Door Jim Terlingen - Er komt een derde bloemenmonument voor een verzetsvrouw in onze stad. Na Truus van Lier (Catharijnesingel) en Trui van Lier (Koningslaan/Wilhelminapark) komt er op de Maliebaan eentje voor Marie Anne Tellegen, die bekend was onder haar verzetsnaam Dr. Max.

Op vrijdag 22 november worden de bollen geplant, ter hoogte van haar voormalige woning op Maliebaan 72bis. Ook zal dan een informatiebord worden onthuld. Het tijdstip wordt nog belendgemaakt.

Het programma is inhoudelijk al wel globaal bekend. Historicus Ad van Liempt gaat spreken. Hij schreef in 2015 het boek 'Aan de Maliebaan - De kerk, het verzet, de NSB en de SS op een strekkende kilometer'. En een familielid van Tellegen zal samen met wethouder Eva Oosters de eerste bollen planten en het bord onthullen.

Naast de deur op Maliebaan 72-72bis hangt al wel een plaquette die op 3 oktober 2008 werd onthuld door burgemeester Wolfsen (zie info UGTF).

De plaquette die in 2008 werd geplaatst. Foto: website Utrechts Gevelteken Fonds

Wie was 'Dr. Max'? 
In het antwoord nemen we alinea's over van de website Utrecht Time Machine (voor 99,9 procent):

Marie Anne Tellegen (1893-1976) was jurist, feministe, afdelingschef bij de gemeente Utrecht, verzetsleider en - na de oorlog - eerste vrouwelijke directeur van het Kabinet van de Koningin.

Tellegen was een taaie tante en harde werker, die goed was in wat ze deed, maar soms afstandelijk overkwam met haar strenge blik en strakke donkere knotje. Tegelijkertijd ontving ze haar visite thuis graag liggend op haar divan.

Tellegen werd geboren in Arnhem en ging rechten studeren in Utrecht, waarna ze bij de gemeente Utrecht ging werken. Ze was een ongetrouwde, werkende vrouw met een leidinggevende positie, uitzonderlijk voor haar tijd.

Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, was Tellegen afdelingshoofd Maatschappelijke Aangelegenheden en de rechterhand van burgemeester Gerhard ter Pelkwijk. Al vanaf het begin ging Tellegen in verzet. Ze hielp onderdak zoeken voor onderduikers en ze zorgde ervoor dat voedselbonnen werden rondgebracht, maar bovenal bracht ze via haar netwerken in de gemeente de juiste mensen met elkaar in contact.

Later was ze het enige vrouwelijke lid van het Nationaal Comité van Verzet en speelde ze een belangrijke rol in de nationale spoorwegstaking in 1944, waardoor er tot de bevrijding geen treinen meer in Nederland reden.

Tellegen opereerde in het verzet onder de naam Dr. Max, waarbij de M en A stonden voor Marie Anne en de X voor 'onbekend'. Tellegen was voor de duvel niet bang, en voor de Duitse geheime dienst trouwens ook niet. Die hadden namelijk hun hoofdkantoor naast haar huis. 

Lees hier verder
  

Links het pand van Tellegen. Ernaast, met de bruine deur, het hoofdkantoor van de Sicherheitspolizei. Foto: HUA (1969)


De Utrechtse Internet Courant (DUIC) maakte in 2021 een mini-documentaire over 'Dr. Max':