Door Ton van den Berg - DE SENSATIE VAN DE BOEKENWEEK, HET GEKSTE BOEK VAN HET JAAR. Het waren woorden met kapitalen geschreven toen in 1974 een boek alle aandacht trok.

Het boek stond vol wonderlijke tekeningen en volgde niet na te vertellen wonderlijke verhalen. Tekeningen verdwenen in tekst en teksten in tekeningen. Een monnikenwerk. Het meest buitenissige betrof het omslag: geen titel, geen naam van de maker.

Uiteindelijk bleek de Utrechter Arne Zuidhoek de man achter dit boek - een man die, toen en nu nog steeds, van geheimzinnigheid houdt. De titel luidde: VERZINSELS VAN VADER WAPPER.

Maar wie was en is die Zuidhoek, en wie Vader Wapper? En waarom is dat hier van belang? Omdat nu, veertig jaren later, WAPPER2 is verschenen.

Arne Zuidhoek (1941) was vóór 1974 buiten zijn woonplaats een onbekende tekenaar. "Een paar strips, gesigneerd door Wapper, werden slechts in kleine kring opgemerkt (...) opzettelijk hield hij zch afzijdig van het kunstleven," schreef dagblad Trouw op 21 februari '74.

Zuidhoek en Wapper bleken dezelfde persoon: een doler, een watergeest. In plaats van het succes van het boek uit te buiten verdween hij, ging terug naar zee. En kwam pas onlangs weer boven water.

De vraag is: klopt dat beeld? Ik vroeg het hem tijdens een ontmoeting in een café aan het Wed, een van de aardigste kroeghoeken van Utrecht.

"Helemaal," bevestigt Arne Zuidhoek, glimlachend van oor tot oor. "Ik was in die jaren '70 zelden thuis. Doorgaans op zee, 's winters ergens in een land aan de Middellandse Zee. In Spanje of Tunesië werkte ik aan tekeningen voor tijdschriften. Ik zwierf wat rond. In Algerije hoorde ik eens een verteller. Hij zat op een dorpsplein. Wat hij vertelde bleef een raadsel want ik versta de taal daar niet. Maar het was prachtig. Mensen kwamen van alle kanten en luisterden. Daar en toen is Wapper geboren. Ik ging meer en beter schrijven en tekende er plaatjes doorheen, spontane invallen. Die combinatie had nooit in Nederland kunnen ontstaan. Wapper is een buitenstander."

Met vrienden deelde Zuidhoek een zeilschip van een meter of twintig. Basis te Javéa, Spanje, later Sistiana, Italië. Daarna verkaste hij naar Californië, USA. "Met de vaste wil nooit meer naar Nederland terug te komen." Weer verschijnt er een lach op zijn toch al vrolijkstemmende gezicht. "De mooiste vrouw van Utrecht maakte een eind aan dat voornemen."

Zo eenvoudig is dat. Vanuit de Utrechtse Vogelenbuurt voer Zuidhoek voortaan over de wereld, tekende en schilderde er lustig op los en schreef tientallen boeken over de scheepvaart en anderszins - tot aan het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd. Een indrukwekkende tentoonstelling in Slot Zeist sloot zijn carrière af.

"Tenminste, dat dacht ik," zegt Zuidhoek/Wapper nu. "Het eerste jaar na m'n 65ste raakte ik geen tekenpen, kwast of schrijfhout aan. Blij dat ik van die sores af was. Maar gaandeweg begon het te kriebelen, tenslotte zijn tekenen en schrijven naast het varen altijd mijn allerliefste activiteiten geweest.

Als ik zo om mij heen kijk vind ik de kwaliteit van de Nederlandse beeldverhalen goed maar in die 40 jaren niet echt verbeterd. Zo ontstond langzamerhand het idee de "Verzinsels van Vader Wapper" op te poetsen. In kleur. Dat is uit de hand gelopen. Met ettelijke nieuwe bladen vol tekenplezier en ernstige en humoristische scènes is een geheel ander boek ontstaan."

De titel van het nieuwe werk kon niet anders dan logisch zijn: WAPPER2. Zuidhoek legt uit: "Het kwam ervan na overleg met Cok de Zwart van Uitgeverij TIEM en Julius de Goede uit Utrecht, de technische man. We werkten in zogeheten staten via het on demand systeem. Uiteindelijk kozen we voor een handelseditie in oblong-formaat omdat dat de sfeer van een stripboek het dichtst benadert."

"En?" vraag ik, "weer geen titel op het omslag?"

"De tijden zijn veranderd," vindt Arne Wapper. "Bij de eerste druk staat WAPPER2 er in trotse letters op. Bij de tweede druk laten we die misschien weg."

Een pagina uit Wapper