Armand Leenaers - Voorbijgangers zal het nauwelijks opvallen maar achter het Domplein bevindt zich de toegangsdeur tot de huiskamer van de Universiteit Utrecht: de Faculty Club. Gevestigd op het adres Achter de Dom 7 en inmiddels 25 jaar oud.

Reden voor een jubileumboekje. Het is geschreven door oud-hoofdredacteur Armand Heijnen van het voormalige Ublad. De recensent van het huidige universiteitsblad DUB, tevens oud-medewerker van het Ublad, was er vrij kritisch over, maar ik heb het met plezier gelezen.

Universiteit met stad

Om het fenomeen 'faculty club' te duiden is het goed ons te realiseren dat de universiteit eind jaren negentig een in zichzelf gekeerd bastion was. Gehavend bovendien door de jarenlange bezuinigingen. Veel onderling contact tussen medewerkers, hoogleraren en (buitenlandse) gasten was er niet. De buitenwereld bleef meestal buiten beeld. Stad en regio trouwens ook.

Wetenschappelijke congressen werden nog al eens in Amsterdam georganiseerd want niemand kende Utrecht, zo was de veronderstelling. Utrecht was eigenlijk een universiteit met een stad en niet andersom. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de technische universiteiten van Delft en Eindhoven waar vanouds wél werd samengewerkt met bedrijven en overheden in de directe omgeving.

Een gemiste kans dus. Het creëren van een informele ontmoetingsplaats in het Academiegebouw was een van de initiatieven, afgekeken van Amerikaanse universiteiten, om hier verandering in te brengen.

Kenniseconomie

Zodoende werd eind 1998 wat voluit heet Faculty Club Helios in het leven geroepen. Het was vanaf dag 1 een succes. Ik heb er destijds bij mijn voorzitter en directeur voor gepleit dat de Kamer van Koophandel Utrecht een zogeheten institutioneel lidmaatschap zou aanvragen. Zodoende zou academische kennis beter worden ontsloten naar het regionale bedrijfsleven, dat was het idee. Nederland moest tenslotte een kenniseconomie krijgen.

Zo gezegd zo gedaan. Samen met de Kamer van Koophandel in Amersfoort en Hilversum werd bijvoorbeeld een bijeenkomst georganiseerd met prof. Keetie Sluyterman over maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) in historisch perspectief. Zoals bekend was en is daarover nog veel te leren. Inmiddels hebben we het over people, planet, profit. Eerder was een historisch onderzoek uitgevoerd naar de economische ontwikkeling van de regio Utrecht ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van de Kamer van Koophandel voor Utrecht en omstreken in 2002.

Kruisbestuiving

De kruisbestuiving tussen wetenschap, overheid en bedrijfsleven (tegenwoordig triple helix) leidde begin 2005 tot de oprichting van de Taskforce Innovatie regio Utrecht. Een tijdelijke organisatie gehuisvest bij de KvK die vernieuwing zou aanjagen met steun van bedrijven en kennisinstellingen waaronder de UU.

Minister-president Jan Peter Balkenende kwam er speciaal voor naar de nieuwe Universiteitsbibliotheek in De Uithof, nu Science Park Utrecht. Geflankeerd door een glunderende bestuursvoorzitter en partijgenoot Yvonne van Rooy hield hij vlotjes een gloedvol betoog over creativiteit, ondernemerschap en kennisdeling. In het Nederlands (!), toen nog wel.

De Taskforce Innovatie regio Utrecht hield eind 2012 op te bestaan. Daarvoor in de plaats kwam de Economic Board Utrecht waarvan burgemeester Sharon Dijksma inmiddels de voorzitter is. Begin 2020 is ook een Regionale Ontwikkelingsmaatschappij regio Utrecht opgericht.

De bescheiden start van 25 jaar geleden is ingeruild voor ronkende teksten over 'het topnetwerk van de meest vooraanstaande leiders uit het bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden uit de Metropoolregio Utrecht.' Ambitie is de meest gezonde regio van de wereld worden. Uiteraard in het Engels en dan is het Heart of Health. Waarvan akte.

Achter de Dom 7. Foto: Jim Terlingen