Rene van Maarsseveen - Het Museum Oud Amelisweerd failliet? Nee, excuses voor de schokkende kop. Het Museum is pas anderhalf jaar open. Er zijn tekorten op de exploitatie, maar het moet (ook van mij) een kans krijgen.

Toch erger ik me bij het zoveelste bericht over tekorten bij gesubsidieerde of op andere wijze met gemeenschapsgeld ondersteunde organisaties. Wetend dat ergernis iets is wat ik mezelf aandoe, zet ik het meestal snel van me af. Helemaal omdat het misplaatste ergernis is.

Het begin

Want de wrevel begon twee weken geleden. In café Willem Slok was een discussieavond over subsidie van journalistiek werk. Uiteindelijk ging het over een resterend potje van zeven ton dat nog te besteden is, naast de bedragen die al zijn toebedeeld aan diverse Utrechtse gesubsidieerde organisaties. Er waren vertegenwoordigers van zowel gesubsidieerde als niet-gesubsidieerde media, enkele raadsleden en oud-journalisten.

Ariën Prins, chef Regio Utrecht van het AD, zei dat hij geen subsidie wil hebben, omdat het de onafhankelijkheid van de krant in de weg staat. Daarop reageerde een - volgens mij - oud-journalist: ‘jullie advertenties zijn hetzelfde als subsidie’.

Aanwaaiend geld

Dat is natuurlijk niet zo. Advertenties zijn een inkomstenbron die nauw aansluit bij het wezen van de krant, het verspreiden van nieuws. Door dat verspreiden zijn ze interessant voor adverteerders. Wordt er minder verspreid, is er minder bereik, dan lopen de adverteerders weg of eisen zij een daling van de advertentieprijzen.

Subsidie is een aanwaaiende inkomstenbron. Het is het gevolg van een keuze van de overheid, die bijvoorbeeld een culturele instelling belangrijk vindt. Het kan ook eenvoudig een goede lobby zijn, een goed geformuleerde aanvraag of iets dergelijks van een directielid van een organisatie. Dat is wel een verdienste, maar het maakt subsidie nog steeds aanwaaiend geld en geen verdiend geld.

Bedrijf

Terug naar het begin en die met gemeenschapsgeld overeindgehouden organisaties. Wanneer een bedrijf verlies maakt, moet ze bezuinigen, kijken hoe ze haar product(en) waardevoller kan maken of er dingen bij gaan doen die geld opleveren.

Als een bedrijf het niet goed doet, met als voorbeeld het AD, dan blijven adverteerders weg. Dus zorgt de krant ervoor het wel goed te doen. Wellicht worden er mensen ontslagen, wellicht helpt het een andere richting op te gaan (AD ging zich als sportkrant profileren), wellicht helpen bijproducten (zoals momenteel de AD avontuurlijke kinderboekjes).

Zolang het niet goed gaat komt de benodigde compensatie van het verlies uit de portemonnee van de eigenaren en is het hun eigen vrije keuze.

Subsidie

Gesubsidieerde (culturele) organisaties denken vaak dat ze een bedrijf zijn. Ze hebben een ondernemingsplan en soms zijn ze zelfs ondernemend. Het belangrijkste verschil met een bedrijf is echter dat ze doorgaans niet denken in geld verdienen (of geld besparen).

Tot voor kort was voor hen ‘commercieel’ zelfs een vies woord, terwijl dat in wezen betekent een win-winsituatie creëren tussen twee partijen (koper/verkoper, museumaanbod/bezoeker).

Het subtiele verschil, niet denken in geld verdienen, is in de weinige ruimte van een column moeilijk uit te leggen. Velen zullen er hun eigen beeld bij hebben. Zoals de vriend waarmee ik er gisteren over sprak.

Gratis boek

Hij vertelde me dat hij op verzoek van een Engelse relatie bepaalde informatie over de Provincie Utrecht moest inwinnen. Hij was van plan een boek te kopen bij de VVV. Met een boek van circa 17 euro liep hij even later naar de kassa.

Daar vertelde het meisje dat er ook een gratis boek was over het onderwerp. De vriend ging uiteindelijk met het gratis boek naar buiten. Logisch.

Gemiste inkomsten voor de VVV. Denk je dat zoiets je bij Broese (wellicht niet het beste voorbeeld) zou zijn overkomen? En één keer raden waar het gratis boek van was betaald.

MOA

Excuses aan het MOA. Het moet zich nog bewijzen. Het heeft net een verbouwing achter de rug en er is een mooi gemêleerd activiteitenprogramma. Als de medewerkers in geld verdienen (en besparen) denken, is dat tekort van 136.000 euro vlot weg te werken.