Van school tot Volksbuurtmuseum

Op woensdag 27 december heropent het Volksbuurtmuseum in de Waterstraat na een ingrijpende verbouwing die enkele maanden duurde. Onlangs was er een officiele heropening waar Wijk C-bewoner Corrie Huiding uit de doeken deed hoe het museum is ontstaan. Hieronder haar toespraak.

"Hoe is het allemaal gekomen: In de Willemstraat nr. 50 woonde in de jaren tachtig een kunstenaar, Herman Verheul. Hij zag de Willemstraat als het Montmartre van Parijs, maar dan in Utrecht. Er zouden daar wel veel meer kunstenaars een atelier moeten krijgen. Hij zag het helemaal voor zich. Herman trok de stoute schoenen aan en maakte een afspraak en toog naar het stadhuis. Hij legde zijn plannen uit; hoe hij de panden in de Willemstraat wel ingericht zou willen hebben.  

De ambtenaar luisterde maar zei aan het eind van Herman z'n betoog, 'ach meneer, geen kans, heel Wijk C gaat plat!!!', waarop Herman zei: 'ja maar daar is het komitee het niet mee eens'. Het was grote bluf van Herman want er was immers geen komitee. Maar mede door Herman z'n inzet is er daarna een komitee gevormd. Diverse bewoners uit Wijk C namen zitting daarin. Voor de grond van de Kroonstraat hadden partijen als de Universiteit Utrecht, de Rabobank erg veel interesse. Maar er was ook een raadslid die voorstelde om de prostitutie naar die plek te verhuizen, ik zal haar naam niet noemen.   

En dan niet te vergeten de vele parkeergarages die in onze wijk gebouwd zouden worden t.b.v. het winkelgebied in de binnenstad. De hele wijk moest immers plat, en dan daar een aantal grote parkeergarages bouwen dat zagen ze wel zitten. Ja, bij de gemeente wisten ze het wel. Op die manier zou Wijk C het afvoerputje van Utrecht worden, maar dat is er gelukkig niet van gekomen.  

De huisjes in de Jan Meijen- en Oranjestraat en de daar gelegen hofjes werden gesloopt en de bewoners en oud-Wijk C'ers konden terugkeren in de nieuwbouw, daar is ook veel gebruik van gemaakt.  

Zelf ben ik in mei 1978 in het Wijk C Komitee gekomen. Een poosje daarna kwam Frans Hijman, de opbouwwerker. Het klikte tussen Frans en de Wijk C'ers. We voerden op diverse punten acties om de aandacht op Wijk C te houden. We organiseerden een grote fototentoonstelling in het Informatie Centrum Utrecht onder het Muziekcentrum, brachten diverse series ansichtkaarten op de markt, een braderie in de Willemstraat. Organiseerden 2x een reünie in de galerie van Frits en Sylvia onder de parkeergarage Paardenveld. Ruim 600 feestgangers waren daar, bewoners, een aantal raadsleden maar ook veel oud-Wijk C'ers die niet meer in de wijk woonden.  

Mevrouw Vos,de burgemeester in die tijd, hadden we ook uitgenodigd. Bij binnenkomst werd ze door de Wijk C-Fuivers, de carnavalsclub, voorop meegenomen in een grote polonaise de feestzaal in, die we omgedoopt hadden als cafe 'De Kouwe Vloer' naar een gelijknamige kroeg die vroeger in de Willemstraat zat.  

We brachten in eigen beheer een boek uit getiteld "Wijk C, het hart klopt door", met prachtige verhalen en foto's. En we kregen het voor elkaar dat er een 20 minuten durende tv-uitzending kwam over Wijk C, door Gewest tot Gewest. Allemaal momenten om de aandacht op de wijk te houden.  

Wij, leden van het Wijk C Komitee, hadden inmiddels een pandje in de Willemstraat 29 gekregen. De gevelsteen daar op de muur herinnert ons aan die tijd. Vanuit dat pand hebben we strijd gevoerd voor behoud van de wijk. Veel vergaderingen met ambtenaren, medestanders en architecten hebben we daar gehad. Maar ook vergaderingen op het stadhuis.  

We zijn ook in actie gekomen voor een buurthuis in de wijk. Een buurthuis in de oude Hervormde gemeenteschool nr. 2 in de Waterstraat 27, waar nu het Volksbuurtmuseum gevestigd is.  

Het zag er naar uit dat het buurthuis er niet kwam ondanks de toezegging, men vond de wijk immers niet zo groot. We hebben aan wethouder mevrouw Wil Velders te danken dat het buurthuis er kwam. Zij zei op een vergadering in het stadhuis dat de Bokkenbuurt, die ook een buurthuis had gekregen, kleiner was dan Wijk C. Ja, toen konden ze niet meer om ons heen. En kregen we uiteindelijk ons eigen buurthuis.  

De buurthuisgroep ging aan de slag, we kozen zelf de inrichting uit, het was een mooie tijd. We kregen 3 formatieplaatsen. Fon Siskens de peuterwerkster, Yvonne Lacet als cultureel-werkster en Albert van Wersch als conciërge. Albert was wel inmiddels gestart aan zijn opleiding voor cultureel-werker. Nadat hij zijn diploma had gehaald ging hij aan de slag in het buurthuis als cultureel-werker ouderen en kregen we een nieuwe conciërge.  

Inmiddels was ook de grote renovatie geweest in de Willemstraat e.o. en waren er op de open plekken nieuwe woningen gebouwd Ook de nieuwbouw in de Kroonstraat was gerealiseerd en daar konden ook oud-Wijk C'ers, mits ze aan een aantal voorwaarden deden, terugkomen in dat gebied.  

In het buurthuis ging het goed, een volle crèche, diverse activiteiten voor jong en oud, gedraaid door vrijwilligers en ingehuurde krachten om de activiteiten te draaien. We organiseerden kinderkampen, gingen samen met de politie in Duitsland en België survivaltochten organiseren voor de jongeren in de wijk.  

Voor het behoud van de wijk hadden we inmiddels zoveel foto's verzameld die gebruikt werden in onze acties voor behoud van de buurt. Daar kwamen ook de foto's bij die gemaakt werden vanuit het buurthuis.  

Honderden foto's waren er in ons bezit en vanuit de fotogroep van het buurthuis waren inmiddels ook veel privéfoto's verzameld van bijvoorbeeld de rijpotten, feesten in de wijk. Zo was er een enorme collectie foto's verzameld.  

Toen kwam bij Albert de gedachte op om een stichting in het leven te roepen waarin we het inmiddels grote archief van het Wijk C Komitee en de vele foto's van het buurthuis een beschermde plek zouden vinden. We waren bang dat de welzijnsorganisatie waaronder wij vielen de collectie zou inpikken.  

De nieuwe stichting was geboren. Elke 1e zaterdag van de maand werd er een openstelling gehouden in het buurthuis. Vele oud-Wijk C'ers kwamen daar op af. Het was een gezellige bedoening waar vele mensen van genoten. Ook kregen we hoe langer hoe meer voorwerpen die in het vroegere Wijk C werden gebruikt. We lieten een mooie maquette bouwen van een deel van de wijk die later in de Jacobikerk zijn plekje vond.  

Op gegeven moment werd door bezuinigingen het buurthuis gesloten en konden we als stichting het hele pand huren. Als Volksbuurtmuseum Wijk C kregen we immers ook subsidie. En nadat het buurthuis gesloten was konden we het hele pand inrichten als Volksbuurtmuseum, Wijk C en konden de tentoonstellingen inrichten die konden blijven staan.  

Ook het bestuur van het Volksbuurtmuseum Wijk C moest op gegeven moment onder ogen zien dat als er alleen gefocust bleef op Wijk C je dat niet kon volhouden en je geen voldoende bestaansrecht had. Er moest ook op andere volksbuurten in de stad met hun verleden gericht gaan worden. En zo is het Volksbuurtmuseum geworden wat het nu is.  

Een hele verbouwing is nu achter de rug, meegaan met de tijd en dan kunnen ze er weer een hele poos voortbestaan. En geloof me, het ziet er prachtig uit.  

Een hele dikke pluim voor de medewerkers Lysette en Christel, bestuur, vrijwilligers en het comité van aanbeveling. Dank voor alles, Ik wens jullie nog een lang en gezond bestaan toe."