Van lijnschip naar hasjboot.

Op dinsdag 1 juli vertrekt de opvallende hasjboot aan de Wittevrouwensingel voor een onderhoudsbeurt naar de Museumwerf Vreeswijk. De boot heeft dringend onderhoud nodig. Het gaat vooral om reparaties aan het plaatwerk.

Hoewel de boot bekend staat als de hasjboot en door veel bezoekers gewoon De Boot wordt genoemd, heeft het ook een officiele naam: De Culture Boat. Cisca de Ruiter van de Museumwerf dook in de rijke geschiedenis van het vaartuig.

De Culture Boat heeft al een heel leven achter de rug. In 1905 werd ze, als schroefstoomboot gebouwd bij scheepswerf De Hoop in Leiden voor de Leidsche Stoombootmaatschappij De Volharding. De naam bij de tewaterlating was: Volharding XVI. Bij aanvang had het schip een stoommachine van 18 PK, later vervangen door een van 100 IPK’s.

De stoomboot werd ingezet op een lijndienst tussen Leiden en Amsterdam. Het is ook mogelijk dat ze van Leiden naar Rotterdam, Gouda of Uithoorn voer. Het schip was geschikt voor het vervoeren van maximaal 300 personen.

Ze bleef bij de stoombootmaatschappij in de vaart totdat in 1930, door concurrentie van bus en trein, ook de lijndiensten over het water van deze laatst overgebleven maatschappij, werden opgeheven.

In 1931 kwam het schip in handen van H.J. Teije uit Haarlem. Hij herdoopte haar in Trio. Vermoedelijk heeft hij het schip voorzien van een opbouw en gebruikte hij haar om passagiers te vervoeren over de Haarlemmerringvaart. Veel uit die periode is niet bekend.

In 1948 werd het schip geveild en gekocht door M. Smits en zoon uit Woudrichem. Zonen Peer en Pieter Smits herdoopten het schip in Machiel 4, naar hun vader. In de jaren vijftig maakte het schip regelmatig tochten over de Rijn naar Duitsland tot aan de Loreley.

Vage berichten geven aan dat het schip in 1962 is gebruikt als logieschip in Tiel. In 1966 kwam het schip naar Utrecht om dienst te doen als woning voor een gezin met 13 personen.

In 1979 veranderde het schip opnieuw van eigenaar. Het was Han Verbeek die van plan was het schip grondig op te knappen. Daar is helaas niets van terechtgekomen.

Verbeek verhuurde het schip aan de Stichting Culture Boat die er een gemoedelijke en gezellige coffeeshop in begon. Sinds een jaar is deze stichting eigenaar van het schip en eindelijk in staat het achterstallige onderhoud aan te pakken en het schip een goede opknapbeurt te geven.

Op 1 juli is het zo ver. Dan komt het schip sinds heel lang in beweging. Begeleid door een sleep- en een duwboot doorklieft ze weer het water. Dan wordt er koersgezet naar Museumwerf Vreeswijk.

Fantastisch toch, dat wij in Utrecht zo’n bijzonder en beeldbepalend schip mogen hebben! Hopelijk kunnen we nog lang van haar genieten. Na zo’n stevige onderhoudsbeurt moet dit wel lukken.

Het lijkt in tegenspraak, maar dat we dit schip nog steeds in de singel hebben en voorlopig nog zullen houden, is ook te danken aan het feit dat ze op een uitsterfplek ligt en niet mag worden vervangen. Natuurlijk mag ook niet worden vergeten dat de Stichting Culture Boat het schip in het hart heeft gesloten en haar deze broodnodige opknapbeurt gunt.

Cisca de Ruiter

Organisatiemedewerker Museumwerf Vreeswijk /

Initiatiefnemer Stalen Woonschepen Project Utrecht

Bronnen:

Jaap Boersema / Vereniging De Binnenvaart

Maritiem Museum Rotterdam

Scheepsmetingsdienst

Stichting Oud Zoeterwoude