Henk Westbroek - Als je een jaar of tien geleden een auto had en die wilde je parkeren op een plek waar parkeren niet gratis mocht, dan gooide je een handvol muntjes in de parkeermeter. Hoe meer geld je in die meter gooide, des te langer mocht je straffeloos parkeren.

Parkeerdenkers besloten dat dit systeem als nadeel had dat stoute burgers de muntbakjes konden stelen en kwamen met een variëteit aan parkeermeterverbeteringen. Omdat ik nu even geen zin heb de geschiedenis van de ontwikkeling en verfijning van de parkeermeter te schrijven, ga ik maar direct naar het hier en nu. Als je in Utrecht parkeren wilt dan moet je tegenwoordig het kenteken van je auto intikken, de geboortedata en de namen van je vader en moeder, je beroep, je lievelingszanger en de naam van je favoriete pizza. Als je dat allemaal foutloos doet en je geeft tot op de seconde nauwkeurig aan hoe lang je geparkeerd wilt blijven, dan krijg je de mogelijkheid om met een bankpas te betalen.

Het nadeel van dit muntjesdieven ontmoedigende parkeersysteem, is dat er in ons land een klein miljoen laaggeletterden wonen; wat mensen zijn die vroeger analfabeten heetten. Die mensen, overwegend keurige mensen, gaat dit nieuwe parkeersysteem boven de pet dus die mensen haken af. “Dan nemen die gasten de fiets maar, dat is nog goed voor hun gezondheid ook!”, hoor ik de maatschappelijk geëngageerde autohater denken. Dat doen de mensen voor wie het parkeersysteem te ingewikkeld werd dan ook; met de fiets gaan. Maar op een dag is die fiets gejat en lopend gaat de benadeelde naar een van de weinige politiebureaus die nog niet gesloten zijn om daar te horen dat aangifte van kleinigheden als het stelen van een fiets, via het internet moet.

Om aangifte van diefstal te kunnen doen moet je dus vrij goed kunnen lezen en schrijven en dat is nog steeds bij pakweg een miljoen medeburgers een probleem. Dus die doen dan maar geen aangifte  waarna op het eind van het jaar de wethouder van verkeer juichend bekendmaakt dat in onze stad het percentage fietsendiefstallen voor het tiende jaar op rij gehalveerd is.

Na een paar fietsen kwijt te zijn geraakt wordt 1 mondige burger eindelijk een beetje boos en zij wil een klacht indienen bij ons Gemeentebestuur. Dat kan vanzelfsprekend, maar dan moet ze even via het internet een Digi-D  nummer scoren, vervolgens het passende klachtenformulier 93 FAB 12178 downloaden en... Nou ja, er zijn een miljoen volwassen medeburgers die dit simpelweg niet kunnen. Ze kan natuurlijk ook naar het Gemeentehuis gaan en aan de balie openhartig vertellen dat ze analfabeet is en tòch een klacht durft te hebben. Maar dat doet ze niet. Want lezen en schrijven is dan misschien haar sterkste kant niet, maar ze is allesbehalve achterlijk dus ze kijkt wel uit om de kans te lopen om achter haar rug te worden uitgelachen.

Maar het simpelweg installeren van een parkeer-app op je mobiele minicomputer die we tussen haakjes nog steeds “telefoon” noemen, dat lost toch veel op? Drie keer raden welke bekwaamheden een laaggeletterde daarvoor mist.

Met het door overheid - en bedrijfsleven gepropageerde - toenemen van het gebruik van de computer voor de alledaagse dingen als parkeren, een rekening betalen of je belastingformulier invullen, en de steeds groter wordende complexiteit van dit computergebruik vallen steeds meer mensen buiten de boot.

Complexer? Complexer ja, want jarenlang gebruikte ik als vaste code 15681648, maar zowat geen computersysteem accepteert tegenwoordig als code nog het begin en het einde van de 80-jarige oorlog aan elkaar vastgeknoopt. De gangbare codevereisten zijn meestal dat je drie hoofdletters, 12 cijfers, 7 kleine letters en 5 leestekens moet gebruiken om de code door het systeem geaccepteerd te krijgen. En vanzelfsprekend moet die code ook nog elke week veranderen. De mijne van vorige week was trouwens 19748358elgsnf*#@^&2963a1291PAF.

Vroeger is voorgoed voorbij en de politiebureaus worden echt niet meer heropend, de parkeermeters die op geld lopen komen ook niet terug. Het aantal laaggeletterden wordt  ondanks allerlei bijscholingsmogelijkheden ondertussen niet af, maar groeit. Waardoor steeds meer mensen die netjes waren ingeburgerd ongewild uitgeburgerd raken.

(Deze column werd eerder gepubliceerd in De Oud-Utrechter van 23 juni en is met toestemming van de auteur overgenomen.)