Dik Binnendijk “Tja, hoe zal ik eens beginnen,” zei ik tegen de vrouw achter de informatiebalie van het Stedelijk Museum in Amsterdam. Ik noem haar maar even Inge. Ze was begin twintig. Ik was in het Stedelijk voor de tentoonstelling ‘Abstracting Parables’ met onder meer schilderijen van Sedje Hémon (1923-2011). Met Sedje ben ik vijftien jaar bevriend geweest. (Zie column van 13 augustus: Binnendijk – Sedje | Nieuws030 - Nieuws030)

Sedje Hémon. Foto: Dik Binnendijk (2008)

Ik had wat foto’s van Sedje bij me en op cd mijn radiodocumentaire ‘Na 50 jaar antwoord’ uit 2005. Daarin speelt Sedje de hoofdrol. Mogelijk konden de curatoren die de tentoonstelling hadden samengesteld, er nog wat mee doen. Het was niet mijn idee deze spullen mee te nemen, maar van mijn oud-radio collega Rita van het NPS-programma ‘Een Leven Lang’. Ze had me opgebeld naar aanleiding van de tentoonstelling. Ik: “Morgen ga ik er naar toen.” Rita: “Neem dan jouw radioportret van Sedje mee!”

Daar bleef Rita op doordrammen zelfs toen ik haar al een paar had gezegd dat ik het origineel alleen op een oud cassettebandje had staan. “Dat geef ik niet af!” De cd als geluidsdrager voor radioportretten en documentaires was in ’96 in Hilversum nog niet ingeburgerd. En of het radioportret later wel gedigitaliseerd was bij Beeld & Geluid in Hilversum wist ik toen nog niet. In dat radioportret (uitgezonden op 2 mei 1996 op Radio 1) praat Sedje over haar leven, haar verblijf in concentratiekampen, haar schilderijen en nog veel meer. Maar ook in ‘Na 50 jaar antwoord’ kun je naar de stem van Sedje luisteren.

Inge vond het ontzettend leuk dat ik de foto’s en cd had meegenomen. Dat maakte haar hele dag goed. Omdat ik alles persé aan een van de curatoren wilden overhandigen, belde ze een ‘hogere’ collega. Deze was nog even bezig en had niet begrepen dat ik voor hem aan de infobalie stond. Ondertussen vertelde Inge me dat ze pas afgestudeerd was aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU). Ze had ook in Utrecht gewoond en was een paar maanden geleden naar Amsterdam verhuisd.

Ze was behalve schilder ook nachtfotograaf. Inge fotografeerde details van gebouwen, bomen of andere voorwerpen. Aanvankelijk ‘vertaalde’ ze deze detailfoto’s in schilderijen. Sinds kort fotografeerde ze alleen maar en liet me een aantal foto’s zien op haar mobiel. Die foto’s vond ik mooi en vooral ook vervreemdend en intrigerend. “Jij kent vast wel nachtfotograaf Frans de Jonge,” zei ik. “De eerste nachtfotograaf van Utrecht.” (ook bekend als Nieuws030-columnist Frans de Plakker). Maar nee, die kende ze toch niet.

Na een kwartier belde Inge opnieuw haar ‘hogere’ collega en die kwam toen vrij snel. “Het is vakantie, meneer. En er is niemand boven. Stuurt u eerst maar een mail.” Wat een afknapper! Inge gaf me toen twee mailadressen. “Kom je straks nog even langs. Ik ben benieuwd hoe je de expositie vindt. Ik heb hem nog niet gezien.” Het langst heb ik rondgelopen tussen de schilderijen van Sedje. Een mooie tentoonstelling. Inge zat niet meer achter de balie, toen ik weg wilde gaan. Maar we hebben elkaar nog kort gesproken, want zij zag mij wel. 

Aanvankelijk dacht ik “Barst maar Stedelijk!” na de koude douche van de ‘hogere’ collega. Het enthousiasme had hij er volledig uitgeramd. Pas na anderhalve week (vrijdag 19 augustus) ben ik zuchtend begonnen aan een mail naar de curatoren. En zo waar: maandag kreeg ik al antwoord van Maartje van de Bibliotheek van het Stedelijk. Ze schreef dat curator Claire tot begin september met vakantie was, maar ze had mijn mail naar haar doorgestuurd. “De documentaire zelf is zeker interessant voor ons. We hebben in de bibliotheek veel documentaires, maar deze niet. Dat zou dus een welkome aanvulling zijn.”

Doordat ik weer enthousiast was geworden door dit antwoord, ben ik ook meteen gaan controleren of mijn radioportret met Sedje in gedigitaliseerde vorm nog bij Beeld & Geluid was. En ja, die is er: ruim 58 minuten lang. Ik heb hem ook meteen maar besteld voor € 19,95 als mp3. Daarna heb ik Maartje gemaild dat Sedjes radioportret gedigitaliseerd was. Haar reactie: “Fijn te horen! ... Ik zal het ook doorgeven aan Claire.”

Meer informatie over tentoonstelling ‘Abstracting Parables’:

https://www.stedelijk.nl/nl/nieuws/sedje-hemon-imran-mir-abdias-nascimento-2

Mouvement perpétuel (Eeuwigdurende beweging) van Sedje Hémon (juli 1959). Foto: Dik Binnendijk