Wielaert - Surrealistische Stilte
Gepubliceerd: zondag 14 mei 2017 12:53
Jeroen Wielaert - Gelovig ben ik niet, maar ik kom graag in kathedralen. Het zijn imponerende bouwwerken met een serene, meditatieve sfeer. Ik denk aan de geweldige constructies in Amiens, Chartres en Albi in Frankrijk en Burgos, Toledo en Salamanca in Spanje. Zo zijn er veel meer, overal waar katholieken hun godspaleizen lieten verrijzen, vanaf zo’n tien eeuwen geleden. Utrecht mag trots zijn op de Dom, al is die lelijk geraakt door zekere reformatorische kaalslag en die woeste storm van een eeuw of zo later.
Graag kom ik op begraafplaatsen, al lig ik er niet graag. In Frankrijk heb ik tal van erevelden uit de eerste wereldoorlog bezocht. Ze zijn fraai door de fraaie geometrie van de witte kruisenrijen. Je wordt er stil bij de gedachte hoe vreselijk veel er gevallen zijn. In Nederland zijn na de tweede wereldoorlog ook een paar prachtige begraafplaatsen aangelegd: in Margraten, voor de Amerikanen en bij Ysselsteyn voor de Duitsers.
Afgelopen week was ik in Utrecht op begraafplaats Soestbergen. Om persoonlijke redenen was ik er al vaker geweest. Elke keer is het er een vreemd plezier: het groen, de stilte, de stenen. Het is een bijzonder stadspark, daar aan de Gansstraat.
Deze keer ging het om de herbegrafenis van Joop Moesman en zijn derde vrouw, Els van Dijk. Zijn stiefzoon uit Moesmans tweede huwelijk, met Erika Visser, sprak treffende woorden over de grote Utrechtse surrealist. In goed accent liet hij horen hoe geweldig de ouwe kon vloeken.
Er is nogal wat te doen geweest over deze tweede teraardebestelling, maar ze liggen nu knus bijeen. Mooi werk van stichting Musum, Ari Doeser voorop. Joop Moesman zou het vervloekt surealistisch hebben gevonden.
Jaap Roëll zei dat Soestbergen hiermee met recht het Père Lachaise van Utrecht genoemd mag worden, verwijzend naar de beroemde begraafplaats in Parijs. Het is een bedevaartsoord geworden voor Jim Morrison, de zanger van de Doors, maar er liggen er veel meer: Molière, Chopin, Piaf, Oscar Wilde.
Op Soestbergen is Moesman met zijn echtgenote in het gezelschap gekomen van Nicolaas Beets, Gerrit Rietveld, Willem Barnard, Dirkje Kuik en nog veel andere Utrechtse kunstenaars.
Het geeft meerwaarde aan een eeuwige rustplaats. De beheerders zijn er trots op. Ze vinden het wel jammer dat Dick Bruna er niet is komen liggen. Die hebben ze dichter bij huis begraven, op Sint Barbara. Ook iets om stil bij te staan.