Nestorix - 'Die gedanken sind frei.' Deze beginregel van een oud Duits lied schiet mij in gedachten bij de, opeens weer oplaaiende, discussie over wat we nu eigenlijk zouden moeten gedenken op de vierde mei. Dat de herdenking zijn oorsprong vindt in de herinnering aan de verschrikkingen van de Tweede wereldoorlog  mag, wat mij betreft, voor niemand in dit land nieuws zijn.

Al eerder leidde de beslissing om daar ook de Nederlanders bij te betrekken, die zijn omgekomen bij militaire missies na die oorlog al tot het nodige gekrakeel.

Voor mij persoonlijk is de herdenking op de vierde mei niet uitsluitend gekoppeld aan de slachtoffers uit de periode 40-45. Ik ervaar het veeleer als een moment van bezinning over de waanzin en de beestachtigheid waartoe de diersoort mens in staat was, is en, naar ik vrees, helaas ook wel zal blijven.

Een moment om na te denken over rassenwaan, machtswellust, nietsontziende geldzucht en kuddegedrag maar ook over die “enkelingen” die de moed hadden om nee te zeggen en niet met de kudde mee te lopen en daar vaak met hun leven voor betaalden.

Ik heb geen familieleden die door het geweld van de oorlog zijn overleden maar ik ken wel uit de eerste hand de verhalen over honger en angst en wat oorlogsgeweld met gewone mensen doet.

Daar denk ik aan op die vierde mei en wat de mensen die naast mij staan op dat moment door hun hoofd hebben spoken dat weet ik niet, dat hoef ik niet te weten en dat wil ik niet weten.

Misschien denkt hij of zij wel aan een oudoom die zijn leven liet in een concentratiekamp of juist in Duitse dienst aan het oostfront.

De gedachten zijn vrij. Daar ging het onder andere om tijdens de Tweede wereldoorlog en daar gaat het vandaag de dag nog altijd om.

Dus aan wie jij wil denken en wie jij wil gedenken op 4 mei tijdens de plechtigheden bij de diverse monumenten die Utrecht rijk is, het zal mij eerlijk gezegd worst zijn zolang je je kop maar houdt tijdens die twee minuten van bezinning.

Uit respect voor alle mensen die eraan hebben bijgedragen dat wij nog altijd in een land wonen waar de gedachten vrij zijn en je ze nog mag uitspreken ook.