Dr. De Visserschool weer zichtbaar op hoek Vondellaan-Croesestraat

Door Jim Terlingen - Duizenden Utrechters hebben levendige herinneringen aan dr. De Visserschool die tachtig jaar lang op de hoek van de Vondellaan en de Croesestraat heeft gestaan. Vele Rivierenwijkers hebben er lezen en schrijven geleerd. Een foto van het monumentale gebouw, dat in 1995 werd gesloopt, is vrijdagmiddag door wijkwethouder Linda Voortman, samen met de buurtbewoners Guus Reith en Ronald Kropf, onthuld op de gevel van het wooncomplex dat daar nu staat.

Ook aan de achterkant van het complex is een gevel-verfraaiing onthuld. Daar staan nu enkele regels van Jacob Westerbaen. De naam van deze 17e-eeuwse dichter is gebruikt voor de straat die langs deze gevel loopt.

De vereniging van eigenaren van het complex - dat bestaat uit een Albert Heijn-vestiging, de Open Universiteit en eengezinswoningen - heeft het initiatief genomen voor de twee historische verwijzingen. Zij realiseerden dit samen met de werkgroep Directe Voorzieningen van de gemeente Utrecht.

Dr. Visserschool
Het gebouw waarin de openbare dr. De Visserschool voor lager onderwijs was gevestigd, werd in 1917 door gemeente-architect Martin Rietbergen ontworpen in de stijl van de Amsterdamse School. Er zat vanaf het begin ook een openbare kleuterschool in.

De naam van school verwijst naar de eerste minister van Onderwijs: de in Utrecht geboren Johannes Theodoor de Visser (1857-1932). De Visser is degene die in 1920 de Wet op het Lager Onderwijs realiseerde, waarin werd vastgelegd dat bijzondere scholen op dezelfde voet werden gesubsidieerd en behandeld als openbare scholen. In Nederland werden in de jaren erna veel scholen naar hem vernoemd.

Het karakteristieke gebouw telde naast dienstvertrekken negen leslokalen, een gymnastiekzaal en een speelplaats. In de gangen hingen vele prachtige keramische tegels met silhouet-afbeeldingen.

De dr. De Visserschool school stopte ermee in 1990. Het gebouw zelf werd vijf jaar later afgebroken. In de harten van veel buurtbewoners deed dat wel pijn. De tegels zijn gelukkig in musea terechtgekomen. 

Westerbaen
De Jacob Westerbaenstraat is een relatief nieuwe straat in de dichterswijk. Pas rond 1999 werd hij aangelegd. Westerbaen (Den Haag, 1599- Loosduinen, 1670) was een Nederlandse arts, remonstrants predikant en dichter. 

Westerbaen brak zijn studie theologie af toen zijn vrijzinnige denkbeelden te veel weerstand opriepen. Hij ging hierop medicijnen studeren en promoveerde in Caen (Frankrijk). Hij vestigde zich hierna als arts in Den Haag.

Hij was een levensgenieter, een eigenschap die tot volle wasdom kwam na zijn huwelijk met een zeer bemiddelde weduwe. Hij liet zijn artsenpraktijk voor wat het was en richtte zich vanaf toen vooral op de jacht, een rijk gevulde tafel, de liefde en de dichtkunst.

Hij was goed bevriend met collega–dichters Jacob Cats (1577-1660) en Constantijn Huygens (1596-1687).

De vier dichtregels die onthuld zijn, zijn de eerste vier uit dit gedicht:

De wetenschap steeckt in geen bed met pluymen.
Wie leeren wil, moet vroegh de veeren ruymen;
Wie eert noch eght, die heeft geen kans van graen;
Wie dorschen wil, moet eerst de ploegh doen gaen;
Wie niet en turft, kan zich daer nae niet warmen;
Wie winst wil doen, die reppe hand’en armen;
Wie prijs begeert, die stelle zich te loop:
Voor arbeyd heeft God alle dingh te koop.