Van Zanen: Zijn we niet tikkeltje te bescheiden?!

De Nieuwjaarstoespraak van burgemeester Jan van Zanen maandagavond in het Stadskantoor ging over de diepte- en hoogtepunten van 2014 en ook keek hij vooruit naar 2015. De speech is ook helemaal te beluisteren, zie hieronderaan.

Als een van de belangrijkste dieptepunten noemde Van Zanen het vliegtuigongeluk op 17 juli waarbij 298 mensen omkwamen waaronder ook enkele Utrechters.

"Soms, zoals bij de ramp met vlucht MH17, komt het leed nog dichterbij. Wij betreurden de Utrechtse slachtoffers en hun nabestaanden. Ik hoor nog de stilte op het volle Domplein..."

Ook verwees de burgemeester naar de vele oorlogen in de wereld waardoor mensen hun huis en haard moeten verlaten: "Wie de dood vindt, door een wereldwijde epidemie of door situatie(s) van oorlog, wordt zelfs van elke toekomst beroofd. Je realiseert je, na een blik op televisie of in de krant, meer dan eens hoe groot het voorrecht is dat wij onze kinderen en onszelf, hier in ons land, hier in onze stad, wel een redelijke kans kunnen bieden op een veilige en betekenisvolle toekomst."

Van Zanen gebruikte zijn eerste jaar als burgemeester ook om veel Utrechters te ontmoeten. "Heel veel Utrechters maakten me tijdens talloze ontmoetingen deelgenoot van hun lief en leed. Utrechters vertelden mij over hun dromen en ambities. Van buurtbewoners, vrijwilligers van de voedselbank, Poortpoetsers, de mensen van Vechtclub XL, LHBT's, studenten en winkeliers, tot Marieke Dubbeldam op de fiets in Leidsche Rijn.

Job, Joris en Marieke staan voor mij met velen symbool voor de creativiteit en het ondernemerschap dat Utrecht heeft en waaraan de stad ruimte biedt."

Dat Utrecht opvalt in het buitenland afgelopen jaar bleef ook niet onopgemerkt in de speech: "Samen maken we de stad die Duitse en Amerikaanse reisgidsen, vóór Brugge, Venetië, Amsterdam en Hamburg, beschouwen als Europa's mooiste grachtenstad.

Samen maken we de stad die door BBC Travel wordt bezongen als één van de gelukkigste plekken, happiest places, ter wereld. Waartoe, naast de heerlijke terrasjes aan de werf, zaken bijdragen als een eerbiedwaardige universiteit, de hogescholen, de musea, de schouwburg, het Nederlands Filmfestival, de wekelijkse bloemenmarkt, uitstekend openbaar vervoer en heel veel jonge, goed opgeleide, creatieve en gastvrije inwoners."

De loftrompet was er voor de Utrechtse popscene, maar ook voor "ons eigen UMCU, dat een chirurg, Bon Verweij, voor het eerst ooit een complete schedeltransplantatie heeft uitgevoerd met behulp van 3D-technologie." En: "Het is hier in Utrecht, in het Hubrecht Instituut voor Ontwikkelingsbiologie en Stamcelonderzoek, dat de mogelijke rol van stamcellen wordt onderzocht bij de genezing van kanker."

Het gebeurt allemaal hier in ons eigen Utrecht, op onze eigen Uithof, in ons eigen Utrecht Science Park, waar zich in de nabijheid van het UMCU en de universiteit topinstituten en -bedrijven concentreren op het gebied van life sciences, gezondheid en duurzaamheid."

Een eigen veer werd opgestoken voor het college van B en W: "Dat heeft inmiddels zijn koers uitgezet. Werkt aan werk door (in samenspraak met de buurgemeenten) te streven naar verdere ontwikkeling van het Utrecht Science Park, dat (ook) internationale potentie heeft.

Werkt aan werk met een banenfonds  (het Lokaal Economisch Fonds) om de economie en de werkgelegenheid te stimuleren. Want die staan ook hier onder druk.

Bouwt aan een gezonde toekomst door de voorzieningen voor fietsers en voetgangers, zoals stallingen, viaducten en tunnels, verder uit te breiden en te verbeteren en maatregelen als de milieuzone in te zetten om ook de lucht in onze mooie stad aan alle eisen rond gezondheid te laten voldoen.

Werkt met veel urgentie aan het realiseren van een nieuwe plek waar op een veilige en verantwoorde manier sekswerkers weer aan de slag kunnen. Een unieke opgave. We bouwen de brug terwijl we erop lopen. Het duurt langer dan gewenst en gepland. Zeer teleurstellend, helaas de realiteit."

Wat zijn eigen taken betreft zei Van Zanen: "In 2015 zal ik mij inzetten voor de veiligheid van de Utrechtse kinderen en dus tegen kindermishandeling. Ik roep u op hetzelfde te doen."

Ook waagde de burgemeester zich aan voorspellingen: "Nog dit jaar komt er water in de singel. Dat is althans de meest actuele planning. Nog dit jaar water in de singel tussen het Paardenveld en TivoliVredenburg. En daarna duurt het niet lang tot we ook de nieuwe OV-terminal - Utrecht Centraal Station - in gebruik nemen en station Vaartsche Rijn. En volgens de planning is het vervolgens in 2018 zover dat we met de sneltram naar de Uithof kunnen."

"En dan vraag ik me af: zijn we soms niet een tikkeltje te bescheiden? Bezingen we onze eigen stad zelf ook niet iets te weinig... juist nu we voor de opgave staan, na te denken over de toekomst?

En dan bedoel ik niet de komende paar jaar. Dan bedoel ik de toekomst van een stad die binnen een jaar of twintig zal zijn gegroeid naar 400.000 inwoners. Dat vraagt om afwegingen en keuzes. Wij noemen dat 'bouwen aan een gezonde toekomst van de stad'. Mensen willen hier graag zijn en dat moeten we zo houden."

"En nu 2015. Dit jaar is het 70 jaar geleden dat ons land na vijf jaar bezetting werd bevrijd. Dat zal ook hier in Utrecht worden herdacht en gevierd. Nijntje wordt op 21 juni 60. Vlak daarna verschijnt Utrecht op het netvlies van de hele wereld tijdens de start van de Tour de France.

Onderschat u die Grand Départ niet. Het is toevallig wel 's werelds grootste jaarlijkse sportevenement dat bij ons langs komt. Iets groters hebben we hier nog niet vaak meegemaakt. Honderdduizenden wielerfans in de stad langs het parcours. Enkele miljarden overal in de wereld voor de buis, Utrecht overal in beeld. 'Undervisited?' Dat zullen we nog wel eens zien."