Terlingen - Bert Halpern (1926-2020)

Jim Terlingen - De tijd schrijdt voort. Naar nu blijkt, is de man die de twijfelachtige eer had in 2015 in leven te zijn toen zijn naam verscheen op de namenmuur van het zojuist onthulde Joods Monument in Utrecht vorig jaar in de Verenigde Staten overleden.

Bert Halpern is 93 jaar geworden.

Omdat Bert op latere leeftijd nogal geëmotioneerd raakte als het onderwerp Tweede Wereldoorlog ter sprake kwam, is hem waarschijnlijk nooit verteld dat zijn naam abusievelijk op het Utrechtse monument staat. (Ik heb deze informatie van één bron.) Ik kreeg een paar jaar geleden de tip hem niet direct te benaderen, hetgeen ik daarom natuurlijk niet heb gedaan.

Het Utrechtse monument met 1239 namen is in oktober 2015 voor het Spoorwegmuseum onthuld. Het museum in gevestigd in het oude Maliebaanstation, plek waar vandaan deportaties van Utrechtse joden plaatsvonden.

De gegevens die op de namenmuur van het monument zijn gezet, bleken echter fors verouderd; het organiserende comité had niet bedacht dat het handig was de gegevens te checken voordat ze werden vereeuwigd. Ik was enkele maanden na de onthulling de ontdekker van deze grove fout. Een pijnlijke, ongemakkelijke waarheid, vooral voor nabestaanden. De teller staat als ik dit schrijf op 85 fouten/correcties. Voor meer informatie: zie deze site.

Levensloop Bert
Het Duitse jongetje Berthold Halpern (1926) vluchtte in 1938 samen met zijn jongere broertje Lothar (1930) naar Nederland. Hij woonde vanaf 1939 tot aan zijn onderduiktijd bij de joodse familie Lessing op de Lange Elisabethstraat in de binnenstad van Utrecht. Maurits Lessing had op nummer 36 aldaar herenkledingzaak London.

Zijn jongere broer Lothar verbleef in het joodse weeshuis aan de Pletterijstraat in Den Haag, waar op 6 maart 1943 de kinderen en het personeel werden weggehaald. Lothar is vermoord in Sobibor.

Berthold heeft de Tweede Wereldoorlog overleefd door samen met familie Lessing onder te duiken in Driebergen, op het landgoed Sterkenburg aldaar. Na de oorlog trouwde Berthold met Susan Stroomenberg, lid van een familie van verzetshelden. Met haar vertrok hij in 1954 naar de Verenigde Staten. Ze kregen vier kinderen (twee in Driebergen, twee in de VS).

In Belvidere, New Jersey, begonnen ze in 1984 de Hollandse winkel A Touch of Dutch.

In 1997 werd Berthold, die daar Burt heet, geïnterviewd over zijn oorlogstijd door de Shoah Foundation. Dit interview is in Nederland te bekijken bij het Joods Historisch Museum (helaas niet via het internet).

In 2011 ging de Wereldomroep langs bij het stel in hun winkel (zie de video hieronder).

Suus is op dit moment 98 jaar en leeft nog.

 
PS. Met grote dank aan onderzoekster Miriam Keesing voor gegevens over Bert en Lothar.  

Nagekomen bericht: op 7 april 2022 is Suus op haar 99e overleden.
De winkel 'A Touch of Dutch' sloot in 2018. Het pand is eind 2021 verkocht. 

Voor meer reacties en contact: terlingenschrijft@kpnmail.nl 
Zie ook: www.jimterlingen.nl