Het college van burgemeester en wethouders laat het culturele veld in Utrecht in de kou staan, zegt Hanneke Bouwsema (directeur Cultuurpromotie) in een open brief aan de Utrechtse politiek. Ze roept op tot ingrijpen, nu het nog kan.

Utrecht, 9 september 2014 Geacht College, geachte Raad,

Zoals u ongetwijfeld weet startte het Utrechtse culturele seizoen met het Uitfeest. Dit keer samen met gast Manuscripta uit Amsterdam, de landelijke start van het boekenseizoen. Het werd een groot feest, met prachtig weer, ruim 72.000 bezoekers en een indrukwekkend programma van de Utrechtse culturele instellingen, aangevuld door een uitgebreid programma met nationale en internationale schrijvers.

AD kopte de volgende dag ‘Uitfeest belooft gouden seizoen voor Utrechtse cultuur’.

Tijdens de Cultuurborrel aan het einde van het Uitfeest waar de wethouder van Cultuur traditiegetrouw het officiële startschot geeft voor een nieuw cultureel seizoen, heeft ondergetekende een duidelijk signaal afgegeven aan de wethouder. Vanwege alle reacties, maar vooral omdat het signaal niet alleen de wethouder aangaat, maar u als College en Raad evenzeer, treft u bijgaand de speech ‘Repareer nu het nog kan!’ aan.

In de kern komt het betoog op het volgende neer.

Utrecht doet het goed en steeds beter, er wordt door vele partijen samengewerkt, en dat werpt vruchten af. Dat Manuscripta het Literatuurhuis en Uitfeest (Cultuurpromotie Utrecht) benadert voor samenwerking is bijvoorbeeld één van die vruchten. Het culturele veld speelt bij deze positieve ontwikkelingen in de stad een belangrijke rol. Zo lezen wij ook in het jongste Collegeakkoord.

Maar hoe lang nog, is de prangende vraag.

U als College maakt keuzes voor de stad. Wij zien vooralsnog niet dat die keuzes op gebied van cultuur aansluiten bij de doelstellingen die in uw Collegeakkoord geformuleerd zijn.
Er daveren vanaf 2015 bezuinigingen op de culturele sector af. Over de toezegging in het Collegeakkoord dat gezocht wordt naar middelen voor het Cultuurconvenant 2017-2020 om de voorgenomen bezuinigingen te repareren, hebben wij niets meer vernomen. Wij gaan er vanuit dat het Cultuurconvenant 2017-2020 zeker gesteld wordt in de programmabegroting 2015. Mocht dat niet gebeuren, dan is de kans groot dat nog beschikbare gelden weglekken, en dan is de ramp in de Utrechtse culturele sector niet te overzien.

Er doemt een inktzwart scenario op. Minder Utrechtse middelen voor het Cultuurconvenant, betekent minder matching vanuit overige overheden en grote fondsen. Daardoor neemt de druk op de Utrechtse cultuurbegroting onevenredig toe. U weet dit beter dan ik.

De culturele sector heeft de afgelopen jaren het wegvallen van landelijke en incidentele subsidies, en overige inkomsten, met grote inzet en inventiviteit het hoofd geboden. En heeft ondertussen geen grammetje vet meer op de botten. Begrippen als efficiency en cultureel ondernemerschap zijn al lang niet meer de ‘wondermiddelen’ waarvan u mogelijk nog heil verwacht.

Terwijl de nieuwe colleges in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag begin dit jaar niet wisten hoe snel ze de eerdere bezuinigingen op cultuur moesten terugdraaien, immers cultuur is economie, de onderzoeken die dit laten zien zijn niet aan te slepen, lijken deze inzichten aan Utrecht voorbij te gaan.

Utrecht wacht met TivoliVredenburg een schaalsprong, ligt voor de wereld open. Maar hoe moeten wij als cultureel veld onze ambassadeursfunctie voor de Domstad vervullen, als het College de Utrechtse culturele sector in de kou laat staan?

En ja, wij weten dat er door het eerdere College geen bezuinigingen zijn doorgevoerd, terwijl dat landelijk wel gebeurde. Daarmee onderscheidde Utrecht zich positief en straalde ambitie uit. Nu zou Utrecht door moeten gaan in plaats van zichzelf opnieuw in een achterstandspositie te plaatsen. Mocht u als College en/of als Raad nu niet ingrijpen, dan is één ding zeker, dan gaat dat wat we de afgelopen jaren samen met veel elan hebben opgebouwd, jammerlijk verloren.

Verschillende dossiers bestrijden elkaar in deze tijd waarin het geld niet tegen de plinten klotst. Keuzes maken blijft moeilijk, maar wij staan achter uw visie op de plek van cultuur in de stad, neergelegd in uw Collegeakkoord. Utrecht maken we samen.

Vriendelijke groet,

Hanneke Bouwsema

directeur Cultuurpromotie (Culturele Zondagen, Utrechts Uitburo)