Bommen vallen op Utrecht

In Engeland stijgen op vrijdag 13 oktober 1944 rond het middaguur vliegtuigen van het type Typhoon op met als doel de stad Utrecht en het Centraal Station in het bijzonder. Treinen die daar staan moeten worden vernietigd omdat ze materieel vervoeren voor de V2-raketten waarmee de hoofdstad Londen en andere delen van Engeland vanaf de Nederlandse kust worden bestookt en die daar dood en verderf zaaien.

Het is bijna een uur in de middag in Utrecht als boven het Centraal Station een aantal vliegtuigen komt aanscheren. Het zijn jachtbommenwerpers van de Engelse luchtmacht en wie omhoog kijkt telt er tien tot vijftien stuks.

De vliegtuigen open het vuur op de omgeving van het station van het Leidseveer tot en met het Stads- en Academische Ziekenhuis, er wordt geschoten met mitrailleurs en er vallen bommen.

Al gauw breken branden uit en storten panden in. Het gebouw van De Utrecht van de verzekeringsmaatschappij aan het Leidseveer raakt aan de achterzijde beschadigd. Er valt ook een bom die op de 1e etage van het pand blijft liggen zonder af te gaan.

Om de hoek op de Catharijnesingel worden ook diverse gebouwen geraakt en op het Stationsplein wordt een pand zo zwaar beschadigd dat het later instort. In de Westerstraat blijft opnieuw een bom liggen zonder af te gaan.

Even verderop raken de Typhoons met hun last ook de NS-gebouwen bij het Moreelsepark. Het hoofdgebouw NS II werd getroffen door twee bommen. Voor het gebouw blijft één blindganger liggen. De gebouwen I, II en III lopen glasschade op.

Uiteindelijk vallen er nog twee bommen op het gebouw van de Electrische Centrale aan de Nicolaas Beetsstraat en een bom raakt het Academisch Ziekenhuis. Daarna verdwijnen de vliegtuigen uit het oog en wordt het weer stil.

Mensen komen weer voorzichtig de straat op. De verbijstering is groot. Er zijn doden en gewonden.

Het lijkt alsof de jagers op willekeurige locaties bommen hebben afgeworpen tussen de mitrailleuracties door. Misschien dat de willekeur ook nog beïnvloed werd door het feit dat ze werden beschoten want de Duitse bezetters hebben op het dak van het spoorpostkantoor en het dak van het politiebureau aan het Paardenveld luchtafweergeschut staan.

Als in Utrecht de wonden nog worden gelikt stijgen in Engeland opnieuw vliegtuigen op met als de doel Utrecht. Dit keer zijn het bommenwerpers van het type Boston. Aan boord zijn Engelse en Franse manschappen.

Om half vijf komen de vliegtuigen in drie formaties van ieder zes vliegtuigen boven Tuindorp aanvliegen en zoeken hun weg richting het Centraal Station. Vanaf het dak van hoofdbureau van politie zien Duitse soldaten de vliegtuigen en maken hun luchtafweergeschut gereed.

Als ze beginnen te schieten lijkt het of de vliegtuigen daarop reageren want die laten al meteen boven Wijk C hun bommen vallen. Het politiebureau en woningen aan de Bergstraat worden geraakt. Een deel van het cellenblok wordt vernietigd. Een blindganger graaft zich in onder de Westerkerk aan de Catharijnekade waar enkele gebouwen, waaronder ook het Vinkepand, worden beschadigd en er branden uitbreken.

Daarna vallen de bommen op de rotonde van de Vleutenseweg en Catharijnesingel bij de Catharijnebrug (nu Smakkelaarsveld). Dezelfde locatie als waar een paar uur eerder de Typhoons hun explosieven achterlieten, wordt opnieuw geraakt en vernield. In huisnummer 20 dringt een blindganger de grond in die de hoofdwaterleiding lek slaat. Hierdoor ontstaat een overstroming in de kelder.

De volgende locatie waar de bommen vallen is het Stationsplein. Hotel Central aan het Stationsplein 13-14 krijgt een voltreffer en wordt volledig verwoest.

Ook het stationsgebouw krijgt klappen te verduren. Twee bommen slaan in op het stationsgebouw: één bom raakt de 3e klasse wachtkamer en één bom komt via het dak en de eerste etage in het plaatskaartenkantoor. Enkele perrons raken beschadigd en het hoofdseinhuis is helemaal vernield.

Na nog geen tien minuten is het voorbij. Er zijn 80 bommen afgeworpen die opnieuw zorgen voor dodelijke slachtoffers. In de kelder van het getroffen pand aan de Catharijnesingel, waar mensen zich schuil houden voor de bommen, stijgt het water snel en verdrinken enkele van hen.

Naast het station op het spoorwegemplacement, dat vrijwel gespaard is, is het stil en leeg, er staan geen treinen en is er geen materiaal van V2-raketten aanwezig.

(Dit overzicht van de gebeurtenissen op vrijdag 13 oktober is gebaseerd op een rapport van het bedrijf Saricon dat in 2010 onderzoek deed voor ProRail naar eventuele blindganders in het Stationsgebied. Bij dat onderzoek is uitgebreid gebruik gemaakt van allerlei rapporten die over de bombardementen op het station nog terug te vinden zijn in diverse archieven. Het rapport is te downloaden via de site van CU2030: klikhier.)

Lees ook het artikel met verslagen van ooggetuigen: klikhier.