Om de dingen op een rijtje te houden in dit woelige tijdsgewricht, in een wereld waarin het voormalige Utrechtse gemeenteraadslid Halbe Zijlstra bovendien niet langer minister van Buitenlandse Zaken is, schrijft Raymond Taams elke dag een korte overpeinzing. Dit is het eerste tiental dagen zonder Halbe.

                                   

Dagen zonder Halbe #1

Het is moeilijk om een serie te beginnen vanuit jezelf. Ik heb het al verschillende keren geprobeerd met dagelijkse columns op mijn weblog. Maar zonder de druk van een deadline of een krant lukt het niet.

Toch blijf ik op zoek want ik wil zoveel mogelijk ruggengraat aanbrengen in de weke massa van de chaos van alledag. Alleen zo kun je leven, productief zijn. Het voltrekt zich allemaal in cirkels, cirkels die je elke dag een beetje kleiner probeert te maken, zoals je ook doet wanneer je cakebeslag stijf klopt. Maar laat ik niet te spiritueel worden.

Gisteren is de ruggengraat van onze Nederlandse samenleving afgetreden. Halbe Zijlstra. “Die Hollanders hebben het toch maar mooi weer geflikt, zeggen ze over vijf jaar”. Dat zei Halbe toen hij in 2012 als fractievoorzitter draconische bezuinigingen aankondigde.

Een echte Hollander, die Halbe. Misschien lukt het mij een dagelijkse online column vol te houden als ik ‘m vernoem naar Halbe.

Dagen zonder Halbe #2 

Intens tevreden met mezelf stapte ik de deur uit om boodschappen te doen. Ik had mijn vorm gevonden. Zoals Carmiggelt zijn Kronkel had, Ischa Meijer zijn Dikke Man en Arnon Grunberg zijn Voetnoot, zo had ik nu mijn Dagen zonder Halbe.

Het was verkwikkend koud en de zon scheen fel. Op de smalle stoep kwam mij een man tegemoet met een onduidelijk soort grote hond. Hij hield het beest te lang aangelijnd en de hond gromde vervaarlijk naar mij. Ik zette een paar stappen opzij om over het fietspad met een boogje om man en hond heen te lopen.

 “Domme, domme lul, met je domme, domme hond”, dacht ik bij mezelf. Hoe moeilijk kan het zijn om zo’n beest gewoon strak aangelijnd te houden? Maar daarna dacht ik: die man is gewoon nog niet waar ik nu ben. Hij geeft zijn dag vorm door met zijn hond te wandelen, en ja, die vorm kan nog strakker.

Dagen zonder Halbe #3

Ik woon in een piepklein huis. Het is eigenlijk te klein om er als mens te wonen. Daarom besloot ik er als kat te gaan wonen. Dat was even wennen. Ik was nu als het ware mijn eigen huisdier, hoewel ik er zelf niet meer was omdat ik nu mijn huisdier was.

Zo kroop ik dan voor het eerst als kat in het rond in mijn eigen huis. Over de koude laminaatvloer met mijn zachte poezenpootjes. Als eerste kwam ik mijn schoenen tegen. Die leken opeens reusachtig. Als mens had ik schoenen altijd nogal nietige voorwerpen gevonden, maar nu als kat waren het enorme schuiten. Je kon er leuk mee spelen.

Uren van grote geborgenheid en veiligheid waren het, die uren dat ik in de waan verkeerde dat ik mijn eigen poes was. En ik had niet eens gedronken, kun je nagaan. Voor elk probleem bestaat in principe een oplossing.

Dagen zonder Halbe #4

Vandaag interviewde ik de gewone man. Hij woonde in een verzorgingsflat. Toen ik het over de leidende rol van Duitsland in Europa wilde hebben fulmineerde hij:

“En nu opeens poeslief doen zeker, zeventig jaar lang, ja zeg, daar trappen we niet in. Als ze gewonnen hadden, hadden ze wel anders geluld. Dan zouden we hier moeten lijden onder het juk van staalhelmen en gemarcheer door de straten. En afgeblaft worden zeker, door die honden? Nee, ik ken ze langer dan vandaag. Vijf eeuwen maar liefst! Geschiedenis jongen! Voor mij is die hele Europese Unie een grote farce. Maar ik ben tenminste nog oorspronkelijk in mijn afkeer van de EU. Ouderwetse moffenhaat meneer, schrijft u dat maar in uw krant.”

Ik adviseerde hem om de komende tijd wat vaker ’s nachts in de zon te gaan zitten. Dat zou hem goed doen. Zo probeerde ik hem duidelijk te maken dat ik niets voor waar aanneem en tegelijkertijd niets uitsluit.

Dagen zonder Halbe #5

“Ik depersonaliseer helemaal, al die mensen, al die spullen…”, zeg ik tegen juf M. als we de IKEA uitlopen. Juf M. las laatst een artikel over de verkoopmethoden van IKEA. Ze zegt: “Dat is ook de bedoeling. Daarom zijn er ook van die korte paadjes. Zodat je steeds moet afslaan en weer tegen een nieuwe aanbieding aanloopt. Dan gaan mensen impulsaankopen doen.”

Ik moet denken aan die keer in Berlijn, toen ik met juf A. de voormalige Stasi-gevangenis bezocht. Juf A. vond het nooit leuk als ik haar opvoerde in mijn stukjes, juf M. is daar soepeler in. In die voormalige Stasi-gevangenis hadden ze psychologen in dienst om gevangenen gek te maken. “En toch heb ik liever die Stasi-gevangenis, die waren tenminste duidelijk in hun bedoelingen”, brom ik tegen juf M..

De zon prikt fel in onze ogen. Ik kruip dieper in mijn jas tegen de fijne droge kou. Onweerstaanbare aanbieding.

Dagen zonder Halbe #6

“Mogen de gordijnen dicht? Dat voelt voor mij wat meer geborgen”, zegt Juf M. als we gaan slapen. Vanuit mijn raam op 22 hoog zie je hoge flats en daarachter de A12. ‘s Nachts laat ik mijn gordijnen altijd open. Ik ben gaan houden van de lichtjes van de stad en de autolampen in de verte.

“Tuurlijk mag dat. Maar voor mij hoeft het niet”, zeg ik. En, peinzend: “Weet je wat het is? Sinds mijn ouderlijk huis er niet meer is, vind ik overal geborgenheid. Of nee, eigenlijk vind ik het nergens. En daarom dus overal.” Juf M. fronst. 

Geestdriftig ga ik door: “Ja, dat is het. Ik heb heel veel geborgenheid gehad in de eerste vijfendertig jaar van mijn leven. Te veel eigenlijk, maar nu is het gelukkig op. Ik hoef er niet meer naar te zoeken. Als het niet zo koud was zou ik lekker op de vluchtstrook van de A12 gaan slapen.”

Dagen zonder Halbe #7

Op Wikipedia staat een lijstje met de langstzittende Nederlandse premiers. ‘Een laatste groet voor recordpremier Ruud Lubbers’, kopte de Telegraaf gisteren. Ruud is inderdaad recordpremier met 11 jaar en 291 dagen. Mark Rutte staat op dit moment achtste, met 7 jaar en 123 dagen.

Wim Kok is in zicht voor Mark. Over iets meer dan tweehonderd dagen pakt Mark de zevende plek af van Wim. Zou een premier net zo gebrand zijn op het inhalen van collega’s als een Formule 1-coureur?

Of is het zoals Hans Wiegel zei? Op de vraag wat hij het leukst vond aan zijn ministerschap antwoordde Wiegel: “Het leukste aan minister zijn is dat je kunt zeggen dat je het geweest bent”.

Ik pleit voor scores en statistieken in beeld tijdens het volgende lastige debat. *afstand huidige premier tot zevende plek Wim Kok: 168 dagen*

Dagen zonder Halbe #8

Mijn mentale bandbreedte werd gisteravond in beslag genomen door een bericht op telegraaf.nl. Een gerenommeerde Britse wetenschapper beweert dat wie nog geen 40 is, nooit zal sterven. In 2050 kunnen artsen het verouderingsproces van cellen omkeren en organen vervangen door geprinte exemplaren. 

Het probleem is: ik moet al zoveel van mezelf. En nu moet ik waarschijnlijk ook nog eeuwig leven. Kan ik hiervoor psychische bijstand krijgen en zo ja, wordt die vergoed? Plus: welke overheid kan ik verantwoordelijk houden wanneer er, doordat er onvoldoende geld naar onderzoek ging, voor mij geen eeuwig leven mogelijk blijkt? Gaat Den Haag over dit soort subsidies of moet ik daarvoor in Brussel zijn? Op welke partij moet ik stemmen als ik eeuwig wil leven? 

En dan nog iets: omdat mijn ouders er niet meer zijn, is Hades’ woning mijn nieuwe ouderlijk huis. Mag ik nu nooit meer naar huis?

Sensatiejournalistiek kost je zo een avond.

Dagen zonder Halbe #9

In een problemenrubriek in een studentenblad schrijft een mannelijke student:

Valentijnsdag is achter de rug en ik heb mijn crush niet mee uitgevraagd. M’n crush is m’n klasgenoot en ik kan niet ontkennen dat ik een beetje verliefd op haar ben. Ik heb haar wel even gesproken en dat was gezellig, maar ik durfde het niet aan om haar mee op date te vragen. 

Mijn advies: geniet zolang mogelijk van je onbeholpenheid en verlegenheid. Het moment dat ze de klas binnenkomt. Haar haren nog nat van het douchen thuis. Wat zou je daar graag deel van uitmaken, van de magische wereld die zij ‘thuis’ noemt. 

De tafels in het klaslokaal in een u-vorm: blij met elke glimlach van haar jouw kant op. Een kettinkje om haar blote enkel op een warme dag; je ziet jezelf met haar lopen over een ver strand maar hoe kom je in vredesnaam op dat punt? 

Geniet ervan. Voor je het weet ben je oud en ervaren.

Dagen zonder Halbe #10

Al tien dagen zonder Halbe. En nog steeds is er geen opvolger. Edith Schippers wil niet en Han ten Broeke heeft gezondheidsproblemen. VVD-europarlementariër Hans van Baalen wordt ook genoemd.

Vorige week werd Hans van Baalen geïnterviewd op BNR Nieuwsradio. Op de vraag of hij nog steeds achter zijn omstreden optreden op het Maidanplein in Oekraïne in 2014 staat, antwoordde hij: “Als er mensen vermoord worden, moet je er gaan staan. Anders heb je geen gevoel in je donder”.

Er worden elke dag op tientallen plekken op de planeet mensen vermoord. Hans is reusachtig maar kan zichzelf niet door tachtig delen.

En dan het argument ‘geen gevoel in je donder’. Mijn vader zei dat ook altijd als ik ergens een relativerende opmerking over maakte. Als we naar SBS6 keken en er was nieuws over zinloos geweld bijvoorbeeld. Neem van mij aan: mensen die dit argument gebruiken, kun je niet vertrouwen.