Door Ton van den Berg - Leo Maagdenberg had dit jaar 100 kunnen worden, maar de verzetsman stierf 75 jaar geleden een paar dagen voor de bevrijding van Utrecht in een huis aan de Voorstraat, gedood door leden van de Duitse Sicherheitspolizei (SD).

Dat laatste feit is lange tijd onbekend gebleven. In hét boek over het Utrechtse verzet van Tine Spaans-van der Bijl staat dat Leo Maagdenberg (zij schreef Maagdenburg) was doodgebloed. Dat het net even anders lag wordt nu rechtgezet in het onlangs verschenen boek 'Een laatste koets op de Plompetorengracht' van Julius de Goede.

Leo Maagdenberg.

Reden voor het boek is dat Maagdenberg in 1943 in het huis aan de Plompentorengracht 10 kwam te wonen. In dat huis woont Julius de Goede nu al tientallen jaren en het zette hem in 2006 ertoe om, samen met Herman Boon, een boek te schrijven over zijn Plompetorengracht. Maar daarin staat niets over Maagdenberg want toen kende De Goede hem nog niet, laat staan het verhaal achter deze man. Daar kwam hij een paar jaar geleden pas achter nadat hij een foto ontdekte van een koets voor het huis Plompetorengracht 10 op 9 mei 1945, het betrof de begrafenis van Maagdenberg.

De Goede besloot dat het verhaal van de verzetsman niet vergeten mocht worden en ging op onderzoek uit en sprak ook familie van Maagdenberg. Al die informatie heeft hij bij elkaar gebracht in het boekje dat nu een eerbetoon is geworden en belangrijk is omdat nu de juiste toedracht tot zijn dood is opgeschreven.

Op zich was die informatie er altijd al want De Goede vond het in de archieven over het verzet in Utrecht bij Het Utrechts Archief. Daar zijn onder meer ooggetuigenverslagen te vinden van leden van de Binnenlandse Strijdkrachten die in de laatste maanden van de oorlog actief waren in het verzet tegen de Duitse overheersing.

Enkele van hen, waaronder Henk Bosshardt, waren ook aanwezig bij de inval door de Duitse SD op 21 april 1945 in een woning aan de Breedstraat die doorliep naar de Voorstraat waar Maagdenberg, die ondergedoken was, in een kamer lag te slapen. Hij kreeg een kogel in zijn buik en raakte ernstig gewond. Terwijl de andere verzetsmensen door de Duitsers werden afgevoerd naar gevangenissen lieten ze de gewonde Maagdenberg achter met de belofte dat er een ziekenwagen zou komen.

Dat gebeurde niet, maar daarentegen kwam de 'opruimdienst' van de SD naar de woning en die gooide alvorens naar binnen te gaan, eerst een paar granaten naar binnen. Maagdenberg is vrijwel zeker daarbij omgekomen. Zijn lichaam werd pas veertien dagen later, op 5 mei, gevonden. Het verzet dacht al die tijd dat hij door de Duitsers werd vastgehouden.

Maagdenberg was als lid van de Binnenlandse Strijdkrachten kwartiercommandant in de binnenstad en uit het boek blijkt dat hij een zeer gewaardeerde en kundige verzetsman was. Hij heeft terecht zijn boek gekregen met dank aan De Goede, en wordt zo niet vergeten.

Het boek 'Een laatste koets op de Plompetorengracht' is te koop voor 10 euro, bestellen kan door een mail te sturen aan: info@juliusdegoede.nl

-

Nb: De Goede noemt in zijn boek en passant een andere bijna vergeten verzetsman die het leven liet tijdens de oorlog. Hij heeft het dan over 'een tragisch voorval' dat in januari 1945 plaatsvond toen de SD beslag legde op een voorraad wapens in een woning. Daarbij werden de drie broers Van Rijnsoever opgepakt. De 30-jarige Willem van Rijnsoever werd gemarteld maar liet niets los over zijn verzetswerk. Hij werd op 21 januari gefusilleerd op Fort de Bilt. Zijn broers overleefden de oorlog. Frans van Rijnsoever (overleden in 2017) zou nog jarenlang de uitbater zijn van de Judokabar aan de Jacobstraat. In 2015 vertelde hij voor het eerst over zijn broer Willem: klikhier.