Bersee - Tuktuk
Gepubliceerd: vrijdag 16 februari 2024 07:00
Paul Bersee - Uterech heb muurschilderingen en een aantal daarvan heb ik bezocht met een gids. Deze gids heet Bettus Kloostereend, sprokkelkunstenaar en specialist in rondleidingen door de stad. Enthousiast neemt hij de geïnteresseerden mee, lopend of met de fiets, langs kunstvoorwerpen op pleinen, in parken, parkeergarages en bibliotheken en hij vertelt daar een pakkend verhaal bij.
Voor de rondgang langs de muurschilderingen maakt hij gebruik van een elektrische tuktuk met ruimte voor vier passagiers en een bestuurder. Hij is druk bezig met het importeren vanuit Thailand van een elektrische limousine tuktuk waarin hij acht klanten kwijt kan. Hij kijkt er naar uit.
Op de dag van de rondleiding zit ik met drie gepensioneerde dames, die een dagje uit zijn in Utrecht, in de rood en wit gekleurde tuktuk. We zijn opgestapt bij stadion Galgenwaard, staodion Gallegewaord volgens de gids, en stoppen al snel in de Bosboomstraat, bij een muur van het Diakonessenhuis: ‘Lieve gepensineerde klânte, we beginnen deze rondleiding met een herderin en haar duiven. Een schilderij van de Utrechtse schilder van Honthorst en door het schilderscollectief De Strakke Hand verwerkt tot een muurschildering. Wat ik nu mis bij dit mokkeltjie, dat zijn de tepels. Ech waor! Want die kreeg ze van Honthorst wel. Kik! Het is toch gêun porum?’
De dames kijken me verschrikt aan. Om ze gerust te stellen, puil ik mijn lippen en haal mijn schouders op.
Daarna tukken we via de Boomstraat en de Julianalaan langs het Wilhelminapark. We stoppen in een smalle straat bij twee gerestaureerde muurreclames voor rookwaren: ‘Dit zijn de oudste reclames van deze stad, mensen. Ook leuk is de muurreclame voor havermoutpap van de Utrechtse Melk Centrale in de Vogelenbuurt. Iemand bezwaar of bezorgd als ik rook tijdens deze expeditie?’
De dames en ik schudden onze hoofden.
Bettus haalt een dikke sigaar tevoorschijn: ‘Ik ben gestopt met roken, maar op deze plek kan ik het niet laten. Ik doe hetzelfde bij de muurreclame van Douwe Egberts tabak aan de Jutfáóseweg. Zo is het gewoân, klaor … Zoals u ziet op deze unieke muurreclame in de Oudwijkerveldstraat kosten de Grauwtjes 3 ½ cent per stuk, de Ted & Tess 4 cent en de Amaranto 5 cent. Alhier niet meer verkrijgbaar. Die van mij kost al gauw 450 cent en dat is dan nog een aonebieding. Dus wees na afloop gul met de fooien.’
Hij kijkt ons olijk in de ogen.
‘Ga nauw gauw deur, hoor ik u zeggen. En dat gaan we ook doen.’
We hobbelen voort door de stad. De dames zijn stil.
Al snel stoppen we bij de volgende muurschildering. Bettus parkeert de tuktuk frontaal voor het kunstwerk, dwars op het spoor van de trein die naar het Spoorwegmuseum rijdt.
‘Kik daor den, mensen. Ook een creatie van het collectief De Strakke Hand in een serie van muurformules. Muurschilderingen met wetenschappelijke formules en experimenten. Daar onder de groene trein staat de formule van het Dopplereffect, bewezen door Buys Ballot die ook nog eens het KNMI heeft opgericht dat eerst in sterrenwacht Sonnenborgh zat.’
‘Mag ik vragen wat het Dopplereffect inhoudt, meneer Kloostereend?’
‘Wijffie, dat mag je vragen. Maar ik leg het dan uit met de formule die hierzo staat en dat kost wel enige tijd en elk moment kan er een trein langskomen ...’
Ik stel voor dat hij het onderweg naar de volgende muurschildering allemaal uitlegt en zonder kleerscheuren zetten we onze tocht voort.
We komen langs allerlei indrukwekkende muren en in de Mimosastraat zet Bettus zijn tuktuk stil op het brede trottoir. Sprakeloos kijk ik naar een zijgevel van een woonhuis met daarop een boekenkast met levensgrote boeken geschilderd. Ook de dames zijn onder de indruk.
‘Als dit geen ontroerende kunst is, dan weet ik het niet meer,’ mijmert onze gids en pakt vier boeken uit een plastic tasje: Treindialogen van Bettus Kloostereend.
‘Mijn boek vol met telefoongesprekken die ik tijdens mijn treinreizen heb opgenomen. Ik ben nu eenmaal een sprokkelkunstenaar en gebruik alles wat op mijn pad komt om er een kunstwerk van te maken. Tien eurootjes slechts, mensen. Een mooie aonebieding!’
Ik knik en net als Bettus Kloostereend kijk ik uit naar de rondleiding in zijn limousine uit Thailand …