Geachte burgemeester Van Zanen,

Deze open brief richt ik aan u, omdat u zich precies een jaar geleden, op 29 oktober 2015, betrokken toonde in een toespraak tijdens de onthulling van het Joods Monument bij het Spoorwegmuseum. U sprak daar over hoe de Stichting Joods Monument Utrecht als een leeuw gevochten heeft voor een monument dat herinnert aan de meer dan 1200 stadgenoten die Utrecht in een zwarte tijd is kwijtgeraakt. U zei: “De namen van hen allen staan hier te lezen. De namen van Utrechters, joodse Utrechters, uit ons midden die we niet mogen vergeten.” Mooie, indrukwekkende woorden.

Het is u vast niet ontgaan dat er wat mis is met de gegevens die een jaar geleden werden ingebeiteld. Ik heb tot op heden geconstateerd dat er 26 incorrecties zijn, waarvan een aantal ronduit pijnlijke fouten. Om met deze laatste te beginnen: op het monument staan namen van drie personen die de oorlog overleefd hebben. Eén van hen leeft nog, op het moment dat ik dit schrijf. Verder gaat het om verkeerd geschreven namen, mensen die van ouderdom stierven en ontbrekende gegevens over de sterfplaats en/of –datum. De ongemakkelijke waarheid is: het gaat om gegevens die ten tijde van de plaatsing van het monument al bekend waren. Vaak vergt het maar een paar muisklikken om op het internet de goede gegevens te vinden.

De reactie van het bestuur van de stichting op mijn ontdekkingen is er een die zich het best laat omschrijven als ‘passief-defensief’. Ik kan begrijpen dat het moeilijk is om fouten toe te geven, maar het bestuur stapt maar niet over de eigen schaduw heen. Voorzitter Rietkerk lijkt wel onmachtig om in deze tot een waardige reactie te komen. Naar mijn idee zou dat een reactie zijn als: “Oh, wat dom dat we de namen niet goed gecontroleerd hebben voordat we ze gebruikten. We gaan ons best doen om ze alsnog te checken, want we vinden het van groot belang dat ergens de accurate gegevens te zien zijn en dat er rust komt rond het monument.” Tot mijn teleurstelling koos hij voor het uiten van onwaarheden en niets doen.

Nee niet helemaal, want er is wél wat gebeurd. In juni van dit jaar is er een ‘correctiepagina’ gekomen op de officiële website van het monument, waarop men mijn meldingen van eind mei heeft gezet. Deze pagina heeft echter verdere geen uitleg, is al maanden niet aangepast en is daardoor verre van accuraat. In mijn zwakste momenten denk ik wel eens dat dit alleen een poging was om mij tevreden te stellen. U merkt aan deze laatste zin: mijn vertrouwen in het bestuur is nu echt verdwenen.

Beste heer Van Zanen, ik wil u vragen om als 'vader' van deze stad in te grijpen in deze slepende kwestie. Ik heb er wel ideeën over, maar u weet waarschijnlijk beter dan ik hoe Utrecht uit deze situatie kan komen. Ik draag mijn steentje graag bij als er een club mensen wordt gevormd die met een open en eerlijke houding, met respect voor de slachtoffers en nabestaanden, gaat proberen om te gaan met de gemaakte fouten.

Jim Terlingen, freelance-journalist en amateur-historicus.

Ps. Als u meer wilt weten, kunt u kijken op http://joodsmonument.blogspot.nl. Ik ben maanden geleden zelf maar begonnen met het vermelden van alle onvolkomenheden.