Jeroen Wielaert - Vueltadagboek, zaterdag 20 augustus

Stralende zon boven Den Bosch en Brabant, daags na de bewolking die de opening in Utrecht een dramatisch accent gaf. Historisch en meteorologisch is het ook een contrast. Het schiet me te binnen als ik over de Grote Markt stuur in de stad van Jeroen Bosch. Het staat er net zo vol met mensen als in 1996, bij de start van de eerste etappe van de Tour de France. Destijds regende het stevig, het was glad op de smalle dijkwegen in het land tussen Maas en Waal.

In de herfst van 1996 werd Groningen een congres gehouden waarin de deelnemers werden uitgedaagd om met een dynamisch plan voor heel de provincie in het hoge noorden te komen. Collega Dick Heuvelman van het toenmalige Nieuwsblad van het Noorden opperde het idee om de Giro d'Italia in Groningen te laten vertrekken – Gironingen. Het was een inspiratie. Als Den Bosch de Tour kon herbergen met zijn Brabanthallen, waarom Utrecht dan niet de Tour met zijn Jaarbeurs?

Het was het begin van een geschiedenis die nu is uitgemond tot de Vuelta 2022 met een start in Den Bosch en een finish in Utrecht, Het is een confrontatie met de actualiteit van nu. Bij het vooruit rijden in het defilé door Den Bosch kom ik in de Vugherstraat stil te staan in een file van volgwagens. Er is ook een Nederlandse motoragent gestopt, samen met een Spaanse collega van de Guardia Civil. De Nederlander vertelt dat er verderop een boerenprotest is geweest, maar dat ze de weg weer vrij maken. Ik heem het voor waar aan uit de mond van deze politiefunctionaris.

Het oponthoud duurt tien minuten, dan begint alles weer te rijden. De renners moeten over ruim een half uur vertrekken. De televisie-uitzending moet nog beginnen. Hoewel ik niet meer voor de NOS werk, bel ik bevriende commentator Maarten Ducrot om hem even te informeren over dit onduidelijke incident. Komt er meer actie uit de boerensector?

Na het verlaten van Den Bosch zijn ze hoogst manifest aanwezig – andermaal een demonstratie van zorg, ergernis en wanhoop. Voor mij demonstreren ze al genoeg met reeksen tractoren, keurig in slagorde in de weilanden, overal blauw-wit-rode vlaggen en dito linten om bomen. Er hangen overal borden bij met teksten als TROTS OP DE BOEREN en NO FARMERS, NO FOOD. Ik stop bij zo'n opstelling en spreek een boerenvrouw en haar man. Zo moet het zijn, zeggen ze, zo is het afgesproken.

Columnist Jeroen Wielaert inspecteert het boerenprotest. Foto: M. Plante

Het wordt linker met een enorme vrachtwagen verderop tussen Maas en Waal. Hij draagt de tekst RUTTE GEEF GAS. In dit geval is het een tuindersprotest tegen de verhoogde gaskosten. Het is duidelijk: deze truck wil met tekst en al de weg op voor het peloton. Ik zie verontruste officials van de Vuelta staan. Er komt een politieauto met zwaailicht tegen de route in op af. Tot een blokkade komt het niet.

Mijn gasten in de auto maken het allemaal mee. Vriend en uitgever Peter Nijssen, vriend en filmer Martijn Schroevers en Maarten van Willem Slok, de man die een kampioenschap tijdrijden wil organiseren op Saba, de hoogste berg van Nederland, in de Antillen. Zo beleven we samen meer dan 150 kilometer lang de dubbeldemonstratie van boerenboosheid en massale publieke blijheid. Het is een wonderlijke samenkomst, uniek in de geschiedenis, naast dat historische gegeven dat Utrecht de enige stad is met drie grote wielerronden.

Foto: JW

Onderweg in tal van etappes en klassiekers heb ik veel mee gemaakt, maar wat ik nu rijdend door Brabant, Gelderland en Utrecht zie overstijgt wat ik eerder zag in de Vuelta van 2009, de Giro van 2010 en ook de Tours van 1996, 2010 en 2015. Anno 2022 is het ontzaglijk, overweldigend, ongeëvenaard.

Na de benarde jaren van corona blijkt een enorme collectieve behoefte om samen feest te vieren, de straat op te gaan voor de doorkomst van een prestigieuze buitenlandse koers, ja, nu ook eindelijk weer de Vuelta. Het is te zien aan de rood-gele wimpels en vlaggen. In de auto genieten we van de enorme menigten in Heusden, op de Grebbeberg, de Amerongse Berg, in Doorn, Driebergen en dan ook de zeldzaamheid van de passage over de landingsbaan van Soesterberg.

Fameus om over de afgeladen Biltstraat te komen. In dat alles is de ambiance van de aankomst op de Uithof wat minder. Ik krijg Peter, Martijn en Maarten wel binnen door een onbewaakt hek bij het VIP-veld, maar er ontstaat toch gedoe met beveiligers die nu eenmaal de opdracht hebben om toe te zien op bandjes. Gelukkig gaat dat voorbij in prettige samenspraak met hoogheden van de universiteit, Cor Jansen en Jeroen Hermkens. Dan gaat het over andere banden en niet over de etappewinnaar van het Science Park, Sam Bennett. Op de vlakte van het universitaire centrum gaat de vreugde van het volksfeest van de Vuelta langzaam voorbij.

Ik fiets vroeg in de avond nog even naar de verzamelde stamgasten van Binnen Best op de Biltstraat. Ze hebben de Vuelta op twee achtereenvolgende dagen zien passeren. Nu beginnen de staatvegers aan hun werk en even later komen de imposante wagens van Agterberg om de hekken op te laden. Het fiesta is voorbij gegaa vol massale voldoening. Het concept heeft weer gewerkt. Laat het uniek blijven.

Tour de France Utrecht in 2035, twintig jaar later.