toenemende wateroverlast door de steeds heftiger wordende regenbuien te temperen. Derhalve pleiten wij voor de aanplant van rijkelijk meer bomen in groenarme wijken en straten, ook in de bijna boomloos gemaakte delen van de stad.

Het groentekort in Utrecht

In 2007 had Utrecht een tekort van 300 ha. aan groen, uitgaande van de landelijke richtlijnen voor leefbaarheid in de stad. Dit tekort betreft vooral blok-, buurt- en wijkgroen in de binnenstad en de omringende dicht bevolkte oudere wijken, maar ook in de nieuwe stadsbuurten zoals bijv. Zijdebalen. Meer groen was dan ook de wens van de Utrechtse bevolking in het enige ooit gehouden referendum. Dat was het ook in het brede protest “Geen groen voor poen” in 2004.

Recent onderzoek laat zien dat bomen en groen een gunstig effect hebben op de gezondheid en levensverwachting van mensen. Wij bepleiten dan ook een ommezwaai in het gemeentelijk bomen- en groenbeleid. De uitgangspunten bij nieuwe ruimtelijke en verkeersplannen worden dan uitbreiding van groen en bomenaanplant, strikter behoud van bestaande bomen en inspraak Utrechtse burgers bij groenbeheer.

Stichting Utrechtse Burgers 

---

Denk mee, doe mee 

De Stichting Utrechtse Burgers wil samen met de (heropgerichte) Utrechtse Bomenstichting mensen oproepen zich in te zetten voor het behoud van bomen. Om te beginnen in buurtgebonden groepen ('waakhonden') met een gezamenlijk uitwisselingsplatform. Hiervoor is een zogeheten 'aftrapbijeenkomst' op 

maandag 26 oktober a.s., De Speler, Thorbeckelaan 18 c (buurtcentrum gelegen in de rand van de sportvelden tussen Thorbeckelaan en Marnixlaan)

deur open 19:30 u, aanvang 20:00 u.