FC Utrecht 50 (36) - Oorlog, hotel Terminus en het virus

FC Utrecht bestaat 1 juli vijftig jaar. Sportverslaggever Ton de Ruiter kijkt in een wekelijkse rubriek terug op het woelige verleden en het even woelige heden. 8 maart, 25 wedstrijden gespeeld, de competitie is voorbij.           

Deel 36

Op 8 maart dit jaar verslaat FC Utrecht in het stadion Sparta wordt met 5-1. Verdediger Sean Klaiber scoort in de 72e minuut de vijfde treffer. Een schrale troost voor de Nieuwegeiner. In de halve finale van de beker tegen Ajax op 4 maart wordt hij bestraft met geel waardoor hij de finale van de beker tegen Feyenoord moet missen.

Vier dagen na de winst tegen Sparta wordt de competitie stil gelegd vanwege het Corona-virus. Op 19 april wordt de eindstrijd van de beker niet gespeeld. Twee dagen later maakt premier Rutte bekend dat een herstart – ook zonder publiek – niet mogelijk is. Het doelpunt van Sean Klaiber is de laatste treffer van FC Utrecht in het seizoen 2019-2020. Op zijn vroegst 1 september gaat de bal weer rollen.  

Voor het eerst in de 110-jarige geschiedenis wordt de competitie niet afgemaakt. In 1944 wordt de competitie uitgespeeld met De Volewijckers als kampioen van Nederland. Daarna volgt een onderbreking van 18 maanden, van mei 1944 tot november 1945. Negen jaar later wordt de competitie in de hoogste klasse in november onderbroken en twee weken later na de invoering van betaald voetbal opnieuw gestart. Die kans op een herstart biedt het Corona-virus niet.

In de eerste jaren van de oorlog staat de bezetter voetbal toe onder het motto: ‘Gezonde en zoo nodige afleiding voor spelers en publiek.’ In 1942 degradeert DOS uit de eerste klasse. In 1943 wordt het kampioenschap van de tweede klasse behaald, maar aan die titel is geen promotie verbonden.
Mei 1944 reizen duizenden Utrechters naar Oostzaan waar DOS tegen OSV de terugkeer naar de eerste klasse met  een 5-0 overwinning veilig stelt. Na 2-1 winst in de thuiswedstrijd krijgt aanvoerder Piet Dumortier de kampioenskrans omgehangen.

Kort voor het einde van de oorlog overlijdt Dumortier in het ziekenhuis. Zijn dood doet denken aan de beelden op de ic’s van nu. De doktoren leggen de voetballer aan een ijzeren long, een buis die kan worden afgesloten. Een pomp neemt de werking van het middenrif over. Op eigen kracht kan de rossige aanvalsleider van DOS niet meer ademen. Als vervolgens de stroom uitvalt overlijdt de eenmalige international.
  
De rentree van DOS in de eerste klasse laat op zich wachten. In het seizoen 1944-1945 is voetballen niet meer mogelijk. Reizen naar uitwedstrijden kan niet meer, een fatsoenlijke bal is niet meer voorhanden, houten tribunes worden gesloopt voor de potkachel en de razzia’s worden opgevoerd. Tienduizenden jongens van boven de 18 worden opgepakt en in Duitsland te werk gesteld. Op 4 november 1945 wordt de competitie hervat.

Negen jaar later (30 juni 1954) nodigt Cor Kieboom, zakenman en voorzitter van Feyenoord, zijn collega’s van Sparta (Jos Coler), Excelsior (Henk Zon), ADO (Toon Martens) uit voor een bijeenkomst met KNVB-voorzitter Hans Hopster en secretaris-penningmeester Lo Brunt. Omdat in hotel Terminus op het Stationsplein geen zaaltje voorhanden blijkt wordt op een hotelkamer vergaderd. De even heftige als historische bespreking gaat als ‘de slaapkamerconferentie’ de geschiedenis in. Tijdens het samenzijn stellen de voorzitters dat betaald voetbal niet langer is tegen te houden. De KNVB ziet in dat een ommezwaai onvermijdelijk is.

Drie dagen later, op 3 juli 1954, beslist de KNVB dat per 1 september 1954 betaald mag worden.
Het seizoen begint met twee competities. Op 13 november wordt de fusie met de profvoetbalbond een feit en op 28 november beleeft de competitie een herstart. De Profclub Utrecht (opgericht 7 april 1954) speelt 20 en 21 november de negende en tiende wedstrijd in het korte bestaan. BVC Amsterdam van voorzitter Dé Stoop is op zondag 28 november de eerste tegenstander van DOS. De eerste aanval is raak. Cor Luiten schiet tegen de lat en de terugspringende bal wordt na 32 seconden door Luc Flad over doelman Herman van Raalte gekopt. De gelegenheidsspits is zijn collega’s van 54 eerste klassers te vlug af. De strijd tussen de vier kampioenen van de eerste klasse in de herstarte competitie in 1954 wordt gewonnen door Willem II.

Concordia uit Rotterdam is in 1889 de eerste landskampioen. Die van 1945 ontbreekt op de erelijst en of daar 2020 bijkomt hangt af van de beslissing die de KNVB de komende dagen gaat nemen. Wordt Ajax de winnaar op doelsaldo of gaat er een streep door het seizoen. Gaat het laatste Europese ticket naar Willem II of FC Utrecht?  Wordt de bekerfinale gespeeld? Voor die wedstrijd weet ik wel een geschikte datum: dinsdag 1 september.