Nelleke Wuurman (76) is jaren actief betrokken bij het wel en wee van Overvecht en haar bewoners. Ze is enthousiast over de wijk maar maakt zich wel zorgen over de sociale problemen en de vele bewoners van buitenlandse afkomst, die er soms tientallen jaren wonen en nog niet geïntegreerd zijn.

Interview door Jan Jansen

  Nelleke Wuurman ziet dat er talloze positieve initiatieven in Overvecht zijn. “Onlangs was er nog een sociale buurtmarkt waar mensen plannen en ideeën presenteerden. Veel bewoners en vooral jongeren zoeken goedkope locaties waar ze een kleine onderneming kunnen starten. Bij mij tegenover is een 5-hoogflat met oorspronkelijk dichte bergingdeuren op straatniveau en onderdoorgangen die onveilig waren. De woningcorporatie heeft de onderdoorgangen dichtgemaakt en ruimten beschikbaar gesteld voor jonge startende ondernemers waardoor er nu een weggeefwinkel, een fietsenmaker, een kapper en een kunstenaar zijn gekomen. Juist door de lage lasten konden ze hun bedrijfje opbouwen  tot een gewaardeerde  buurtfunctie.”

Nelleke Wuurman. Foto: Jan Jansen

  Zesendertig jaar heeft ze als onderwijzeres voor de klas gestaan en gezien hoe jongeren veranderden. Toen haar man op nog jonge leeftijd van 43 jaar plotseling overleed kwam ze dertig jaar geleden alleen te staan.  Samen woonden ze op dat moment nog geen jaar in hun nieuwe huis in Overvecht, na negen jaar in een 10-hoogflat te hebben gewoond. Nelleke heeft geen kinderen. Vrijwilligerswerk in talloze organisaties doet ze met kennis, passie en inzet. Als er iets in Overvecht aan de hand is wordt ze vaak door journalisten gevraagd om haar visie te geven. “Vanuit het Bewonersplatform Overvecht zit ik in de wijkraad. Er zijn twee actuele probleemsituaties in de wijk, de prostitutiezone en de opvanglocatie voor vluchtelingen. De wethouder gaf aan dat vluchtelingen snel zouden inburgeren en Nederlands moeten spreken. Dat is nou net het probleem want er zijn er nog zoveel bewoners van buitenlands afkomst die onze taal niet machtig zijn. Veel bevolkingsgroepen leven in naast elkaar maar niet met elkaar. Dat de gemeente nou juist de prostitutiezone en de vluchtelingen in Overvecht willen opvangen is een extra belasting voor de wijk.”

  Enthousiast praat Nelleke over Overvecht. “Het is de meest groene wijk van de Utrecht met prachtige parken en lanen. De Vechtzone, het Noorderpark, Maarsseveense Plassen langs de randen van Overvecht biedt de bewoners op korte afstand recreatiemogelijkheden. De binnenstad is tien minuten fietsen en met de bus. Mensen van buiten zien Overvecht als een grote wijk, maar het zijn allemaal buurten en buurtjes met een eigen karakter. Ik leidde iemand op de fiets rond, die verbaasd was hoe mooi en goed onderhouden het eruit zag. Afwisselende hoog en laagbouw, experimentele flats, Centraal Wonen Klopvaart, Grootwinkelcentrum en kleine buurtvoorzieningen.  Er worden veel nieuwe woningen gebouwd met een inspirerende architectuur.”

  Eind jaren zeventig ontstonden er in Overvecht problemen toen de functie huismeester in de 10-hoogflats werd opgedoekt. “In gemeenschappelijke ruimten en rond de flats begon het te vervuilen, wat weer leidde tot toenemend vandalisme. Als gevolg daarvan en doordat verschillende etnische bevolkingsgroepen elkaar niet begrepen ontstond een angstcultuur. Tegenwoordig zijn er weer ambassadeurs per flatgebouw aangewezen, vaak vrouwen, die de boel in de gaten houden en ingrijpen als het nodig is. Je ziet resultaat. De grote, bedreigend overkomende, groepen hangjongeren in mijn buurtje zijn verdwenen dankzij extra inzet van de politie.”

  Ook voor en door ouderen zijn er talloze initiatieven. “In verzorgingshuizen zijn huiskamers ingericht voor buurbewoners. Mensen ontmoetten elkaar en doen leuke dingen als koffiedrinken, wandelen en koken. Het is belangrijk dat mensen vanuit verschillende achtergronden elkaars kwaliteiten zien, een echte verrijking. Ook worden taalcursussen aangeboden door het Welzijnswerk en vrijwilligers. Er is een grote bereidheid van vrijwilligers om oudere bewoners te helpen om te zorgen dat ze niet in een isolement terecht komen. Sociale netwerken, daar zet de overheid op in maar dat zegt lang niet alles. Het gaat vooral om een gevoel van betrokkenheid bij elkaar. Bij bewoners van buitenlandse afkomst zie je vaak sterke familieverbanden. Ik heb aan twee kanten Turkse buren, die veel familie op bezoek krijgen. Als er nieuwe woningen gebouwd worden moet er aandacht zijn voor ontmoetingsplekken. Bij het grootwinkelcentrum Overvecht komt een groot nieuwbouwplan voor woningbouw. We hebben als Bewonersplatform Overvecht samen met het Maatschappelijk Netwerk Utrecht een advies aan de gemeente opgesteld om naast appartementen voor studenten en starters ook veel levensloopbestendige woningen te bouwen. Ik weet dat er bij ouderen in de wijk veel belangstelling is om daar te gaan wonen.”

Groot zijn de verschillen in beleving voor Overvecht, een naoorlogse wijk met 35.000 inwoners. Mensen zijn enthousiast over de ruime opzet en het vele groen. Ook bewoonster Nelleke Wuurman vindt Overvecht een prachtige wijk. Maar er is ook een andere kant. Het blijkt uit onderzoek dat uitgaven van de overheid in het kader van de gezondheidszorg in Overvecht de hoogste zijn van Utrecht. De helft van de bewoners zijn van buitenlandse afkomst. Eenzaamheid  en minder deelname aan de samenleving maakt veel bewoners kwetsbaar. Utrecht behoort tot de snelst groeiende gemeentes van Nederland en wil als gezonde stad een voorloperrol spelen. Dat betekent dat het gemeentebestuur zich extra voor Overvecht zou moeten inspannen.

(Dit interview is eerder gepubliceerd in De Oud-Utrechter en is met toestemming van de auteur overgenomen.)