Marie Curie: moeder, vrouw, wetenschapper
Gepubliceerd: maandag 25 februari 2019 12:19
Monique Melief woont en werkt in Utrecht. Zij schreef de historische roman 'In het oog van de storm' die onder andere gaat over het persoonlijke dieptepunt van de wetenschapper Marie Curie (1867-1934) op het hoogtepunt van haar roem.
Marie Curie is bekend om haar rol in de ontdekking van radioactiviteit. Zij deed baanbrekend onderzoek naar radioactiviteit en ontdekte twee nieuwe chemische elementen, die ze polonium (naar haar geboorteland Polen) en radium doopte. Haar ontdekkingen spelen ook nu nog een grote rol.
Interview door John de Groot:
Ik heb jouw boek met plezier gelezen. Je schetst Marie Curie als een mens van vlees en bloed, als een vrouw die worstelt tussen de wetenschap en wat de maatschappelijke context van haar vraagt. Zie jij dat nog steeds als een actueel thema?
"Zo kijk ik er wel tegenaan. De combinatie van moederschap, ambitie en werk is voor veel vrouwen ook nu nog een dagelijkse puzzel.
Vrouwen zijn nog steeds ondervertegenwoordigd in de wetenschap, in leidinggevende functies en in de politiek, terwijl bijvoorbeeld de etholoog Frans de Waal – die gedragsonderzoek doet bij mensapen – laat zien dat groepen met daarin een evenwichtige machts- en taakverdeling tussen vrouwen en mannen toch echt beter presteren. De mechanismen waarmee vrouwen onderdrukt worden, lijken diepgeworteld."
Hoe hield Marie Curie zich staande?
"Marie Curie was een wilskrachtige, eigenzinnige en ambitieuze vrouw, vol toewijding voor haar omgeving, voor haar dochters en voor haar vaderland Polen. Die eigenschappen en haar streven naar perfectie maakten dat het haar met enige regelmaat te veel werd. In 1912 loopt ze door allerlei omstandigheden – die deels buiten en deels in haar liggen – tegen een grens aan. Zij moet een keuze maken en vraagt zich af welke, in hemelsnaam. Ik laat Marie aan het woord in haar ontwikkelingsweg, die voor veel van ons heel herkenbaar is.
Op het moment dat ze vastloopt krijgt ze hulp van vriendinnen en kan ze tot rust komen. In het oog van de storm dus.
Marie krijgt zo de gelegenheid om te ontdekken wat ze echt wil. De subtitel ‘Marie ontdekt’ wijst ook díe kant op. We komen enerzijds meer te weten over deze krachtige vrouw en het baanbrekende werk dat ze heeft verricht. Anderzijds ontdekt Marie Curie de volgende stap, die het best bij haar past."
Het boek sluit mooi aan bij het thema van de komende boekenweek (23-31 maart): ‘de moeder de vrouw’. Kun je daar nog wat over zeggen?
"Marie Curie was vrouw én moeder. Moeder van twee dochters op de eerste plaats (een taak die ze heel serieus nam). En later werd ze ook de moeder van de radioactiviteit. Ze heeft daartoe titanenarbeid geleverd, als enige vrouw in een mannenwereld en in een tijd waarin dit voor vrouwen ongewoon was. Daarbij hield ze het huishoudend draaiend, iets wat ze zelf heel gewoon vond. Tot haar eigen verbazing zag haar omgeving dat vaak anders. Daarbij eiste de voortdurende blootstelling aan radioactieve stoffen ook, medisch gezien, haar tol. Als je daar verder over nadenkt...".
Over de auteur van het boek
Monique Melief studeerde aan de Rijksuniversiteit Utrecht en was lange tijd werkzaam als interim-manager. Voordat zij opnieuw uitkwam bij wat ze altijd al het liefste deed – schrijven (dagboeken vol) en lezen – heeft zij heel wat zijwegen bewandeld.
Een aantal jaren geleden begon zij te schrijven over het leven van haar pittige schoonmoeder. Dit resulteerde in haar eerste boek Mies, een verslag van een leven. Zij beleefde er zoveel plezier aan dat ze is blijven schrijven. In het oog van de storm is haar eerste historische roman.
Om zich goed in te kunnen leven in die tijd heeft Monique scènes uit het leven van Marie Curie vastgelegd in diorama’s, een soort kijkdozen. Een ervan is afgebeeld op de omslag van het boek. Meer foto’s van de diorama’s zijn ook te zien op de http://www.monique-melief.com/M2/Papierkunst/Papierkunst.html.