Straatnieuws is de krant van dak- en thuislozen met boeiende artikelen over wat zich zoal op straat afspeelt. Straatnieuwsverkopers zijn eigen baas en bepalen zelf hoeveel en wanneer ze werken. Een gesprek met Marc Nijholt (53).

Interview door Jan Jansen  

De Stichting Straatnieuws Utrecht (SSU) is de uitgever van de krant met het doel dak- en thuislozen helpen zelfstandig te blijven. Opbrengst komt van de verkoop van de krant, er zijn geen subsidies. Er zijn 120 verkopers van het Straatnieuws die hun kranten inkopen voor €1.60 en verkopen voor €2.50. Zo kunnen ze een bescheiden inkomen verwerven en, heel belangrijk, sociale contacten opdoen. “Je komt onder de mensen en het geeft je structuur in je leven,” vindt Marc Nijholt. “Ik blijf waarschijnlijk altijd afhankelijk van drugs. Twee keer per dag, zeven dagen per week, ga ik naar de Jellinekkliniek. Daar krijg ik op medisch voorschrift heroïne toegediend.”

Marc is geboren in Hoograven en komt uit een gezin met twee broers en een zus. “Ik ben liefdevol opgegroeid, een moeder die altijd met een kop thee op me wachtte als ik uit school kwam en een vader, die hard moest werken voor het gezin en de hypotheek. Zo rond mijn twintigste kwam ik uit nieuwsgierigheid in aanraking met heroïne. Ik had een groepje vrienden die het wel eens wilden proberen. Binnen de korstte keren raakte ik eraan verslaafd. Je lichaam kan dan niet meer zonder. Ik had een baan in de zorg en moest dat opgeven. Nadat ik ontslag had genomen en kwam ik in de bijstand terecht.”

Een leven als verslaafde gaat nooit zonder criminaliteit. “Je hebt elke dag veel geld nodig voor heroïne. Dat moet je zien te vergaren door inbraken in auto’s, winkels en woningen. Ik besefte me altijd wel dat vooral woninginbraken een enorme impact hebben. Terugdenkend was het een soort gedwongen opwinding. Regelmatig werd ik door de politie opgepakt en kwam ik in de bak terecht. Totaal heb ik 44 maanden gezeten met straffen van ongeveer een half jaar per keer. Toen ik weer eens vast zat hebben mijn ouders gezegd dat ik financieel niet meer op ze hoefde te rekenen. Zij en mijn broers en zus, die allemaal een normaal gezinsleven hebben, maakten zich in die jaren enorme zorgen. Ik kon ook moeilijk uit het criminele milieu komen want als de gevangenisdeur achter je sluit sta je letterlijk en figuurlijk op straat. Ik had wel contact met de reclassering maar kon feitelijk alleen maar terecht bij mijn oude vrienden. Dan zat ik in hetzelfde schuitje, als een echte draaideurcrimineel.” 

Marc Nijholt. Foto: J. Jansen 

Zo’n tien jaar geleden kwam het besef bij Marc dat het zo niet door kon gaan. “Ik zocht hulp waarna ik geholpen werd met het saneren van mijn schulden. Het geld voortaan werd beheerd door Stadsgeldbeheer. Dagelijks kon ik medicinale heroïne krijgen in de afkickkliniek. Ook kreeg ik een eigen woninkje en was ik niet meer afhankelijk van verkeerde vrienden. Daardoor kreeg ik mijn leven weer op de rit. Drie jaar geleden heb ik me aangemeld bij Straatnieuws als verkoper. Ik sta nu meestal ’s middags van dinsdag tot zaterdag bij mijn vaste verkoopplek, de HEMA en verkoop er gemiddeld zo’n zeven kranten per dag. Staatverkopers krijgen vaak een fooi zonder dat klanten om een krant vragen. Dat is niet goed voor het Straatnieuws zelf. Het gaat echt om verkoop van de krant. Ik vind het vooral prettig om met mensen contact te hebben. Moet er niet aan denken de hele dag thuis te zitten niksdoen.”

Het idee in 2015 om de paus te interviewen kwam van de woordvoerder van de bisschoppen, Jan Willem Wits die daarvoor samenwerkte met dagblad Trouw en Staatnieuws . “Paus Franciscus richt zich op de minder bedeelden in de wereld. Als paus krijgt hij vele honderden verzoeken per jaar voor een interview. In dit geval had hij ingestemd met een interview onder voorwaarde dat hij een gesprek zou hebben met een verkoper van Straatnieuws."

"In eerste instantie werd mij gevraagd om drie dagen mee te gaan naar Rome. Niets werd me vertelt over het pausbezoek. Het is voor mij wel enig gedoe om naar het buitenland te gaan want er mag natuurlijk geen heroïne mee de grens over. Wel is methadon toegestaan door mijn medicijnenpaspoort. Toen ik, vlak voor ons vertrek naar Rome, hoorde van mijn bezoek aan de paus kreeg ik wel even de zenuwen. Mocht er niets erover naar buiten brengen. Naar Rome ging ik met Stijn Fens van dagblad Trouw, Jan Willem Wits en Frank Dries, hoofdredacteur van het Straatnieuws.”

De kranten stonden er vol van, een Utrechte verkoper van het Straatnieuws interviewt de paus. “Alles werd door Stijn voor mij vertaalt uit het Italiaans. Ik vroeg de paus of hij altijd al paus had willen worden. Dat hij antwoordde ooit slager te willen worden was nieuws voor alle internationale media. Ik was altijd al onder de indruk van zijn strijd tegen armoede. Iedereen kan door omstandigheden uit de boot vallen. Zelf ben ik een voorbeeld. Ons bezoek was niet in het Vaticaan zelf. De paus woont in Casa Santa Marta, een soort gastenverblijf. We ontmoetten de paus in zijn kantoor, ook een sober ingerichte kamer.”

Marc Nijholt heeft zijn leven weer behoorlijk op de rails. Volgend jaar gaat hij trouwen met Inge met wie hij drie jaar samenwoont.