Kees van Oosten -

Incompetentie en discriminerende handhaving

De Turkse döner- en kebabzaken, de Marokkaanse broodjeszaken, het Turkse koffiehuis en de Chinese afhaal Hing Kee in het middenstuk van de Amsterdamsestraatweg kregen in 2016 een collectief sluitingsuur opgelegd wegens nachtelijke overlast. De Raad van State vernietigde dat besluit in februari 2019 en droeg Van Zanen op een nieuw besluit op bezwaar te nemen. Hij had de nachtelijke overlast niet voldoende aangetoond. Uit de analyse van meldingen bij de politie bleek dat er in 2014, 2015 en 2016 nauwelijks nachtelijke overlast was gemeld. Niet door burgers en ook niet uit eigen waarneming van de politie zelf. Daar trok Van Zanen zich niets van aan, hij besloot opnieuw dat hij in 2016 terecht had besloten dat collectieve sluitingsuur op te leggen. 

Het komt misschien doordat ik nog net in de oorlog ben geboren, maar collectieve straffen associeer ik met de Duitse bezetting. Ik associeer collectieve straffen ook met de hele klas die moet nablijven omdat de meester op school er niet achter kon komen wie er met het gummetje had gegooid. Dan moeten de goeien maar onder de kwaaien lijden. Van die associaties heeft Van Zanen duidelijk geen last. 

Om zijn besluit van 2016 recht te praten, heeft Van Zanen, bij gebrek aan nachtelijke overlastmeldingen, een Evaluatie laten opstellen, die hij op 19 maart 2020 naar de gemeenteraad stuurde. Als je die Evaluatie goed leest (en vooral de bijlagen, die hij pas stuurde nadat ik daar ruim 3 weken op had aangedrongen), blijkt dat het probleem, zoals de politie en zijn handhavers dat zien, niet de overlast voor de bewoners is, maar de 'criminele schaduweconomie': illegale seks, handel in drugs, witwassen, illegaal gokken, geweldsincidenten. 

In de Evaluatie wordt aangevoerd dat de gemeente en de politie er sinds 2004 niet in zijn geslaagd de 'criminele schaduweconomie' de kop in te drukken en dat ook het opleggen van de collectieve sluitingstijden in 2016 daar niets aan verholpen heeft. "Er was en er is een criminele schaduweconomie, die zich overigens niet beperkt tot dit deel van de Amsterdamsestraatweg" (p.16). Waarom dan alleen collectieve sluitingstijden voor het middenstuk? Die vraag wordt in de Evaluatie niet gesteld.

De Turkse döner- en kebabzaken Saray, Asya en Yes Baba, de Marokkaanse broodjeszaken Rue d'Amsterdam en Oued Amlil, het Chinese afhaalrestaurant Hing Kee en het Turkse Koffiehuis Dostlar hebben echter niets met die criminele zaken te maken. Het wordt ze ook niet ten laste gelegd. Met andere woorden: deze Turkse, Marokkaanse en Chinese horeca worden in een zeer kwaad daglicht gesteld en collectief gestraft voor criminele activiteiten waar ze part noch deel aan hadden en hebben.

Waar ze ook voor worden gestraft, is voor het falen van de burgemeester (en zijn voorgangers), de politie, de afdeling Handhaving en de afdeling Openbare Orde en Veiligheid om de illegale seks, handel in drugs, het witwassen, het illegaal gokken en de geweldsincidenten de kop in te drukken. Je moet je toch als burgemeester en politie kapot schamen als je in een Evaluatienota moet erkennen dat je er met 16 jaar intensief handhaven niet in bent geslaagd de criminele schaduweconomie de kop in te drukken?

De hand in eigen boezem steken is er bij Van Zanen niet bij. De vraag wat er mis is bij de afdeling Handhaving en de dienst Openbare Orde en Veiligheid, wat er schort aan zijn eigen toezicht op het werk van zijn ambtenaren en wat er mis is met zijn besluit collectieve sluitingstijd wordt niet gesteld. Als het beleid en het besluit van de burgemeester niets uithalen, hebben de bewoners en de ondernemers het gewoon gedaan. Lekker makkelijk. 

Bijzonder stuitend is dat Van Zanen het in de Evaluatienota (p. 7) nodig vindt naar Taghi te verwijzen (die verdacht wordt van drugshandel en vele liquidaties). Die runde, staat in de nota, een grillroom aan de Amsterdamsestraatweg. Ogenschijnlijk een 'modelburger'. Waarmee duidelijk wordt gesuggereerd dat die Turkse- en Marokkaanse horecabazen op de Straatweg nette burgers kunnen lijken, maar, net als Taghi, best wel eens topcriminelen kunnen zijn. Over vooroordelen gesproken.

Als de Evaluatie één ding duidelijk maakt (of eigenlijk vier), dan is het:

  1. dat het met de handhaving en de strijd tegen criminaliteit op de Amsterdamsestraatweg zeer treurig is gesteld; 
  2. dat de Marokkaanse, Turkse en Chinese horeca de schuld krijgt van het falen van de burgemeester c.s.;
  3. dat een (gelukkig maar heel klein) groepje bewoners zich door Handhaving en de burgemeester tegen de horeca laat opzetten;
  4. dat Van Zanen met twee maten meet: over de horeca in de binnenstad wordt door bewoners steen en been geklaagd, daar doet hij niets tegen.

De gemeente heeft de Amsterdamsestraatweg eerst tientallen jaren laten verloederen, om vervolgens vanaf pakweg 2004 kostbare plannen voor verbetering te maken die óf op de lange baan zijn geschoven óf niet zijn uitgevoerd (30 km/uur, minder doorgaand verkeer, betere oversteekbaarheid, herinrichting, beter imago). Om het eigen straatje schoon te vegen, stelt de gemeente de Amsterdamsestraatweg al jaren in een kwaad daglicht, tot schade van de ondernemers en de leefbaarheid. Daarover de volgende aflevering.