Terlingen - Gemeente Utrecht is holocaustdag vergeten

Door Jim Terlingen - Aanstaande zaterdag is het Holocaust Memorial Day. Lees in dit stuk wat deze dag inhoudt en waarom ik vind dat de gemeente Utrecht 'slaapt'. 
   

Wat is de Holocaust Memorial Day?

Deze herdenkingsdag is op 1 november 2005 ingesteld door de Verenigde Naties door het aannemen van een resolutie (nummer 60/7).

Op Holocaust Memorial Day worden wereldwijd de slachtoffers van de holocaust herdacht. De resolutie spoort de lidstaten aan om educatieve programma’s voor jongeren te ontwikkelen zodat de holocaust niet wordt vergeten en genocide in de toekomst voorkomen wordt. 

De holocaust - ook wel shoah genoemd - was de systematische jodenvervolging en genocide door de nazi's en hun bondgenoten voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Waarom koos men de datum 27 januari? Op 27 januari 1945 werd concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz door de geallieerden bevrijd. Het kampencomplex bij Auschwitz was de grootste in zijn soort. De nazi’s vermoordden alleen in dit kamp al tijdens de Tweede Wereldoorlog meer dan een miljoen joden, roma en sinti. 

Elk jaar worden over de hele wereld op Holocaust Memorial Day activiteiten georganiseerd om de slachtoffers van de holocaust en andere genociden te herdenken en te leren over discriminatie, uitsluiting, vervolging en massamoord. 

Ook in Nederland. De nationale holocaustherdenking bij het spiegelmonument ‘Nooit Meer Auschwitz’ in het Wertheimpark in Amsterdam is de bekendste. Deze wordt jaarlijks gehouden op de laatste zondag in januari. Dit keer dus op 28 januari.

Steeds meer gemeenten in Nederland doen mee met Holocaust Memorial Day. Komend weekend zijn er in ons omringende gemeenten bijvoorbeeld herdenkingen in Baarn,  Bilthoven, Houten en Zeist.
   

Wat doet de gemeente Utrecht?

Alle fracties in de Utrechtse gemeenteraad zeiden in 2022 nog voorstander te zijn van zo’n herdenking in Utrecht. Duic berichtte erover op 10 februari 2022. 

Gezamenlijk stelden de fracties vragen aan het stadsbestuur. En ze kregen antwoorden.
  

Welke plechtigheden worden gehouden in stad Utrecht in het teken van de Nationale Holocaust Herdenking?

De slachtoffers van de Holocaust worden jaarlijks herdacht tijdens de herdenking op 4 mei (op het Domplein en in de wijken). Op initiatief van het Nationaal Comité 4 en 5 mei en ter gelegenheid van 75 jaar Vrijheid heeft de gemeente in 2020 een tijdelijk monument voor de Holocaustslachtoffers geplaatst in de hal van het Stadskantoor (kunstwerk Levenslicht van Daan Roosegaarde).

Is het college bereid te onderzoeken – in samenspraak met de verschillende gemeenschappen in onze stad – of er in Utrecht behoefte en ruimte is voor een gezamenlijke herdenking van de holocaust op of rond 27 januari? Zo nee, waarom niet?

Ja, wij zijn bereid om met gemeenschappen om tafel te gaan, als er naast de herdenking op 4 mei behoefte is aan een separaat moment om de holocaust te herdenken.

En daarna?

Bleef het stil. Op en rond de holocaustdag in 2023 en ook nu, in 2024. Tik het woord ‘holocaust’ op die site van de gemeente in en je vindt niets van na februari 2022. De collega’s van Duic hebben ook niet de moeite genomen om na hun artikel de lezers te informeren over wat ervan geworden is. Het is niet fraai.
   

Wat vind ik hiervan?

In een tijd waarin er fascisten zitten in de Tweede Kamer en een radicaal-rechtse partij de grootste is geworden in ons land, maak ik me zorgen.

Ik snap niet dat een ‘linkse’ gemeente als Utrecht niet voorop loopt in het organiseren van - gezien deze tendensen - zoiets belangrijks als een holocaustherdenking. Ik dacht dat 'woke' wakker betekende.

De gemeente Utrecht - inclusief de gemeenteraad - slaapt. En de Utrechtse journalistiek slaapt.

De Utrechtse overheid lijkt meer bezig met het feit dat de kunstenaar van het beeld van Truus van Lier een vrouw moet zijn (ja, daar maakte men ooit echt een punt van), dan met de werkelijke betekenis van oorlog en vrijheid.
   

Maar gelukkig…

...hebben we een universiteit in onze stad. Studenten van de Utrechtse Historische Studentenkring (UHSK) organiseren een dag in het Academiegebouw op het Domplein op maandag 29 januari. Hier is het programma.

Reageren? terlingenschrijft@kpnmail.nl
Zie ook: www.jimterlingen.nl