'Geloven mag gezien worden'

Door Pim Walenkamp - Zondag 29 december: kou, regen, wind, mist. Vanaf de Neude is de Domtoren slecht zichtbaar. Toch trotseren 550 katholieken de weergoden. De opening van het heilig jaar in Utrecht vindt plaats met een gebedsdienst in de prachtig gerestaureerde Augustinuskerk aan de Oudegracht in het hart van Wijk C, de volksbuurt waar de zusters en paters Augustijnen zich zo voor hebben ingezet.  

Na een half uur begon hier de processie naar de sint Catharinakathedraal. Het is al weer 20 jaar geleden dat er zo'n katholieke optocht door onze stad trok.   

Pelgrims van hoop

Thema van dit heilig jaar: wees pelgrims van hoop. Ga naar buiten en gedraag je positief. Kardinaal Eijk, de hulpbisschoppen Hoogenboom en Woorts, de metropolitane kapittelheren, tientallen priesters, diakens, de Orde van Malta en gewone gelovigen lopen zingend en biddend door de Utrechtse binnenstad naar de sint Catharinakathedraal. Dat is de kerk van de aartsbisschop. Willibrord was de eerste bisschop van Utrecht, vanaf 695.  

Maltezer ridders

De stoet trekt veel bekijks. "Wat doen jullie daar? En waarom met al die verschillende, aparte kleding?," vragen Utrechters op straat. Een mooie manier om te laten zien wie je bent. Onbekend maakt immers onbemind. "Wie zijn die twee nette chique heren in chique zwarte mantels?"  De Orde van Malta dus. Hier de jonkheren van Weede, vader Steven en zoon Everard. Dat is een bijzondere groep katholieke ridders wereldwijd die - 7 eeuwen geleden - gesticht zijn om pelgrims te verzorgen en beschermen, vooral naar Jeruzalem.  

Deze unieke katholieke orde vecht niet meer; ze zetten zich nu in voor zwakkeren en zieken, bijvoorbeeld het Johanneshospitium in Vleuten. Zo zijn er vele katholieken die vandaag meelopen in de processie en die zich als vrijwilligers inzetten voor een betere wereld.   

De deur staat open

Nederland telt zeven bisdommen, onder andere het aartsbisdom Utrecht. In alle zeven kathedralen wordt de start van het heilig jaar deze zondag gevierd. Paus Franciscus opende met kerstmis in Rome de heilige deur in de sint Pieter. Jezus Christus noemt zichzelf de deur voor alle schapen. Via hem, zo stelt het katholieke geloof, kan iedereen bij God komen.   

Humor

In 1300 stelde paus Bonifatius VIII het jubeljaar in, eens in de 50 jaar. Het wordt nu eens in de 25 jaar gevierd, zodat iedereen een keer naar Rome kan komen op bedevaart. "Katholieken zijn goed in het verzinnen van excuses," grapt kardinaal Eijk in zijn preek in een bomvolle sint Catharinakathedraal. Hij geeft in zijn puntige preek het publiek adviezen hoe een gelukkig, positief leven te leiden. Dat doet hij met veel humor. Dat landt goed. "De kerk is barmhartiger dan u denkt. Het aartsbisdom heeft 13 kerken met een alternatieve heilige deur aangewezen waar iedereen naar toe kan gaan. Het komt voort uit de Bijbelse traditie om dan schoon schip te maken, schulden te vergeven: een nieuwe start. Verzoening is de kern, voor elk mens beschikbaar. Die hoop stelt niet teleur."  

Evaluatie

Na de prachtige viering in de kathedraal, mooie muziek en inspirerende preek is het tijd voor gezellige ontmoeting met hapjes en drankjes. Katholieken zijn goed in de derde helft van de wedstrijd. Wat vinden bezoekers van deze unieke dag? Diaken Theo van Driel: "Een hoopgevende start van het heilig jaar. Wat een contrast met de wereld waarin we leven. Houd vol!"   

"Muziek die je raakt, " zegt Frank van der Moolen ontroerd. Albert Smit: "Dit is de eerste keer in twintig jaar dat de katholieke kerk in Utrecht zo positief naar buiten treedt met de goede boodschap. Evangelische kerken doen dit veel vaker.  Als het volk niet naar de kerk komt, dan moeten we God naar de mensen brengen."  

Verzoening

Lucas Buiting, vrijwilliger in de kathedraal: "Zoveel verharding in onze wereld, zoveel confrontaties: een tegentrend is noodzakelijk. Dan is het hoopvol dat in het heilig jaar de verzoening zo centraal staat."  Stef Mulder is vrijwilliger bij San Egidio. Zij helpen armen, verslaafden en hulpbehoevenden.  Hij krijgt vandaag extra motivatie. "Wij schrijven niemand af; we geven elk mens hulp."  

Alberto Hadida: "Deze processie was geslaagd: mensen gaan kijken. Ze staan met de mond vol tanden: iets wat ze nauwelijks kennen. Mooie wijze van evangelisatie. Kardinaal heeft ons wakker geschud."  

Plebaan Hans Boogers is in zijn nopjes: "Een mooie opkomst. Een bijzondere liturgie waar alle heiligen werden genoemd; waardevol om samen te bidden en te zingen tijdens de processie. Een eye opener. Onze insteek: we zijn er, laat het maar gebeuren."