Dodenherdenking, toespraak burgemeester Dijksma

Dodenherdenking
Toespraak burgemeester Sharon Dijksma
Utrecht, 4 mei 2021

Beste mensen,

Vandaag heb ik op het Domplein een krans gelegd ter nagedachtenis aan iedereen die door het geweld in de Tweede Wereldoorlog is omgekomen. Dat deed ik samen met Klaas Taselaar. Zijn vader Arie en oma Didi gaven vanaf 1943 onderdak aan meer dan 70 onderduikers. Op de bovenste verdieping van hun pension aan de Catharijnesingel 72.
Ook vonden er in dat huis verzetsactiviteiten plaats. Studenten vervalsten bonkaarten en persoonsbewijzen, deden koeriersdiensten en vervoerden wapens.

Arie en Didi waren voor niemand bang en hadden het hart op de juist plaats. Ze kwamen in actie, omdat ze een groot rechtvaardigheidsgevoel hadden. Daardoor heeft de familie Taselaar veel mensen het leven gered. Zelf vonden ze dat niks bijzonders. Zoiets deed je gewoon.
Ze betaalden er een hoge prijs voor. Arie werd opgepakt en als krijgsgevangene afgevoerd. Hij kwam zwaar getraumatiseerd terug na de oorlog en heeft hier de rest van zijn leven last van gehad.

Met deze verzetsdaden legden deze dappere mensen het fundament voor de vrijheid van nu. Dat is anno 2021 een stevig fundament. We zijn vrij om te zijn, vrij om te kiezen, vrij om te geloven, vrij om te vinden. Onze vrije samenleving kan een stootje hebben, maar onze vrijheid vraagt wel om zorgvuldig en voortdurend onderhoud. Het bouwwerk van onze vrijheid is in feite nooit af.

Laten we daarom in actie komen als onverdraagzaamheid, racisme en discriminatie de kop opsteken. En luisteren naar het advies van mensen die met eigen ogen de verschrikkingen van de oorlog hebben gezien.

Zoals Peter van den Dool. Op 10 april werd hij 100 jaar oud. Ik ging bij hem op bezoek, feliciteerde hem en hij vertelde onder meer over zijn oorlogsjaren.
De les die hij met mij deelde, is als volgt: “Omarm de vrijheid. Geniet ervan en deel uit wat je kunt missen. Zorg voor elkaar en de natuur.” – einde citaat.

Een belangrijke les voor ons allemaal. Laten we onze vrijheid koesteren, beschermen en zorgvuldig onderhouden. En iedereen kan een steentje bijdragen. Heb dus de moed om op te staan, als onze vrijheid in het geding is. Een vrijheid die met het besef komt dat er grote offers voor zijn gebracht.

Vele Utrechters kwamen tijdens de oorlog om het leven.
Joden. Roma en Sinti.
Gehandicapten en geesteszieken. Communisten, verzetsstrijders, homoseksuelen, vrijmetselaars, Jehova’s getuigen. Burgers en militairen. Mannen en vrouwen.

Vandaag, 4 mei 2021, gedenken wij hen met gevoelens van respect en grote dankbaarheid. Hier, in Utrecht en in heel Nederland. Herdenken, opdat wij niet vergeten. Dank u wel.