Binnendijk – Milieutop Stockholm 1972 (2) 

Dik Binnendijk – Zou burgermeester Sharon Dijksma op de VN-Klimaattop (COP27) in Egypte meer kunnen bereiken dan de klimaatactivisten buiten de congreszaal? Dat is nog maar de vraag. Dijksma heeft daar gepleit voor meer inbreng van steden in het klimaatbeleid en dringt aan op meer geld voor stedelijke klimaatambities. Eind deze week wordt de top afgesloten. Er is tot nu toe maar weinig concreets toegezegd. Misschien verandert dat nog. Volgens de Volkskrant is ‘het hete hangijzer vooral de financiële compensatie van rijke, vervuilende landen aan arme landen die lijden onder de klimaatverandering’. 

Ook heeft een aantal landen geprobeerd het streven - de opwarming van aarde te beperken tot 1,5 graad - uit de komende slotverklaring te houden. Daar zullen de paar duizend klimaatactivisten het niet mee eens zijn. Afgelopen weekend demonstreerden zij in Egypte op het tijdelijk formele grondgebied van de Verenigde Naties. Egyptische actievoerders waren daar niet of nauwelijks omdat de kans groot is dat ze na de top door het bewind worden opgepakt. Enkele leuzen: “Wij zijn niet verslagen”, “Jullie krijgen ons niet stil,” “Betaal jouw klimaatschuld!” en “Geen klimaatrechtvaardigheid zonder mensenrechten.”   

Wat onze demonstratieleuzen waren bij de VN-milieutop (COP1) in Stockholm in 1972 ben ik vergeten. Confrontaties met de politie zijn er niet geweest. We waren redelijk braaf. In mijn vorige Stockholm-column schreef ik dat er geen contact was tussen ons en de Nederlandse delegatie die we hinderlijk zouden volgen. Dat gold ook voor actievoerders uit andere landen.  

Pas na de eenmansactie van Ludger in de conferentiezaal kwam daar wat verandering in. Een deel van de Nederlandse delegatie kwam op bezoek bij ons op het Skarpnäck Flygfält. En zo konden we proberen de delegatieleden te overtuigen van onze standpunten. Natuurlijk lukte dat voor geen meter. Het enige wat ik er van onthouden heb, was dat de PvdA-man - die ideologisch het meest op onze lijn zat - een ongelooflijk chagrijnige lul was. Daarentegen was een christelijk delegatielid veel vriendelijker en schijnbaar begripvoller terwijl hij qua inzichten veel verder van ons afstond. 

Ook een verrassing was dat wij actievoerders individueel een in het Frans geschreven uitnodiging kregen voor een receptie bij de Nederlandse ambassadeur in Zweden: Mr. Coenraad W.A. Baron van Haersolte. Gaan we daar naar toe? Worden we niet te veel ingekapseld? En of we gegaan zijn... echt, ik weet het niet. Ik heb er geen enkele herinnering aan die receptie.  

Na een kleine week gingen we steeds minder naar het voor ons activisten georganiseerde programma in de stad. Wel demonstreerden we regelmatig voor het conferentiegebouw, discussieerden onderling flink, maakten ook veel lol en muziek in ons legertentenkamp. In die dagen werd er nog flink gerookt, waaronder ook veel wiet en hasj. Ik rook niet, maar ik heb wel een stukje hasj gegeten. Dat was slecht getimed, want anderhalf uur later liet ik me stoned behandelen aan mijn negenoog (steenpuist) op mijn wijsvinger in het Södersjukhuset (Zuiderziekenhuis) in de stad. Dat was op advies van de Rode Kruispost op ons terrein. 

We werden ook een bezienswaardigheid: steeds meer Stockholmse families kwamen op bezoek. We spraken met ze en leiden ze rond op het terrein. Toch raakten we steeds meer gefrustreerd en sloeg de verveling toe. Dat doelloze rondhangen! Na de top had ik mijn buik vol van internationale conferenties. Mij niet meer gezien! Wat je als milieuactivist kunt doen of kunt betekenen is zo minimaal en onbevredigend. We hebben absoluut niets kunnen bijslijpen aan de 26 beginselen van de Verklaring van Stockholm en het actieplan met de 109 aanbevelingen.

Een paar maanden na de Stockholm-top kwam er nog een onaangename verrassing. In de Groene Amsterdammer (dacht ik) stond een artikel over de financiën van de jongerensponsorclub N...  Behalve onze Stockholm-reis had N... in 1971 ook mijn reizen naar de jongerenmilieuconferenties in Wenen en Hamilton betaald. Uit het artikel bleek dat het sponsorgeld van N... - via een stichting als intermediair - afkomstig was van Shell en enkele andere grote, vervuilende bedrijven! Dus in Utrecht ontplofte ik bijna: zonder dat ik het wist, was mijn reisgeld betaald door de grootste vervuilers van ons land! Dat nooit meer!!!

Ondanks dat ik sceptisch blijf, hoop ik toch dat de ‘Egyptische’ VN-Klimaattop positief eindigt. Zo ja, dan is dat bijna altijd pas op het laatste moment. ‘Moeilijkheden over slotverklaring milieuconferentie’ luidde de kop boven een artikel in de Leidse Courant van 15 juni 1972. Bij COP1 dus al! Maar ook bij een positief COP27-resultaat zullen de huidige klimaatactivisten absoluut niet tevreden zijn.