Sportjournalist Ton de Ruiter brengt heden en verleden bij elkaar, legt verbanden tussen toen en nu. Dit keer over de ja-of-nee Utrechtse inbreng in de Tour de France.

Michel Stolker, de enige Utrechtse wielrenner ooit in de Tour de France. Zijn levensverhaal stond vorige week op de site van Nieuws030. In het paspoort van de tuinderszoon staat Zuilen als geboorteplaats, zoals ook de wieg van voetballer Reinier Kreijermaat in de vroegere zelfstandige gemeente stond. Zelf ben ik in de wijk Hoograven geboren en staat Jutphaas als geboorteplaats in mijn grensdocument en dat is bijvoorbeeld ook het geval bij doelman Piet Schrijvers. Zijn we Utrechters?

Wanneer ben je Utrechter?  Willem van Hanegem is geboren in het Zeeuwse Breskens. Kort na het overlijden van zijn vader bij een oorlogsbombardement is hij met zijn moeder verhuist naar de Utrechtse Nicolaasweg en daar in Oudwijk opgegroeid. Voor de één is hij een Zeeuw, voor de ander een Utrechter.

Ben je Utrechter als je in een ziekenhuis in de stad bent geboren en in de provincie woont. Ben je Utrechtse als je hier bent geboren en voor Noorwegen aan de Olympische Spelen van 1948 in Londen hebt meegedaan. Volgens de gegevens van Sports-Reference is de zwemster Berendina ‘Bea’ Ballintijn op 9 mei 1923 in Utrecht geboren. Mogelijk dat de vader van de nog levende 91-jarige Noorse destijds bij de universiteit werkzaam was.

De Utrechtse tourgeschiedenis is met het bovenstaande in het achterhoofd meer dan Michel Stolker. 

Het begint in 1936. Johannes Antonius Arnoldus (Joris) van den Bergh wordt in Utrecht geboren op 17 februari 1882. Wielrennen wordt de grote liefde van de man die 40 jaar bij de Raad van Toezicht der spoordiensten werkt. In zijn vrije tijd is Joris sportmedewerker voor de NRC en het AD en schrijft het beroemdste sportboek van Nederland Te Midden der kampioenen (1929) en Mysterieuze krachten in de sport (1941).

In 1936 is Joris van den Bergh, die op jonge leeftijd naar Den Haag verhuist, ploegleider van de eerste Nederlandse wielrenners in de Tour de France. Van den Bergh is ook in 1937, 1938 en 1939 ploegleider. Na de wereldoorlog pakt hij de draad weer op en is in 1947 en 1948 van de partij.

In 1974 viert de provincie de eerste etappewinst in de Tour de France. De onlangs overleden Gerard Vianen uit Kockengen  zegeviert in Nantes. In 1977 wint voor de eerste keer een wielrenner met in zijn paspoort de stad Utrecht als geboorteplaats. Fedor den Hertog is in een ziekenhuis hier geboren en woont in zijn jeugd in Linschoten en Woerden, verhuist met zijn ouders naar de Oekraïne en gaat bij terugkeer op De Veluwe wonen.

In 1977 wint hij etappes in Ronde van Frankrijk en Spanje. Zijn zege in de Tour boekt hij in Rouen op maandag 11 juli. Fedor den Hertog is ook de Utrechter met de beste klassering in het algemeen klassement. In 1975 wordt hij 18e, een plaatsje voor veteraan Raymond Poulidor en een klein uur achter winnaar Bernard Thevenet. De Nederlanders Zoetemelk (4) en Kuiper (11) eindigen voor hem.

Maarten Ducrot pakt in 1985 de overwinning in de negende etappe van Straatsburg naar Epinal over 173,5 kilometer. De huidige co-commentator is geboren in Vlissingen maar rondt zijn studie af in Utrecht en is lid van de Utrechtse wielervereniging De Volharding.

Op luttele kilometers van de stad hangt in 1987 de groene trui te pronken. Tilburger Jean-Paul van Poppel woont met wielrenster Leontien van der Lienden uit Bosch en Duin enige tijd in Bilthoven. In de ronde van Frankrijk in 1987 wint de sprinter het puntenklassement voor de Ier Stephen Roche en de Spanjaard Pedro Delgado voor. Zoon Boy en dochter Kim van Poppel worden in Utrecht geboren, zoon Danny in Moergestel. Boy en Danny starten beiden  in de Tour de France van 2013.

Boy van Poppel en Fedor den Hertog zijn de enige echte deelnemers aan de Tour de France met de stad Utrecht als geboorteplaats. Michel Stolker (Zuilen), Gerard Vianen (Kockengen), Matthijs de Koning (Scherpenzeel), Jos Schipper (Baarn), Johnny Broers (Maartensdijk), Theo de Rooij (Harmelen) en Tom Cordes (Wilnis) zijn de Tourrenners uit onze provincie. Over honderd dagen wordt de in Amersfoort geboren Wilco Kelderman aan het lijstje toegevoegd.

(De VARA heeft nog een geluidsfragment uit 1939 van Joris van den Bergh waarin hij vertelt over een etappe in de Tour de France, klikhier.)