Oud-Utrecht duikt in literaire historie Utrecht

De dichter/schrijver Slauerhoff woonde acht maanden in Utrecht (dat was in 1929) en uit die tijd is geen enkele dichtregel of verhaal van hem bekend. Wel schreef hij brieven en in een ervan liet hij weten: "Je hebt gelijk: in Utrecht zitten is tijd en levenslust verspillen."

Tja, maar als je Slauerhoff heet krijg je toch vier pagina's over die acht maanden in het nieuwste nummer van het tijdschrift Oud-Utrecht dat uitgegeven wordt door de gelijknamige historische vereniging. Het eerste nummer werd donderdag 11 juni uitgereikt aan de schrijver Maxim Februari.

Het hele nummer is gewijd aan Utrecht als boekenstad, van de met de hand geschreven (liturgische) boeken en eerste drukwerken in Nederland (van de Utrechtse drukkers Nicolaes Ketelaer en Gerard de Leempt) tot en met de 'Utrechtse Maffia' in de jaren 90 van de vorige eeuw.

Gelukkig voor Utrecht was Slauerhoff een uitgesproken uitzondering, andere schrijvers uit voorbije tijden vonden wel inspiratie in de stad: Belle van Zuylen, Petronella Moens, C.C.S. Crone, Nicolaas Beets, Clare Lennart, Agatha Snellen. En dan worden hier alleen de namen genoemd die nu in het themanummer voorbij komen, de lijst kan langer zijn.

Opvallend in het lijstje zijn de diverse vrouwen, voor het themanummer werd samengewerkt met het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis waar internationaal onderzoek wordt gedaan naar de rol van publicerende vrouwen en zo duikt dan op, naast de bekende Belle van Zuylen, het bijna vergeten verhaal over de blinde Petronella Moens (1762-1843) die een groot deel van haar schrijversschap in Utrecht woonde, maar waarnaar hier geen enkele straat is genoemd terwijl dat wel in Kubaar (haar geboorteplaats), Zaandam en Breda is gebeurd. In Aardenburg staat, volgens het artikel, zelfs een borstbeeld.

Een themanummer over Utrecht als boekenstad kon natuurlijk niet uitblijven sinds de stad in 2017 als eerste Nederlandse stad is uitgeroepen tot Unesco City of Literature. Die internationale titel krijg je niet zomaar en daar gaat geschiedenis aan vooraf en welke dat is probeert heet tijdschrift in beeld te brengen met artikelen vanaf de Middeleeuwen tot en met de nabije historie met een terugkijken van Ronald Giphart naar de jaren 80 en 90 vorige eeuw toen Utrechtse schrijvers elkaar vonden in de 'Utrechts Maffia' en zich afzetten tegen de Amsterdamse schrijvers.

Het artikel over de 'Utrechtse Maffia' is een van de kortsten in het dikke nummer en waarschijnlijk daardoor ook de enige waarvan je kan zeggen: daar had meer in gezeten. De 'Maffia' zal daar zelf nog wel eens meer licht over laten schijnen. Voor de rest is het een aanbevelenswaardig nummer voor iedereen met interesse in de literaire aspecten van de stad.

Utrecht Boekenstad kost 7,50 euro en is verkrijgbaar in de diverse Utrechtse boekhandels en via de website van Oud Utrecht: klikhier. De presentatie van het tijdschrift is terug te zien via youtube (zie hieronderaan).