De Utrechtse kampbewaakster van Auschwitz
Gepubliceerd: zondag 5 januari 2025 17:03
Door Jim Terlingen - Twee Utrechtse meisjes zitten in het najaar van 1940 bij elkaar in de klas op de mulo op het Janskerkhof. Ze zijn beiden 16 jaar oud. Een van de twee is joods: Jetty (Judith) Swaab. De andere, Coby (Jacoba) Roelofs, niet. In 1944 komen ze elkaar weer tegen, maar dan in Auschwitz. Coby is daar kampbewaakster en Jetty een gevangene met afgeknipt haar. Bizar hoe het leven kan lopen.
Dat de Utrechtse Coby uiteindelijk kampbewaakster werd in Auschwitz was al wel bekend, maar toch is het een tip om te luisteren naar de eerste aflevering van de podcast 'De Nederlandse bewaaksters van Auschwitz' waarin zij voorkomt. Op grond van wat ik daar hoorde, schreef ik de eerste alinea van dit artikeltje.
De NPO Radio 1-podcast gaat op zoek naar het verhaal achter de in totaal negen Nederlandse vrouwen die gediend hebben als bewaakster in vernietigingskamp Auschwitz.
Na de oorlog veroordeelde het gerechtshof Coby Roelofs tot tien jaar hechtenis. Medio 1953 kwam ze op vrije voeten. Ze stierf in 1998. Het AD-Utrechts Nieuwsblad schreef in 2020 over haar.
Jetty Swaab stierf in 1950. Ze werd maar 25 jaar oud. De Nuk schreef over haar (en haar gezin).