De Utrechtse Beeldengalerij (50) - Het verkeer
Gepubliceerd: maandag 26 april 2021 01:12
Iedere maandag schrijft een Utrechter op Nieuws030 een persoonlijk verhaal over een kunstwerk dat ergens in onze stad in het openbaar te zien is. Lees hier meer over deze serie. Dit is deel 50 in 'de Utrechtse beeldengalerij'.
Door Els Leicher
Het onzichtbare beeld
De allereerste keer dat ik dit kunstwerk opmerkte, was toen ik een afspraak had met iemand om vanuit de binnenstad naar de Rietveldwoningen in de Schumannstraat in Oog in Al te fietsen. Het voorgestelde trefpunt was het beeld 'Het verkeer' op de kruising van de Damstraat en de Leidsekade.
Ik had nooit gezien dat hier überhaupt een beeld stond, dus had helemaal geen benul hoe het eruit zag. Even op de app 'Kunst in de Openbare Ruimte Utrecht' gekeken (een aanrader trouwens!), zo kon ik het in ieder geval herkennen en zag ik dat het van de kunstenaar Steph Uiterwaal was. Eigenlijk best een bijzonder beeld, waarom valt het niet op?
Steph (of Stef) Uiterwaal (1889-1960) was beeldhouwer, tekenaar en schilder. Hij werd vooral bekend om zijn religieuze beelden. Hij kwam uit een katholiek gezin. Hij was een tijdgenoot van onder andere Hildo Krop (de stadsbeeldhouwer van Amsterdam) en Mari Andriessen (in onze stad bekend van ‘De jonge Bacchus’ op het Janskerkhof en ‘Koningin Wilhelmina’ in het Wilhelminapark).
‘Het Verkeer’ uit 1939 maakte deel uit van drie beelden bij de spoorwegoverkapping van de Leidse Rijn. Na een verbreding van het spoor stonden de beelden jarenlang opgeslagen en sinds 1984 staat dit beeld op de huidige plek.
Op een sokkel staat een beeldengroep, een man, een jongen en een meisje. Alle drie houden ze een bol of een wiel in de hand. Die symboliseren het verkeer. Het is een stoer beeld geworden, middenin het razende verkeer. We rennen en racen erlangs, we maken deel uit van het verkeer en kijken niet naar de omgeving.
Sta er toch eens bij stil en kijk naar de symboliek van dit beeld en de expressie van de figuren. Ze zijn hard aan het werk. Voor ons. Nog steeds. Ze houden elkaar vast. En wij? Wij gaan van A naar B, van oost naar west. Hoe 'onzichtbaar' ook, het is een bijzonder beeld.
Maar het allerbekendst is Steph Uiterwaal geworden met zijn werk voor de glasfabriek Leerdam, de glazen Madonna met het lampje. Nu nog steeds te koop. Ook via Marktplaats.
PS. Meer lezen over dit kunstwerk kan hier (gemeente Utrecht)
PS2. Op deze locatie staat dit kunstwerk (Google Maps)
PS3. Els Leicher was tot augustus 2013 wijkmanager Binnenstad bij de gemeente Utrecht. Ze deed daarna nog een klus als wijkregisseur a.i. op wijkbureau Zuid. Nu is ze 'met pensioen'.
PS4. Hier staat meer over de Nederlandse beeldhouwer, tekenaar en schilder Steph Uiterwaal (Wikipedia)
PS5. Els Leicher schreef eerder in deze serie al eens over De Spoetnikkijker.
Dit is aflevering 51, met de keuze van Abstede-bewoonster Bernadette Slotman.
Hier leest u de vorige aflevering.
En hier een overzicht van alle bijdragen.