Utrechtse boekenkastjes (67)

Elke zondag - tot de voorraad strekt – publiceert Nieuws030 een foto van een openbaar Utrechts boekenkastje.
   

Je kunt hem bijna niet missen het opvallende turkoois geschilderde, rechthoekige boekenkastje met een rood deurtje op Bucheliusstraat 1 in Tuinwijk-West. In Vlaanderen noemen ze turkoois of turquoise ook wel appelblauwzeegroen. Op internet zie ik dat dit kastje de naam ‘BOEKelius’ heeft, maar die naam staat niet op of bij de minibieb. 

Hoewel ik nooit Latijn of Grieks op de middelbare school heb gehad, wist ik meteen dat Buchelius een gelatiniseerde naam was. Dit was mode in de vijftiende en zestiende eeuw bij wetenschappers en humanisten. Veel wetenschappelijke artikelen werden toen in het Latijn geschreven. Dat was in die dagen de internationale voertaal zoals dat nu Engels is. Vaak werden de namen van de schrijvers meteen maar vertaald in het Latijn. Ook was dat een handige manier om iemands nederige afkomst te verbloemen, want die kon je vaak afleiden uit zijn (of haar) doopnaam. 

Arnoldus Buchelius heette in werkelijkheid Aernout van Buchel. Op 15 maart 1565 werd hij geboren in Utrecht. Hij was een buitenechtelijk kind van een kanunnik van het Sint-Pieterkapittel (Pieterskerk). Als bastaard groeide hij op in de rijke Van Buchel familie. Daarom kon hij ook rechten gaan studeren in Frankrijk en werd opgeleid als advocaat. Hij maakte reizen naar Duitsland en Italië. Ook door die reizen raakte hij steeds meer geïnteresseerd in de geschiedenis. Blijkbaar had hij voldoende geld om zich helemaal aan de historie van onze stad en regio te wijden. 

Van huis uit was Buchelius katholiek maar hij werd protestant. Alleen was hij niet blij met de vernielingen die tijdens de Reformatie hadden plaatsgevonden. Zo woedde in 1566 de Beeldenstorm door de Nederlanden. Protestanten vielen toen honderden rooms-katholieke kerken binnen, vernielden de heiligenbeelden en roofden verder alles wat van waarde was uit de kerken. Met die vernielingen en plunderingen uiten ze hun kritiek op de rooms-katholieke kerk en het bewind van de Spaanse koning Filips II. 

Buchelius ging zich toeleggen op het vastleggen van wat er nog wél te zien was. Hij bezocht veel kerken in de stad en de provincie Utrecht en maakte tekeningen van ramen, rouwborden, grafzerken, inscripties, familiewapens - noem maar op - en schreef allerlei nog bestaande teksten over. 

Ook tekende en beschreef hij de verdwenen Sint-Salvatorkerk in Utrecht. Deze kerk stond in de zuidwesthoek van het huidige Domplein en werd gesloopt in 1587. Dankzij Buchelius’ werk weten we tot op de dag van vandaag wat er allemaal aan monumenten verdwenen is van vóór de Reformatie. Het grootste deel van zijn nalatenschap wordt bewaard in de Universiteitsbibliotheek Utrecht. Buchelius stierf op 15 juli 1641 in zijn geboortestad (bronnen: o.m. Wikipedia en Collectie Buchelius).

In de minibieb in de Bucheliusstraat staan eind maart veel thrillers, een paar romans en een aantal jeugdboeken. En één kookboek: ‘Koken met kanjers’ van Yvette van Boven uit 2018 om duurzaam te gaan eten met de seizoenen mee. 

Ik zie twee boeken van Joanne Harris: haar bestseller ‘Chocolat’ uit 1999 en ‘Rode schoenen’ uit 2012. Chocolat gaat over Vianne Rocher en haar dochtertje Anouck, die in een Zuid-Frans dorpje zijn gaan wonen. Vianne weet in de vastentijd de dorpelingen te verleiden met haar charme en haar onweerstaanbare ‘chocoladecreaties’. Dit is absoluut tegen de zin van de starre, conservatieve dorpspastoor Reynaud. En dat loopt natuurlijk uit op een enorm conflict. Het boek is in 2000 verfilmd met Juliette Binoche in de rol van Vianne. Verder speelden onder meer mee: Judi Dench en Johnny Depp. 

In ‘Rode schoenen’ speelt Vianne ook de hoofdrol. Zij en haar dochter zijn weggevlucht uit Zuid-Frankrijk. In Montmartre in Parijs is Vianne onder een andere naam een chocolaterie begonnen. Ze leidt nu een overzichtelijk leven, maar op een dag wandelt een vrouw op knalrode naaldhakken haar zaak binnen en dan is het met de rust gedaan. 

Enkele thrillers zijn: ‘Dubbelleven’ van Ruth Rendell (2003), ‘De broederschap’ van John Grisham (2000) en ‘Bed & Breakfast’ van Jet van Vuuren (2021) waarin je ‘niemand moet vertrouwen, zelfs je bloedeigen familie niet’. 

En tenslotte noem ik nog een paar kinder- en jeugdboeken: ‘De verdwenen honden’ van Rindert Kromhout (1996), ‘Die dag aan zee’ van Peter van Gestel (2003) en ‘Toveren met de boze heks’ van Hanna Kraan (1996). Het laatste boek gaat over de eigenwijze egel, de bezorgde haas, de dichtende uil en alle andere dieren uit het grote bos. Ze klagen allemaal over de heks, over haar humeur en haar streken, maar toch hoort ze er gewoon bij. 

Of de genoemde boeken nu nog in de minibieb staan, betwijfel ik. Maar misschien heb je geluk!

(DB)

Eerder zag u foto's van boekenkastjes op:
   
1. Herenstraat
2. Croeselaan
3. Prins Hendriklaan
4. Willemstraat-Waterstraat-Bergstraat
5. Tuinstraat 
6. Johan Winnubstlaan-Franz Schubertstraat
7. Centraal Station
8. Van Meursstraat
9. Julianapark
10. Catharina van Renneslaan
11. Fransestraat
12. Kruisstraat
13. Daalsepark
14. Kapelstraat
15. Bouwstraat 
16. Polderweg (Laag-Nieuwkoop)
17. Javastraat 
18. Volkstuinencomplex Ons Buiten 
19. Sophocleslaan/Platolaan
20. Poortstraat
21. Rotsoord
22. Willemsplantsoen 
23. Mgr. van de Weteringstraat
24. Tesselschadestraat
25. Van Humboldtstraat
26. 2e Atjehstraat
27. Oudegracht 285
28. Stadhouderslaan 
29. Pieter Saenredamstraat
30. Japuradreef   
31. Everard Meijsterlaan
32. Ameland  
33. Bekkerstraat  
34. Pauwstraat 
35. Westfalen
36. Houtsnijderslaan
37. Maskerenen
38. Filipijnen
39. Schimmelpennincklaan
40. Taunus
41. La Croixstraat
42. W.J. Bossenbroekstraat
43. Vogezen
44. Cartesiusweg 
45. Adriaan Mulderstraat
46. Flieruilensteeg
47. Gruttersdijk/Kraanstraat
48. Vondellaan
49. Hopakker 
50. Vechtdijk
51. Fortlaan
52. Niftarlakeplantsoen
53. Koppestokstraat
54. Wittevrouwensingel
55. Olympus
56. Van Swindenstraat
57. Station Overvecht
58. Gijsbrecht van Walenborchstraat
59. Veenhof
60. Boomstede
61. Schoenerstraat
62. Wittevrouwensingel
63. Kanaalweg
64. Van ‘t Hoffstraat
65. Arthur van Schendelstraat   
66. Prinses Beatrixlaan   

Op zondag 14 juli 2024 volgt aflevering 68.

We staan open voor uw inzendingen! 
Stuur uw foto naar info@nieuws030.nl en vermeld daarbij ook de locatie (JT).