FC Utrecht 50 (5) - Trainers krijgen geen loon maar gevarengeld

FC Utrecht bestaat 1 juli 2020 vijftig jaar. Sportverslaggever Ton de Ruiter kijkt met een knipoog naar het heden in een wekelijkse rubriek terug op het woelige verleden. Vorige week zeven trainers die de Kerst niet halen, vandaag trainers die in de tweede helft van het seizoen afhaken of hun doorlopende contract beëindigen.

Aflevering 5

Na 17 wedstrijden: Erik ten Hag (2017)

Ajax ontslaat in december hoofdtrainer Marcel Keizer en benadert Erikt ten Hag. Technisch directeur Mark Overmars kent Ten Hag uit zijn bestuursperiode bij Go Ahead Eagles. Voor een afkoopsom vertrekt de trainer naar Amsterdam. Clubicoon Jean-Paul de Jong volgt hem op. Ten Hag heeft het zwaar, wordt door de Amsterdamse vijfde colonne als een boertje neergezet maar haalt zijn gelijk een jaar later met de landstitel, bekerwinst en een plaats in de halve finale van de Champions League.

Na 17 wedstrijden: Jan Rab (1976)
Halverwege de competitie staat FC Utrecht stijf onderaan met slechts 8 punten. Tussen 23 maart en 18 oktober 1975 wordt niet gewonnen. Joop van Maurik gooit in de kleedkamer een schoen naar de 33-jarige Rab, de gewisselde Henk Wery smijt een kratje naar de bank. Supporters doen een poging tot molestatie van de trainer. De positie van Rab, eerder succesvol bij Telstar,  is op 23 januari 1976 onhoudbaar. In de krant staat een advertentie met de tekst: ‘Jan Rab is weg van Kragten-tapijt’. Het bedrijf is sponsor geworden op voorwaarde dat de trainer vertrekt. Extra probleem is dat Rab voorzitter is van de VVON, de vereniging van oefenmeesters. FC Utrecht wordt ‘besmet’ verklaard. Geen trainer mag er aan de slag maar de volgende dag bezorgt de post bode twintig brieven van solliciterende trainers.

Na 20 wedstrijden: Leo van Veen (1995)
‘Mister FC Utrecht’ is september 1993 de opvolger van Ab Fafié. Op de laatste dag van de competitie wordt de plek in de eredivisie pas veilig gesteld. Blessures, tegenvallende aankopen en een lange schorsing van de excellerende middenvelder Edwin Gorter breken Leo van Veen februari 1995 op. In een Brabants weekje wordt op 12 februari verloren van RKC (2-1) en op 15 februari van NAC (4-0). Twee dagen later gooit Van Veen - met wederzijds goed vinden - de handdoek in de ring. Voor het tweede seizoen op rij kunnen de supporters pas op de laatste speeldag opgelucht ademen na een salonremise tegen Sparta.

Na 25 wedstrijden: Mark Wotte (2000)
Op 16 oktober 1999 verliest FC Utrecht in Maastricht met 4-1 van MVV. De vierde nederlaag op rij. De spelers hebben het helemaal gehad met de trainer. In een gesprek zullen de vedetten van de ploeg dat aan Wotte meedelen. Na het praatje van de trainer blijft het muisstil. Tot Hennie van Schoonhoven (in september 2009 overleden, 39 jaar oud) het woord neemt. ,,Trainer, wordt het niet tijd dat jij je bureautje hier leeg gaat maken.’’ Rond de Kerst hoort Wotte dat zijn contract niet wordt verlengd. Op 12 maart 2000 stapt hij over naar FC Den Bosch en wordt even later trainer van Jong Oranje.

Na 34 wedstrijden: Barry Hughes (1984)
De Brit tekent een contract voor twee jaar en stapt in 1984 al na één seizoen op. Halverwege staat FC Utrecht derde. Het vroegtijdig opzeggen van de contracten van de geliefde Ton du Chatinier, Koos van Tamelen, Willem Flight en Leo van Veen valt niet goed, middenvelder Frans Adelaar breekt zijn been. Het bestuur vraagt zich voor en tijdens het carnaval af of ze een coach, zanger, quizmaster of panellid in dienst hebben.  Het gebrek aan financiële armslag en de agressieve houding van de supporters geeft hij als oorzaak bij zijn voortijdige vertrek.

Na 34 wedstrijden: Han Berger (1989)
In 1987 tekent Berger een vierjarig contract, twee seizoenen als trainer en twee jaar als technisch directeur. Na een 10e en 13e plaats in de eindstand ziet hij af van het directeurschap en vertrekt naar Fortuna.

Na 34 wedstrijden: Frans Adelaar (2002)
Na het vertrek van Mark Wotte maart 2000 schuift technisch directeur Hans van Breukelen assistent Frans Adelaar door. Onder zijn leiding eindigt de ploeg als 10e. In de twee volgende seizoenen haalt Adelaar Europees voetbal. Tijdens het trainingskamp op Cyprus (januari 2002) halverwege dat seizoen komt het tot een botsing met de nieuwe technisch directeur Han Berger. Adelaar wil zijn contract verlengen voor twee seizoenen, de opvolger van Hans van Breukelen vindt een jaar voldoende.  In de plannen van de technisch directeur krijgt de hoofdtrainer minder te vertellen bij transfers. Hij mag wel adviseren maar is niet langer bepalend. Twee dagen na de ten onrechte verloren bekerfinale tegen Ajax (12 mei 2002) levert Adelaar volkomen onverwachts zijn contract in. Hij weet dan dat er spelers verkocht moeten worden vanwege de slechte financiële situatie.
 
Na 34 wedstrijden: Foeke Booy (2007)
In 2006 verlengt hij zijn contract tot juli 2008 en maakt de afspraak dat hij in 2007 zonder afkoopsom naar een topclub mag. FC Utrecht eindigt in 2007 als 9e en plaatst zich voor de play-off. Daarin is plaatsing voor de Intertoto-competitie een troostprijs. Al-Nassr in Saoedi-Arabië wordt zijn nieuwe werkgever, niet bepaald een topclub. 

Na 34 wedstrijden: Ton du Chatinier (2011)
De opvolger van Willem van Hanegem maakt het seizoen 2008-2009 af met een 9e plaats en uitschakeling in de play-off door FC Groningen. Na een 7e plek in de eindstand wordt een jaar later de nacompetitie gewonnen. Het contract van Du Chatinier is dan verlengd tot 1 juli 2012. Het Europese avontuur wordt een groot succes. Het begint in Tirana en eindigt 12 wedstrijden later in Liverpool. In de beker wordt de halve finale gehaald. In mei wordt Ton du Chatinier afgerekend op de magere resultaten in de tweede helft van het seizoen. Zo is het leven van een trainer weet Ton du Chatinier. ,,Trainers krijgen geen loon maar gevarengeld.’’

Na 34 wedstrijden: Jan Wouters (2014)
Maart 2013 wordt het contract met Jan Wouters verlengd met twee seizoenen tot juli 2015. Hij eindigt in het seizoen 2012-2013 als 5e met een recordaantal punten (63) en overwinningen (19). Winst in de nacompetitie brengt Europees voetbal. Daarin gaat het mis tegen voetbaldreumes FC Differdange. In de competitie sprokkelt zijn ploeg de punten bijeen en pas twee ronden voor het einde is FC Utrecht veilig. Zijn contract loopt nog een jaar door en toch stapt hij april 2014 op na een verschil van mening met directie en Raad van Commissarissen over de speelwijze.

Na 34 wedstrijden: Rob Alflen (2015)
Na het opstappen van Jan Wouters tekent hij in 2014 een contract voor 1 jaar met Co Adriaanse als technisch adviseur en Harry van de Ham als senior-coach. Het contract met Alflen wordt niet verlengd en ook zijn raadgevers verdwijnen van het toneel. Alflen dient zijn jaarcontract wel uit en dat kunnen in de 50-jarige geschiedenis verder alleen Bert Jacobs (1970-1975), Han Berger (maart 1976 – 1 juli 1983) en Nol de Ruiter  (1984 – 1987) hem nazeggen.