De rubriek Welvaart Utrecht over de opkomst van de stad in de afgelopen vijftig jaar, iedere maandag, woensdag en vrijdag in Nieuws030. Vandaag deel 90.

Louis Engelman - Utrechters zijn in het algemeen wel tevreden over hun eigen stad. Dat bleek uit de cijfers van de Utrecht Monitor 2015. De meeste inwoners waren, aldus de onderzoekers, blij met hun buurt (vooral in Leidsche Rijn) en ze reageerden positief op het onderhoud van de straten, pleinen en het openbaar groen.

Ook de luchtkwaliteit is – in elk geval gevoelsmatig - verbeterd ten opzichte van de jaren hiervoor. Er zijn minder klachten over stank en verkeersoverlast. En dat de Tour de France in Utrecht startte vervulde veel inwoners (80 procent) met trots.

Belangrijk voor de welvaart in de stad is dat het Utrecht economisch voor de wind gaat. De bedrijvigheid groeit en ondernemers hebben vertrouwen in de toekomst. Zij nemen steeds meer mensen in dienst, zowel in een vast als in een tijdelijk verband. In Europa staat de regio op nummer één wat betreft het aantal parttime banen.

Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving is Utrecht een sterke motor binnen de Nederlandse economie. De regio wordt gekarakteriseerd als één van de meest innovatieve in Europa. Daarbij komt dat de leegstand van kantoren daalt en de woningmarkt is opgebloeid na de kredietcrisis.

Bij dat laatste zijn wel wat kanttekeningen te maken. De kooplust is inmiddels zo groot dat de kandidaten over elkaar heen buitelen en soms tot ver boven de vraagprijs bieden om de woning te kunnen verwerven. Makelaars spreken van ‘een gekkenhuis’, maar zijn daar natuurlijk niet ontevreden over. Die schaarste houdt bovendien nog wel een paar jaar aan. Volgens ramingen is er volgens de gemeente zelfs in 2030 nog sprake van een tekort aan particuliere koop- en huurwoningen. Daarom wil de stad haar bouwprogramma versnellen.

Met een achtste plek op de lijst van meest duurzame steden ter wereld mag Utrecht in haar handen knijpen. Onderzoek van ingenieursbureau Arcadis uit Amersfoort wees uit dat de stad vooral op het gebied van milieu goede scoort. Zij blijft daardoor andere Nederlandse steden ver voor. Amsterdam staat elfde en Rotterdam negentiende.

Qua criminaliteit slaat Utrecht ook geen slecht figuur. De stad is in de afgelopen jaren veiliger geworden en staat niet langer in de top tien van onveiligste gemeenten van het land. Met name de woninginbraken daalden fors (-21 procent in 2015, dit bleef gelijk in 2016).

Na een aanvankelijk flinke afname stegen de autodiefstallen (tot 6007 in 2016) en winkeldiefstallen wel weer, terwijl er iets minder fietsen werden gestolen (4428). Geweldsdelicten waren er vorig jaar vijf procent minder en ook het aantal straatroven en overvallen is gedaald. Daarentegen steeg het huiselijk geweld met zes procent.

Op onderwijsgebied doet de Domstad goed mee. De kinderen scoren hoger op de citotoets dan het landelijk gemiddelde. En dit jaar werd bekend dat alle scholen in de stad van de Onderwijsinspectie een voldoende of hoger hebben gekregen. Utrecht is daarmee de eerste stad in Nederland. Wel is een derde van de inwoners nog ontevreden over het aanbod van basisscholen in de buurt.

Over hun levensverwachting hoeven Utrechters niet te klagen. Zij blijken iets ouder te worden dan de inwoners van Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. Gemiddeld halen ze de tachtig (80,1) waarvan 67 jaar in goede gezondheid. Vrouwen leven in doorsnee wel vijf jaar langer (82) dan de mannen (77). Daarbij maakt het wel verschil in welke buurt je woont. De ‘levensverwachting in goed ervaren gezondheid’ ligt in Overvecht met 60 jaar een stuk lager dan in Noordoost (72 jaar).

Op de ranglijst van beste winkelsteden in de Benelux is Utrecht op de achtste plaats geëindigd, achter Amsterdam, Brussel, Antwerpen, Luxemburg, Rotterdam, Den Haag en Gent. Volgens een rapport van vastgoedadviseur JLL zijn de in het voetgangersgebied gelegen Lange Elisabethstraat, Oudegracht en Steenweg de belangrijkste winkelstraten van de stad.

Het ‘shoppen’ zal in Utrecht naar verwachting nog sterk toenemen. In een convenant dat de gemeente sloot met het Centrum Management Utrecht blijkt dat het bezoekersaantal van de binnenstad in 2025 met 15 miljoen zal zijn toegenomen tot 40 miljoen per jaar.

Niet zo gek dus dat erover wordt gedacht het wandeldeel van het centrum flink uit te breiden. Dat betreft dan de oostkant van de Oudegracht, Potterstraat, Vismarkt, Donkere en Lichte Gaard, Wed en het vervolg van de Oudegracht-oostzijde tot aan de Hamburgerstraat. Al eerder stemde de raad in met het voorstel van GroenLinks om het stadhuisplein (Ganzenmarkt) tot voetgangersgebied te maken.

Volgende deel: ‘Een van de beste plekken om te leven’

Utrechters worden steeds ouder. Foto Pixabay