Jansen-interviews - De stewards van FC Utrecht

Ze zijn voor onze veiligheid in het voetbalstadion en beleven minder van de wedstrijd dan de supporters. Wie zijn de voetbalstewards in Galgenwaard en waarom doen ze dit werk met zoveel liefde? Een gesprek met Rob Verspeek (58).

Interview door Jan Jansen

Elke bezoeker van het stadion vraagt zich wel af: hebben stewards geen belangstelling voor het voetbal zelf? Terwijl de hoogspanning op de tribunes voelbaar is en geluidsgolven van supporters bij overtredingen en gemiste kansen oorverdovend zijn staan stewards buiten bij de poorten of met de rug naar het veld met hun zicht gericht op de tribunes. Het uitbundig gejuich uit duizenden kelen bij het doelpunt van de thuisploeg zullen ze anders beleven omdat ze het moment suprême van het schot niet zien.

Rob Verspeek is ruim 35 jaar voetbalsteward bij FC Utrecht. “Ik ben als 23 jarige begonnen als suppoost, zoals dat toen heette, op het tijdelijk veld van de FC Utrecht, seizoen 1981-82,  op het Veemarktterrein tijdens de nieuwbouw van stadion Galgenwaard. Het was een prachtige tijd want er konden 6000 supporters in het stadion die bijna bovenop het veld zaten. Ik was verantwoordelijk voor de perstribune waar beroemde radio- en tv reporters zaten als Theo Koomen en Jack van Gelder. We hadden een goed team met dragende spelers  als Hans van Breukelen, Jan Wouters, Leo van Veen en eindigden als vijfde. Europees voetbal speelden we met de gedenkwaardige wedstrijd tegen Hamburger SV uit 0-1 en thuis 3-6.”

Een steward controleert en fouilleert bij de toegangspoort en staat in het stadion met zijn gezicht naar het publiek.  Als zich ongeregeldheden voordoen moet er opgetreden worden. “Als dat zo is gaan we met minimaal twee stewards naar de persoon toe die de problemen veroorzaakt. We proberen hem rustig aan te spreken en vragen hem of hij mee wil gaan naar de gracht naast het veld. Bij flinke (fysieke) tegenstand kunnen we de politie erbij halen om ons te ondersteunen. Onze eerste verantwoordelijkheid is om escalatie te voorkomen en rust te bewaren. Voor we optreden gaan we in overleg met de veiligheidscoördinator. Die volgt ons dan met camaraopnamen. De veiligheidscoördinator zit in de commandokamer, waar onder andere ook politie aanwezig is en iemand van de EHBO.”

Rob Verspeek is supervisor en heeft een vaste plek in het bezoekersvak. “Ik moet vooral letten op onze eigen stewards en op stewards van de bezoekende club. Je kunt je voorstellen dat je, als steward, neutraal moet reageren bij een doelpunt van FC Utrecht. Supporters van bezoekende clubs hebben veel over voor hun club, vaak hun grote liefde. Heftige emoties kunnen er zijn bij laat verlies zoals bij de beslissingswedstrijd voor Europees voetbal FC Utrecht- AZ, waar Utrecht een 3-0 achterstand moest zien om te buigen. Na een zinderende wedstrijd won FC Utrecht na verlenging met penalty’s. Voor AZ-supporters een moeilijk te verkroppen teleurstelling. Wij, als stewards, moeten ons goed kunnen inleven in gevoelens van mensen en daar adequaat op reageren.”

Bij risicowedstrijden vindt extra ondersteuning plaats door een professioneel beveiligingsbedrijf. “Stewards van dat bedrijf dragen dezelfde kleding als wij, je ziet dus geen onderscheid. Tegenwoordig zijn er minder ongeregeldheden tijdens thuiswedstrijden. Er zijn wel wat meer spanningen met supporters van Ajax en van ADO maar dat wordt goed opgevangen door meegereisde stewards van die clubs. Die kennen hun pappenheimers goed, net zoals wij onze fanatieke supporters goed kennen.”

De sfeer in Galgenwaard wordt voor een belangrijk deel bepaald door supporters van de Bunnik-side. Daar begint de verbale ondersteuning met liedjes en grappige teksten, die vaak gevolgd wordt door supporters op andere tribunes. De supporters van Lech Poznan uit Polen gaven op 27 juli in het uitvak gedurende de hele wedstrijd een soort toneelvoorstelling. Ze hebben daardoor zelf weinig van de wedstrijd zelf meegekregen. Het leidde wel tot een bijzondere vrolijke en positieve sfeer. Verrassend want er was angst voor ongeregeldheden door de harde kern van Poznan. Bij de veelal jonge supporters van de Bunnik-side zijn ook  ideeën om een dergelijke ludieke sfeer te creëren.  

Rob Verspeek heeft een gezin met twee dochters. “Mijn vrouw ging vroeger altijd mee naar wedstrijden. Tegenwoordig gaat mijn oudste dochter van 26 naar thuiswedstrijden. Ons hele gezin is fanatiek FC Utrecht supporter. Ik ben cv-servicemonteur van mijn beroep. Vroeger had ik veel weekend en avonddiensten. Die heb ik gecombineerd met mijn werk als steward. Sinds een aantal jaren heb ik door mijn leeftijd alleen dienst overdag. Je kunt je voorstellen dat het best een hectisch leven was. Een paar jaar geleden werd bij mij darmkanker geconstateerd. Ik zakte door de grond omdat ik geen enkele klacht had en voor de zekerheid een onderzoek had aangevraagd omdat bij mijn jongste broer een ernstige vorm van darmkanker was geconstateerd. Hij is daaraan later overleden. Negen maanden ben ik eruit geweest bij de club. Toen ik terugkwam werd ik emotioneel begroet door collega’s en toenmalig algemeen directeur Wilco van Schaik. Dat leverde echt een blijvend gevoel van verbondenheid op met de mensen die zich altijd zo voor onze club inzetten.” 

Ongeveer veertig vrijwillige voetbalstewards zijn op wedstrijddagen werkzaam voor FC Utrecht en worden onder andere ingezet voor beveiligingswerkzaamheden in het stadion. Buiten het stadion is de politie verantwoordelijk voor een ordelijk verloop voor en na de wedstrijd. Voetbalstewards moeten, net als een beveiliger, toestemming hebben van het ministerie van Justitie om als steward te mogen werken. Ze krijgen een opleiding met een certificaat Voetbalsteward van de KNVB. Voetbal is het enige sportevenement waarvoor inzet van stewards in de ordehandhaving wettelijk geregeld is. Voor hun diensten krijgen ze een onkostenvergoeding.