Universiteit begint met plaatsen struikelstenen op Domplein

Door Jim Terlingen - Op het Domplein, tegen het Academiegebouw aan, zijn vanmiddag vier struikelstenen geplaatst voor joodse mensen die zijn gestorven tussen 10 mei 1940 en 5 mei 1945 en die allevier een relatie hadden tot Universiteit Utrecht. Het gaat om drie studenten en om één medewerker.

Hun namen:

• Marianne Helena Blazer (1917-1942), studente geneeskunde 
• Jacques Bol (1922-1945), student kunstgeschiedenis 
• Jacob van Gelderen (1891-1940), hoogleraar sociologie 
• Henny (Mimi) de Vries (1913-1943), studente Nederlandse letterkunde

UU-studenten van de opleiding Duitse taal en cultuur hebben het onderzoek naar hun levens verricht. Dit gebeurde in een zogenaamd ‘Community Engaged Learning’-project, waarbij studenten samenwerkten met maatschappelijke partners en in gesprek gingen met nabestaanden. 

Vandaag zou oorspronkelijk ook een vijfde steen gelegd worden, voor Cornelis (Kees) van Lier (1912-1940), student wiskunde en natuurkunde. Hij was een volle neef van de Utrechtse verzetsvrouwen Trui en Truus van Lier. Maar familieleden van hem waren vandaag verhinderd.

Met deze plaatsing wordt een begin gemaakt met het plaatsen op deze plek van struikelstenen voor álle studenten en medewerkers van de Universiteit Utrecht die geleden hebben onder het nazi-regime. Dat zal gaan leiden tot een groot aantal steentjes op deze locatie.

Doris Abitzsch, die samen met Stefan Sudhoff het project leidde:

“We hadden in eerste instantie geld voor vijf stenen en hebben aan studenten de keuze gelaten met wie we beginnen. Ze zijn in eerste uitgegaan van studenten die aan dezelfde faculteit als zij hebben gestuurd. Daarnaast was vooral bij Jacob van Gelderen en Cornelis van Lier van belang dat zij door de commissie Pompe niet als slachtoffers op de gedenkplaat in het Academiegebouw werden geplaatst, omdat zij na capitulatie van Nederland zelfmoord hadden gepleegd.”

“Inderdaad is het de bedoeling dat er meer stenen volgen. We hebben een tweejarig NRO-project toegekend gekregen om met grotere groepen studenten hieraan verder te werken. We hopen in het najaar de volgende te kunnen plaatsen, ook door hopelijk andere collega’s en studenten aan te sporen om onderzoek te doen, in gesprek te gaan over uitsluiting binnen de academische wereld (toen en nu) en uiteindelijk

Voorafgaand aan de plaatsing van de stenen waren er in een zaaltje van het Academiegebouw korte toespraken door Nikolaus Meyer-Landrut (Duits ambassadeur in Nederland), Henk Kummeling (rector magnificus Universiteit) Ewout van der Knaap (hoogleraar Duitstalige literatuur en cultuur), Leen Dorsman (hoogleraar Universiteitsgeschiedenis) en Christianne Smit (universitair hoofddocent Politieke geschiedenis en ambassadeur voor Community engaged learning). Ook gaven studenten korte presentaties over de levens van de herdachte slachtoffers.

Een persoonlijke noot van de schrijver
Dit ‘Community Engaged Learning’-project zorgt ervoor dat de universiteit zich echt betrokken toont bij de mensen waarvoor struikelstenen worden geplaatst en niet blijft steken in algemeenheden (in toespraken bij de struikelsteenlegging voor professor Jordan en zijn vrouw ging het alleen maar over in- en exclusie). Ik juich deze ontwikkeling toe. (JT)
  

PS. Hier al mijn struikelsteenartikelen (jimterlingen.nl)