Iedere maandag en donderdag schrijft steeds een andere Utrechter op Nieuws030 een persoonlijk verhaal over een kunstwerk dat ergens in onze stad in het openbaar te zien is. Lees hier meer over deze serie. Dit is deel 4 in 'de Utrechtse beeldengalerij'.
    

Door Niels Bokhove

Speels, fantasievol, dwarsdenkerig: dat is voor mij 'De Haas' die peinzend over de Neude kijkt. Officieel 'Thinker on rock' gedoopt. Elke keer als ik erlangs fiets valt het mij op dat de sokkel bijna altijd onbesmeurd is: geen stickers, affiches, protestteksten, viltstift, graffiti of wat dan ook. Alsof het iets van onaanraakbaarheid uitstraalt.

Wel staan er vaak fietsen tegenaan, maar ja, waar staan — of liggen! — die niet in Utrecht? En in de winter krijgt hij soms een sjaal om zijn nek. Kortom, er lijkt een soort respect voor hem te bestaan. En zo hoort het ook bij denkers. Niet alleen het beeld zelf maar ook dit respect doet mij veel plezier. Zeker als je beseft dat menig ander beeld in Utrecht — denk alleen al aan de Nijntjes — niet aan vandalen ontkomen is.

Maar waarom in vredesnaam een haas als denker? Dat dier kan heel hard rennen, deze haas zit muisstil (vreemd: ook muizen kunnen hard rennen), er zit werkelijk geen beweging in. Vermoedelijk zit bij deze haas de snelheid in zijn denken, een teken van hoogbegaafdheid met een IQ van meer dan 130. Hij zou een goede (snel)schaker kunnen zijn. 

'Thinker on rock' is in 1997 gemaakt door de Britse beeldhouwer Barry Flanagan (1941-2009), waarbij hij zich had laten inspireren door Auguste Rodins ‘De denker’ en door Bugs Bunny.

Wat veel minder bekend is, is de inspiratiebron van Rodin. Zijn beeld uit 1880 was oorspronkelijk bedoeld voor een beeldengroep bij de toegangspoort van een nooit gebouwd museum in Parijs, die weer geïnspireerd was door Dante’s ‘Inferno’. Het kreeg de titel ‘De dichter’, want het stelt eigenlijk de dichter Dante zelf voor. Voor diens houding haalde Rodin weer zijn inspiratie bij Michelangelo’s beeld van de denkende Lorenzo de Medici uit ca. 1530.  

Bugs Bunny is van veel recenter datum, namelijk een figuur in een Amerikaanse tekenfilmserie uit de jaren dertig-veertig. Nog steeds woedt de discussie of het niet toch een konijn is.

Zo krijgt de zwartbronzen ‘Thinker on a Rock’ een rijke, lange en eerbiedwaardige voorgeschiedenis. Zijn wortels reiken bijna 500 jaar terug! (Heel andere wortels worden regelmatig bij het beeld neergelegd.) Dat past goed bij een stad van bijna 900 jaar oud.

Laten we het dan maar niet hebben over de besluitvorming die uiteindelijk leidde tot de onthulling van het beeld in 2002. Een bizar proces dat dit beeld in zekere zin uniek maakt, hoewel er nog vijf identieke afgietsels elders in de wereld staan.
   

Niels Bokhove, filosoof

PS. Meer lezen over dit kunstwerk kan hier (site gemeente Utrecht).

PS2. Op deze locatie staat het kunstwerk in Utrecht (Google Maps).

PS3. Filosoof Niels Bokhove is tevens freelance schrijver, literair geschiedkundige en editor. Zijn palmares met bijdrages, ook over Utrecht, is indrukwekkend. In deze recente Oud-Utrecht-podcast hoort u een lang interview met Bokhove. Op het internet zijn twee websites van hem te vinden: een recente en een oude. 

PS4. Hij schreef ook deel 45 in deze serie.
   

Hier vindt u deel 5 in deze serie, met de keus van kinderboekenschrijver Marja Baseler.

Hier leest u de vorige aflevering in deze serie.

En hier een overzicht van alle bijdragen.