Henk Westbroek - “In het huis op de hoek waar mevrouw Zijlstra vroeger woonde, daar wonen sinds vandaag nieuwe mensen en die zijn zwart”, zei ik tegen mijn vader, die eerst rood aanliep en pas daarna in woede ontstak.

“Dat mag je nooit meer zeggen jongen, dat het ‘zwarte mensen’ zijn, want dat is diep beledigend voor ze. Wij zijn blanken en zouden het ook niet prettig vinden als we witte mensen genoemd zouden worden. Mensen met een zwarte huidskleur heten gewoon negers, vergeet dat nooit!” 

De eerste zwarte mensen die 50 jaar geleden bij ons in de straat kwamen wonen, moesten dus fatsoenshalve negers genoemd worden, leerde mijn vader mij, zoals andere nette vaders het hun kinderen ook leerden. Ik deed keurig wat ik van huis had meegekregen tot het moment dat het begrip neger - allereerst met name in de oren van witte mensen trouwens- ineens als beledigend ervaren werd en als gevolg daarvan van plaats moest wisselen met het woord zwarte.

Vrij lang heb ik vervolgens, zonder op mijn vingers getikt te worden, kunnen praten over zwarte mensen. Ook die tijd loopt nu op zijn eind. In navolging van Noord-Amerika, waar geen zwarte mensen meer wonen, maar uitsluitend Afro-Americans, begint het bij ons in zwang te raken zwarte mensen Afrikaanse Nederlanders te noemen.

Als ze in Amerika, in plaats van een beschaafde kop koffie, uilenzeik in porseleinen wasteilen verkopen en Starbucks introduceert dat in ons land, dan kunnen we een week later bij de Action al koffiekoppen kopen waar ruim een liter in past. Als een Amerikaanse hamburgerketen in Nederland Bic Macs zegt te verkopen - wat zompige broodjes zijn die, anders dan de naam suggereert, gevuld zijn met twee flinterdunne en overgare lapjes smakeloos kiloknallergehakt - dan zijn die misbaksels niet aan te slepen, want het komt tenslotte uit Amerika. Als het idee om zwarte Nederlanders ineens Afrikaanse Nederlanders te gaan noemen niet in Amerika bedacht was, zou het volgens mij direct weggelachen zijn.

Omdat dan iedereen die bij De Wereld Draait Door wel eens een antropoloog over de oorsprong van de mensheid had horen vertellen, geweten zou hebben dat ieder mens op aarde van Afrikaanse oorsprong is. Het skelet van de oermoeder van de mensheid is immers op 30 november 1974 door Donald Johanson opgegraven onder de rook van het plaatsje Hadar in Ethiopië. En Ethiopië is een land dat in het werelddeel Afrika ligt. Onze oermoeder - ze heet trouwens Lucy en heeft geen achternaam - is dus 100 procent Afrikaans, wat concreet betekent dat er op de hele wereld niemand rondloopt die van oorsprong géén Afrikaan is.

Dat aanhangers van Ku Klux Klan geestelijk niet in staat zijn dit te geloven zal geen verbazing oproepen, want die zijn verstandelijk gesproken niet zo ruim bedeeld. Maar waarom in Amerika de niet-racistische mensen het besef niet omarmen dat de niet-zwarte mensen van oorsprong ook Afrikaanse Amerikanen zijn, en dat dus logischerwijs voor Afro-Americans beter een ander woord gezocht kan worden? Ik kan er met mijn hoofd niet bij. Misschien komt dat wel doordat ze er niet zo blij mee waren dat ons aller voorouder afkomstig is uit een werelddeel waarin veel van de huidige inwoners liever niet eens zouden willen wonen.